Электронлă вулавăш

Николайпа ашшĕ сивĕ станцире ларас мар тесе, хĕвел ансан тин, çур çĕрте Мускава каякан поезда çитмелле тухрĕç. Лашине васкатмасăр юрттарчĕç. Уйра талккăшпех юр выртать. Нехекрен кашкăрсем килсе тапăнасран лаша мăйне çакнă шăнкăрав сасси тĕттĕм хупланă шур уя ыйхăран вăратса пычĕ. Анчах ывăлне ăсатас ятпа пăртакçă сыпнă ашшĕ ялтан тухсанах çывăрса кайрĕ те станцие çитеспе кăна вăранчĕ.

— Эсĕ, атте, киле кайнă чух ан çывăр, — терĕ Николай.

— Эй, ачам, турă сыхлатăрах. Ыйхă аптратма тытăнсан, анатăп та çуна хыçĕнчен утатăп, — терĕ Петте. — Ку çул çинче çын юнĕ тăкăнман пĕр чалăш вырăн та çук-тăр. Хăшне чукмарпа тыттарнă, хăшне çĕçĕпе кăх тунă. Эй, турă, сыхла! Ачам, ун çинчен калаçас мар.

Станцине çитсен, вĕсем ватă тирек айне, яланах хресченсем чарăнакан вырăна лашине тăратрĕç, икĕ юпа çине хунă кашта çумне кăкарчĕç. Кунта урăх лав çук, станци умĕнче çеç станци çутипе йăлтăртатса тăракан хыçлă çуна пур. Çуна хыçĕ урлă хĕрлĕ палас уртăннă. Хура çунана пар лаша кӳлнĕ. Лашисем хура, хартлатса кăна тăраççĕ. Пĕр лаши, кĕмĕл пек йăлтăртатакан таканлă сулахай урипе çĕре кукалесе, тилхепине турткалать, çавăнпа шăнкăравĕ пĕрмаях янăрать.

Николай урисене хускатас тесе анчĕ, каллĕ-маллĕ уткаласа çӳрерĕ, аллисемпе çупкаларĕ те поезда кĕтсе лармалли пӳлĕм еннелле утрĕ. Станцире çын сахал. Чăшлатса тăракан тавар тиекен поезд составĕ тăрăх хĕрлĕ хунар çутнă проводниксем кăна ятлаçкаласа иртсе каяççĕ. Кĕтес хыçĕнчен перрон çине тухсан, Николай улпут хĕрĕсене тĕл пулчĕ. Шыв арман хуçин хĕрĕ, Лида, хăйĕн пĕр шухăшĕ çук пулсан та, хăйне тарăн шухăша кайнă пек тытать, куç хупанкисене антарса хăрпăк витĕр пăхать. Николай Лидăпа унăн йăмăкĕ умĕнчен иртсе кайнă чух;

— Сывлăх сунатăп, Лидия Корнеевна, — терĕ.

Лида çӳхе тутине кăшт чăмăртарĕ те, темскертен йĕрĕннĕ пек, вырăсла:

— Здравствуйте, — терĕ.

— Мĕншĕн çак улпут хĕрĕ вырăнне Лисук вĕренмест-ши? — Николай чĕрине, çинçе йĕп чикнĕ пек, темскер ыраттарчĕ.

Лида йăмăкĕ, Людмила, чакăр куçлăскер, кăвак хĕлхемсем сирпĕтсе, Николай çине чăл-чал пăхкаласа юлчĕ.

— Ах, аппаçăм, кам вăл?

— Николай Вавилов!

— Ăçти çын?

— Ялти çăпата...

— Ах, ан суй!.. Вăл студент-и?

— Вăл бунтовщик...

— Çапах та студент!

— Мĕне кирлĕ вăл сана?

Лида йăмăкĕ çине куç хĕррипе пăхса илчĕ.

— Ах, Лидочка, питех те илемлĕ вăл.

— Пĕчĕклех илемлĕ арçынсене асăрхатăн.

— Вăл сан генералунтан илемлĕрех!

— Вăл революционер! — умра темле ирсĕр япала курнă пек, сăмсине пĕрсе каларĕ аппăшĕ.

— Чăнах-и?..

Хусан енчи вăрман хыçĕнчен поезд вирхĕнсе тухрĕ. Вутлă куçĕсемпе платформăна, рельссене, лăпкăн ӳкекен юр пĕрчисене çутатрĕ.

Петте Николайпа вагон умĕнче ал тытса сывпуллашма анчах ĕлкĕрчĕ — поезд тапранса та кайрĕ.

— Эй, ырă çыннăм, каялла час каятăн-и? — илтĕнчĕ хыçалтан пĕр сасă.

