Хӗрлӗ Чутай районӗнче «Чи пултаруллӑ асанне-2015» конкурс иртет. Конкурсӑн пӗрремӗш тапхӑрӗ Сӗнтӗкҫырминче иртнӗ. Унта Хусанушкӑнь, Кивӗ Атикасси, Штанаш ял тӑрӑхӗнче пурӑнакан асанне-кукамайсем хутшӑннӑ.
Конкурса хутшӑннӑ асаннесенчен Атикасси Кивьял тӑрӑхӗнчи Алевтина Кушманова «Ылтӑн алӑллӑ асанне» номинацире палӑрнӑ. Штанаш ял тӑрӑхӗнчи Светлана Соловьева «Куракансен кӑмӑлне кайнӑ асанне» ята тивӗҫнӗ. Хусанушкӑнь ял тӑрӑхӗнчи Елена Кириллова вара — «Чи пултаруллӑ асанне».
Каярах Тралькассинчи Культура ҫуртӗнче «Чи пултаруллӑ асанне – 2015» конкурсӑн иккӗмӗш тапхӑрӗ иртнӗ. Унта Атнар, Ачкасси, Хӗрлӗ Чутай ял тӑрӑхӗсенчи асанне-кукамайсем хутшӑннӑ.
Атнар тӑрӑхӗнчи Галина Индейкина «Ӳркенмен ӗҫчен асанне» ята тивӗҫнӗ. Ишеккасси ялӗнчи пурӑнакан Галина Тверскова — «Куракансен кӑмӑлне кайнӑ асанне», Ачкасси ял тӑрӑхӗнчи Галина Ямброськина — «Чи пултаруллӑ асанне».
Паян асаннесем «Чи пултаруллӑ асанне-2015» конкурсӑн районти тапхӑрне хутшӑннӑ. Ӑмӑртӑва ЧНКн районти уйрӑмӗ пуҫарса ирттернӗ.
Шупашкарти А.Г. Николаев летчик-космонавт ячӗллӗ 10-мӗш вӑтам шкулта чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекен Юлия Анисимова «Чӑваш республикин тава твиӗҫлӗ ӗҫченӗ» хисеплӗ ята тивӗҫнӗ.
Етӗрне районӗн Мӑн Явӑш ялӗнче кун ҫути курнӑ Юлия Елисеевна пӗчӗкренех тӑван культурӑпа, йӑла-йӗркепе тата чӗлхепе кӑсӑкланнӑ, вӗрентекен пулма ӗмӗтленнӗ. Ҫак тӗллевпех вӑл вӑтам шкул пӗтерсен И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн историпе филологи факультечӗнчи чӑваш уйрӑмне вӗренме кӗни пирки Чӑваш наци конгресӗн пресс-служби хыпарлать. Университетран ӑнӑҫлӑ вӗренсе тухсан Юлия Анисимова Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Атнар шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентнӗ. Каярахпа ҫемьеленсе Шупашкара куҫса килсен 10-мӗш шкула вырнаҫнӑ. Кунта вӑл чылай хушӑ директорӑн ҫумӗнче вӑй хунӑ.
Шкулти хӗрӳ ӗҫ-пӳҫсӑр пуҫне Юлия Анисимова «Чӑваш Республикин учителӗсен асссоциацийӗ» общество организацийӗн чӑваш чӗлхипе литератури секциӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗнче вӑй хурать. Юлия Елисеевна Анисимова — ЧНК Президиумӗн пайташӗ те. Конгресс ирттерекен мӗн пур ӗҫ-пуҫа вӑл хастар хутшӑнать.
Паян Хӗрлӗ Чутай районӗнче ют чӗлхе юррисен фестивалӗ иртрӗ. Ӑна Аслӑ Ҫӗнтерӳ 70 ҫул тултарнине тата Литература ҫулталӑкне халалланӑ.