Петте çаврăнчĕ те пĕр çын тăнине курах кайрĕ. Çынни хул хушшине машăр çĕнĕ кăçатă хĕстернĕ, уринче — тĕпленĕ кăçатă, çине кивĕрех пиншак тăхăннă.

— Эпĕ каясси сана мĕне кирлĕ?

— Мана лартса кайăн-ши?

— Ăçталла каймалла сан?

— Шупашкар еннелле.

— Манăн аслă çулпа пĕр вунă çухрăм çеç каймалла.

— Унтан, тен, телей пулсан, татах лав тупăп, хушăран çуран та утăп. Вунă çухрăмшăн тӳлĕп сана.

Станцирен çурма çула çитсен, çул çырма-тĕрмепе кайрĕ. Тĕтре пек ветĕ те лăпкă çăвакан юр чаршавĕ витĕр уйăхăн тĕксĕм çути шăвать. Лăпкă. Çуна айĕнче юр кăчăртатни инçетри сăрт çамкине кайса çапăнать. Пĕр сăмах чĕнмесĕр ларса пыракан çын уринчен тĕпленĕ кăçатне хыва пуçларĕ.

— Мĕншĕн кăçатна хыватăн? — тĕлĕнсе ыйтрĕ Петте.

— Тĕпленĕ кăçатпа ура шăнчĕ, çĕннине тăхăнас.

Çапла калаçнă май ларса пыракан çын тĕпленĕ кăçатта хире-хирĕç чикрĕ те хыçалалла çул çине вăркăтса ячĕ.

— Мĕншĕн ывăтатăн? — шалт тĕлĕнчĕ Петте.

— Кирлĕ мар вăл мана. Çуран утмалла пулсан, çĕклесси...

— Мана лавшăн парсан — юратчĕ. Эпĕ санран укçа илмĕттĕм.

— Эккей, пĕлмерĕм-çке. Анса ил эппин, пит инçете юличчен.

Ăна-кăна шухăшламасăр, Петте сиксе анчĕ те кăçат патне утрĕ. Ларса пыракан çын шăвик! шăхăрчĕ, Петтен çавăнтах çурăмĕ сăрлатса кайрĕ, пуç тирне ыраттарса, çӳçĕ вирелле тăчĕ, чĕрене сивĕ пăчăртаса илчĕ. Вăл пăхать: хайхи кăçатă ывăтнă çын çуна çине тăнă, пĕр аллипе тилхепе тытнă, тепĕр аллипе лашана чĕн чăпăрккапа вĕтелет, лаша çил пек юхрĕ, хӳри, çурăмĕпе танлашса, çуна пуçĕ тăрринче вĕçсе пырать. Петте хăй лашине лайăх пĕлет, ăна çапла чăпăркка ăшаласан, вăл пĕр сехетре вун сакăр çухрăм кайма пултарать.

— Туянтăм кăçатă, — шухăшларĕ вăл, хăйне хăй çапса вĕлерме хатĕр пулса. — Ахаль каламан-мĕн, чăваша кайран ăс кĕрет тесе... Анчах, чим, тусăм! Эсĕ кунти çулсене пĕлместĕн пулас...

Вăл хăвăрт каялла çаврăнчĕ те, виç-тăват утăмранах сукмак çине тухса, çырмана анчĕ. Сукмак тӳрĕ кайса çур çухрăмран каллех аслă çул çине тухать, аслă çулпа кунтан чăнкă çыран тавра ултă çухрăма яхăн каймалла.

Чупать лаша хуçи — кĕрĕк аркисем икĕ еннелле кайăк çуначĕ пек сарăлса кăна вĕçеççĕ, хăлхара çил шăхăрать, куçа лексе, куççуль юхтарать. Ним пĕлми чупать хресчен — унăн чи хаклă пурлăхĕ алăран вĕçерĕнет, хăй шухăшлама пĕлменшĕн, хăй айваншăн вĕçерĕнет... Ак ĕнтĕ ывăна та пуçларĕ, сивĕпе сывлăшĕ пӳлĕнет, кĕрĕк кăкăрне хĕсет. Чупма чарăнмасăрах тӳмисене вĕçертет те сарă кĕрĕкне юр çине вăркăтса хăварать, юлашки вăйне пухса чупать вăл.

Акă сукмак тăвалла кайрĕ, тата вунă-вун икĕ утăм — Петте аслă çул çине тухать.

Сăрт хыçĕнчен çуна тупанĕ айĕнче юр шăхăрни тата сиккипе килекен лашан ура сасси илтĕнсе кайрĕ. Пĕр самант кая юлсан — пĕтрĕ лаша! Петтен таçтан çичĕ хут вăй пухăнса килчĕ. Талпăнса чупрĕ те лаша сăмсипе тĕлме-тĕлех аслă çул çине сиксе тухрĕ.

— Стой!..