Районти шкулсенчи юрӑҫсем хӑйсен пултарулӑхне хранцус, акӑлчан, испан тат чӑваш чӗлхипе паллаштарчӗҫ. Фестивале 5–11 классра вӗренекенсем хутшӑнма кӑмӑл тунӑ, юрӑсене ушкӑнпа та, уйрӑммӑн та 17 тӗрлӗ юрӑ шӑрантарчӗҫ. Хӗрлӗ Чутайри вӑтам шкул вӗренекенӗсем ултӑ номер хатӗрленӗ. Шулю тата Мишеркасси шкулӗсенчи 7-мӗш класс ачисем Юрий Васильевич Гурьянов ертсе пынипе «Яланах хӗвел пултӑр!» юрӑпа чӑвашла та, акӑлчанла та паллаштарчӗҫ. Тури Ҫӗрпӳкассинче 9 класра вӗренекен Ирина Романова Светлана Ананьевна Илларионова пулӑшнипе «Эсӗ хитре» юрра чуна тивмелле юрларӗ. Ҫӗнӗ Атикассинчи вӑтам шкулӑн 11 класс вӗренекенӗ Наталия Соловьева акӑлчанла тата испанла икӗ юрӑ янраттарчӗ (вӗрентекенӗ Валентина Чертова). Штанаш шкулӗнче 8-мӗш класра вӗренекен Татьяна Ефремова районта иртекен юрӑ конкурсӗсене яланах хастар хутшӑнать, вӑл «Хӗвеллӗ» акӑлчан юррине юрланине куракансем тӑвӑллӑн алӑ ҫупса йышӑнчӗҫ (вӗрентекенӗ Галина Зотова).
Чӑваш Енӗн Строительство министерстви пресс-тур йӗркеленӗ. Чи малтанах ведомство журналистсене Шупашкар районӗнчи Якутара илсе кайнӑ. Асӑннӑ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Евгений Зубков подрядчикпа ӑнманни пирки ӗнентернӗ. «Степ» ятлӑскер контрактра пӑхса хӑварнӑ вӑхӑта ӗҫе пурнӑҫа кӗртмен пирки ҫутӑ кӗртессе чылай ҫул кӗтме тивнӗ. Ҫӗнӗ подрядчик ӗҫе кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗнче кӑна пуҫланнӑ. Халӗ Сад урамри 22 ҫурта тинех ҫутӑ ҫитнӗ.
Унтан Канаш районне ҫитнӗ. Унти Вӑрманкасси выҫҫелккинчи Ҫамрӑксен урамӗнче 15 пӳрт. Унта пурӑнакансем ҫутӑ кӗртессе 4 ҫул кӗтеҫҫӗ иккен. Унти тӳресем раштавра ҫутӑ пулатех тесе шантараҫҫӗ-мӗн.
Хальхи вӑхӑтра республикӑра кӑҫал ҫутӑ кӗртсе пӗтермелли 6 обьект юлнӑ-мӗн. Муркаш районӗнчи Вӑрманкасси ял тӑрӑхӗнче трансформатор подстанцине вырнаҫтарасси юлнӑ. Тепӗр пилӗк объекчӗ — Канаш районӗнчи маларах асӑннӑ ялтисӗр пуҫне Аслӑ Асхва Пикшикра, Энтриэльте, Хӗрлӗ Чутайра тата Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Атнарта.
Шкул ачисене, студентсене тата ытти хӑш-пӗр категорие тӗрлӗ шайри тӳре-шара, халӑх тарҫи ятарлӑ премисемпе хавхалантарнине чылайӑшӗ пӗлет-тӗр. Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Николай Малов та хавхалантарать.
Вӗрентỹ ӗҫӗнчи ҫитӗнỹсемшӗн, кӑтартуллӑ тӑрӑшнӑшӑн вӑл Хӗрлӗ Чутай районӗнчи вӗрентекенсене кӑҫал та савӑнтарать. Кӑҫалхи авӑнтан пуҫласа ҫитес ҫулхи ҫу уйӑхӗччен депутат премине Хӗрлӗ Чутайри вӑтам шкулта математика вӗрентекен Надежда Тимакова, Ҫӗн Атикассинчи вӑтам шкул директорӗ Валентина Ядранская, Питӗркассинчи вӑтам шкулта акӑлчан чӗлхине вӗрентекен Любовь Архипова, Мӑн Этмен шкулӗнче информатика вӗрентекен Николай Фадеев, Атнарти вӑтам шкулта химипе биологи вӗрентекен Сергей Мигушкин илсе тӑрӗҫ.
Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Атнар ялӗнчи Тӗп тата Шкул ҫумӗнчи урамсем нумаях пулмасть уяв ирттернӗ. Унта пуҫтарӑниччен вӗсем хӑйсем пурӑнакан вырӑнсене тата хӑтлӑх кӳрес тесе тӑрӑшнӑ: урамсенчи курӑка ҫулнӑ, ҫӳп-ҫапа пуҫтарнӑ, уяв ирттермелли вырӑна хатӗрленӗ.
Уяв кунӗнче ял ҫыннисем унччен хӑйсем хатӗрлесе хунӑ вырӑна чӑвашла кӗпесем тӑхӑнса тухнӑ. Урамра вӗсене хӑйсем унчченех вырнаҫтарса лартнӑ хӑна картишӗ, хӳшӗ кӗтнӗ. Унтах хӑйсен аллипе ӑсталанӑ ҫӑлкуҫ та пулнӑ. Авалхи япаласен куравӗ такам куҫне илӗртме пултарнӑ. Фотокуравра вара ялӑн кулленхи пурнӑҫне сӑнлакан ӳкерчӗксем вырӑн тупнӑ.
Урамсен уявӗ ячӗпе ҫынсене вырӑнти ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Александр Кузнецов саламланӑ.
Сӑнсем (55)
Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Атнар ял тӑрӑхӗ тӑван атврлаӑха хӑтлӑх кӳрессипе вӗҫӗмех ҫине тӑрать. Хальхинче унта Атнар ялӗнчи ҫулсене сарассипе ҫине тӑраҫҫӗ.
Асӑннӑ яла хӑтлӑх кӗртессипе туканашсем пӗлтӗр те ӗҫленӗ-ха. Ун чухне вӗсем Сурски тата Садовӑй урамсене вак чул сарса тухнӑ. Кӑҫал вара ал Атнарти Шкулҫум тата Заречнӑй урамсем патне ҫитнӗ.
Вырӑнти ял тӑрӑхӗ иртнӗ уйӑхрах юсавҫӑ-предприятие палӑртма аукцион иттернӗ. Конкурсра «Автодорсервис» текен тулли мар яваплӑ общество ҫӗнтернӗ. Унпа ӗҫе пурнӑҫласси пирки килӗшӳ алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Халӗ Атнарти маларах асӑннӑ урамсене хӗрсех хӑтлӑх кӳреҫҫӗ.
Сӑнсем (11)
Хӗрлӗ Чутай районӗнчи ют чӗлхе вӗрентекенӗсем Раҫҫейри Британи ҫулне халалласа темиҫе мероприяти те ирттерчӗҫ. Акан 23-мӗшӗнче районти кашни шкул вӗренекенӗ пӗр-пӗр уяв пирки хӑтлав (презентаци) тӑрӑх, е кӗске спектакль кӑтартса, сӑвӑ-юрӑ юрласа Британи тата Америка уявӗ пирки каласа пачӗ.