Çуна çинче тăрса пыракан çын лашапа пĕрле Петтене те чăпăрккапа вирлĕн тăсрĕ, анчах Петте тилхепене ун аллинчен туртса илме ĕлкĕрчĕ. Вăл, туртаран тытса, çунă пуçне çитрĕ те лаша вăрри çине пĕтĕм пĕвĕпе сиксе ӳкрĕ. Çуна тĕпĕнче икĕ çын кĕрмешеççĕ, иккĕшĕнчен пĕрне вилĕм кĕтет. Акă вăрă аллинче çĕçĕ йăлтăртатрĕ, анчах лаша хуçи ăна сулахай чĕркуççипе аллинчен пусса вырттарчĕ, пĕр самантрах утă айĕнчен пуртă туртса кăларчĕ те яра пачĕ вăрра çамкинчен! Çакă хаяр кĕрешӳ питĕ хăвăрт пулса иртрĕ, пĕри те пĕр сас-чӳ кăлармарĕ. Вăрă аллине лаштах ячĕ. Петте йĕри-тавра, çӳлелле пăхрĕ, куракан пулмарĕ-ши? — тесе шикленчĕ. Пĕр çаврака уйăх кăна тӳперен тĕксĕммĕн пăхать.

«Инкек... каçарсам мана, эй, турă! Эпĕ вĕлермен пулсан, мана вĕлеретчĕ е лашасăр тăратса хăваратчĕ...» — тет Петте, пулса иртнинчен тĕлĕнсе. Вăл ун-кун тепĕр хут пăхкаларĕ, лашине телефон юпинчен кăкарчĕ те пăрахса хăварнă кĕрĕкне кайса илчĕ. Ăçта чикес ку вилле? Кунтах хăварсан, хыçалтан килекенсем тупĕç те вулăса пĕлтерĕç, вара йĕрлев пуçланса кайĕ, суда пырса лекĕн. Судра, темле чăннине каласан та, вĕлерекене айăплама пултараççĕ.

«Эх, пурнăç, йĕри-тавра инкек анчах хресчен çыннишĕн... Кĕпер патне çитсе, çырмана ывăтса хăварам сана, инкеке кĕртекене, — çиленсех шухăшларĕ Петте. — Лашам, тăванăм, çил пек вĕçтĕрччĕ. Акă кĕпер. Петте лашине тăратрĕ те вилле кĕпер айне ывăтма тăчĕ.

— Чим-ха, — шухăшларĕ вăл, — ятне пĕлес, пĕр-пĕр хут пулĕ кĕсйинче, чиркӳре асăнас...

Тум-тирĕн шалти кĕсйинче алла тем пысăкăш тĕркĕм лекрĕ. Петте çиелтен çыхнă тутăр татăкне салтса пăхать — укçа. Тем чухлĕ укçа!.. Анчах ниепле çырнă хут та çук. Татах шырама тăчĕ — хыçалтан инçетри шăнкăрав сасси илтĕнсе кайрĕ. Петтен пĕтĕм ӳт-тирĕ тăр-тăр чĕтрерĕ. Вăл вилле хăвăртрах тарăн çырмана ярăнтарчĕ те çуни патне пычĕ, пăхрĕ — çунари утă çара юн. Чĕтрекен аллисемпе мĕнпур утта илсе вилĕ хыççăн пăрахрĕ, çутăличчен киле çитсе çунана çăвас, терĕ, ларчĕ те лашине тилхепепе сăтăрса илчĕ.

Лаша чупнă май, Петте пуçĕнче вĕри те пăтранчăк шухăшсем çаврăнаççĕ.

— Мĕн турăм? Мĕн пулчĕ?.. Çын чунне пĕтертĕм. Урăх мĕн тума май пулнă? Урăх май пулман... е мана, е ăна... Ăна вĕлерме вăйăм çитрĕ. Халĕ эпĕ Варлам пуянран та пуян... Укçи пулĕ икĕ пин... Вилюк пуян пурăнтăр — çылăхĕ мана. Пур пуян та çапла пуйнă, ман ирĕксĕрех вĕлермелле пулчĕ. Ку çын та сахалах вĕлермен пулĕ, ахальтен укçа ăçтан пухнă!.. Ку тискер пурнăçра хам ырлăх кураймарăм, ачам ырă курса пурăнтăр хăть... — Ăна хăй вĕлерсе хăварнă çын хыçалтан хăваласа чупнă пек туйăнчĕ, вăл çаврăнса пăхрĕ — арман улпучĕн ямшăкĕ пар лашапа çĕмĕрттерсе килет иккен.

— Эй, турă! Каçарсам мана, çылăхлăскере... — Петте сарлакан сăхсăхрĕ.