Кӑҫал Вильям Шекспир ҫуралнӑранпа 450 ҫул ҫитет, Хӗрлӗ Чутайри Татьяна Романова ун пирки каласа пачӗ, Шекспир сӑввине пӑхмасӑр вуларӗ. Роберт Бернс поэта халалласа чутайсемех ҫак уяв еплерех иртнине сӑнласа пачӗҫ, шотланди ташши, «Забыть ли старую любовь» Бернс сӑввисем вырӑсла тата акӑлчанла янӑрарӗҫ. Хрантсус чӗлхине вӗренекенсем Кристина Яхатина, Олеся Петрова тата Мария Филиппова Француз уявӗсемпе паллаштарчӗҫ. Лапаева Кристина Ҫветтуй Валентин уявӗ ирки каласа пачӗ. Питӗркасси шкул вӗренекенӗ Павел Михуткин пурте юратакан Раштав — Christmas уявӗн Британири пулӑмӗсемпе паллаштарчӗ.
Хусанушкӑнь вӗренекенӗ Марина Токшикова Пӗтӗм Тӗнчери Ҫӗр уявӗ пирки, Ҫӗр планетӑна упрасси пирки тӗплӗн чарӑнса тӑчӗ.
Ака уйӑхӗн 11-мӗшӗ Канаш районӗнчи Атнаш ялӗн ҫыннисемшӗн савӑнӑҫлӑ уява ҫаврӑннӑ. Кунта ҫав кун акушер-фельдшер пункчӗ уҫӑлнӑ. Уява пур ялтан та пуҫтарӑннӑ. Сумлӑ хӑнасем те ҫитнӗ: Канаш район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Владислав Софронов, ЧР сывлӑх сыхлав министрӗн ҫумӗ Наиля Зинетуллина, Канаш районӗнчи депутатсен пухӑвӗн депутачӗ Николай Андреев, Киров ячӗллӗ ЯХПК ертӳҫи Петр Тимофеев, Канашри Ф.Г.Григорьев ячӗллӗ тӗп пульницӑн тӗп тухтӑрӗ Рената Федорова.
Атнашра фельдшер-акушер пункчӗ уҫӑлни ҫынсемшӗн чӑннипех те пысӑк савӑнӑҫ. Халӑх тӳре-шара ял-сала аталанӑвне пысӑк тимлӗх уйӑрнӑшӑн хӗпӗртет. Атнашсем пӗр вырӑнта тӑмаҫҫӗ, малаллах талпӑнаҫҫӗ. Нумаях пулмасть кунта сӗт-тавар ферми уҫӑлнӑ.
ЧР сывлӑх сыхлав министрӗн ҫумӗ Наиля Зинетуллина Канаш районӗнче, ыттисемпе танлаштарсан, чи нумай ФАП пулнине палӑртнӑ. Юлия Фролова ҫӗнӗ ФАПшӑн халӑх ятӗнчен тав тунӑ. Атнашри ФАПӑн заведующийӗ Г.Н.Иванова районти тӗп пульницӑн ертӳлӗхне, Канаш район администрацине хӑтлӑ та ҫута ҫуртшӑн тав сӑмахӗ каланӑ.
Ӗнер, пушӑн 10-мӗшӗнче, Хӗрлӗ Чутай районӗнче Республика депутачӗн Валерий Павловӑн парнисене ҫӗнсе илессишӗн йӗлтӗрҫӗсем хушшинче эстафета иртрӗ. Ӑмӑртӑва Етӗрне, Элӗк тата Хӗрлӗ Чутай районӗсен ҫамрӑк спортсменӗсем хутшӑнчӗҫ. Чи малтанах Валерий Павлов Василий Вазина 10 ҫухрӑм чупассипе республикӑра иртнӗ ӑмӑртура 3-мӗш вырӑн йышӑннӑшӑн Республикӑри Физкультурӑпа спорт министерствин дипломӗ парса чысларӗ. Йӗлтӗрҫӗсем ҫулӗсене кура хӗрачасемпе арҫын ачасем хушшинче тупӑшрӗҫ: 2000 ҫулта кун ҫути курнисемпе вӗсенчен кӗҫӗнреххисем, 1998–1999 ҫҫ тата 1996–1997 ҫҫ. Унтан ӑмӑртӑва аслисем хутшӑнчӗҫ.
-0.7 °C