Килне çитсен, вăл пӳрте кĕмесĕрех сарайĕнче лашине тăварса, юнланса пĕтнĕ çунине юрпа шăлса тасата пуçларĕ. Ларкăчĕ çинче хăмăр юн лапкан-лапкан пăрланса ларнă. Ирчченех хырса тĕрмешрĕ Петте. Хăй пуйса каясси çинчен те, айăпа пырса лекесси çинчен те шухăшлать вăл — шухăшĕсем пуçĕнче, пичкери çĕпре евĕр, сиксе тухас лек чашкăрса йӳçеççĕ; тăнлавĕсем çине юн тымарĕсем тапса тухнă. Пĕтĕм ӳт-тир тарлать. Петте хăйĕн тум-тирне темиçе хутчен хыва-хыва пăхса тинкерчĕ — юн тумламĕ юлман-и?

— Атте, мĕн тăватăн эсĕ? — илтрĕ вăл Вилюк сассине.

— Э?.. — шарт сикрĕ ашшĕ. — Эсĕ мĕн... Мĕскер ирех тăтăн?

— Эпĕ туй курма каятăп.

— Кам туйне?

— Ирккасен Лисукĕн туйне.

— Э... каях...

— Халех мар-ха.

— Çапах та кай кунтан.

Вилюк кăн-кан пăхкаларĕ. Пӳртелле уттарчĕ.

— Сисмерĕ, тавах турра... ку вараланчăк ĕç çинчен никам та пĕлмелле мар... — тесе пăшăлтатрĕç чĕтрекен тутисем.

 

10

Хĕвел те хĕвел пек мар, тӳпене сивĕ кĕленче çакса хунă пек. Унта-кунта кăпăк пек пĕлĕт татăкĕсем курăнкалаççĕ. Ура айĕнче чĕриклетекен юр сасси ик-виç çухрăма илтĕнет пулĕ. Тукас енчен тăватă лав чуптарса анать. Малти çунана икĕ хура лаша кӳлнĕ, пĕкке шăнкăрав çакнă. Хура лашасене шурă пас тытнă, сăмсисенчен тĕтĕм пек мăкăрланса пăс тухать. Хыçлă çуна çинче — Лисук каччи, вăл каракуль ялкасне чалăшшăн лартнă, хыçалтан пыракан виçĕ çуна çинче — туй хăнисем: арçынсемпе хĕрарăмсем. Вĕсем паян кунĕпех Лисуксем патĕнче ĕçсе çимелле, юрламалла, ташламалла, каçалапа çĕнĕ кĕрӳпе Лисук чиркĕве венчете кĕмелле, вара Лисукăн ют килте арăм ĕмĕрĕ пуçланса каять.

Хапха уçма Макçи йăмăкĕ, ялах качча кайнăскер, Чинук тухрĕ. Кăкăр тулли шелкеме, шăнкăр та шăнкăр хушпăвĕ кĕмĕл шурă тĕспе йăлтăртатнипе ун кĕрен пичĕ илемлĕ. Вăл хапхана ярах уçрĕ те, пилĕк таран пуçне пĕксе, хăнасене хисеп турĕ.

— Килĕрех, килĕрех, кĕтнĕ хăнасем!

— Килтĕмĕр, çитрĕмĕр. Хапăл тăватăр-и, тумастăр-и? Инçе çулпа чылай килмелле пулчĕ, шăнмалла та пулчĕ, ĕçессĕм-çиессĕм те килет; пӳрте кĕме ирĕк пулĕ-ши сиртен? — такмак евĕрлĕ пакăлтатса хăвăрт каларĕ евчĕ.

— Инçетрен килнĕ ырă хăнасене кĕтсе пурте ăшă хутнă, апат-çимĕç пĕçернĕ. Кĕрсе ăшăнса ĕçсе-çисемĕр, — терĕ Чинук.

Килнĕ çынсем лашисене тăварса витене кĕртсе кăкариччен килкарти тулли ача-пăча пухăнса тăчĕ. Иркка та, сарă тутăрне çыхса, килкартине тухрĕ. Алкум пусми çинче ăна кӳпшеме пит çăмартиллĕ, сарлака сăмсаллă хĕрарăм — каччăн аслă аппăшĕ — тĕл пулчĕ.

— Ку камăн хĕрачи вара, пĕчĕк сăмсаллăскер? — терĕ вăл, хĕсĕк куçне мăч-мăч хупса.

— Лисук йăмăкĕ вăл, — терĕ Вилюк.

— Хе-хе-хе!.. Ха эсĕ ăна...

Иркка тачка хĕрарăм мĕншĕн кулнине ăнланмарĕ. Хăнасем пӳрте кĕчĕç. Лисук тăванĕсем те пухăнма пуçларĕç.

Патнерех те хисеплĕрех хăнасем чи малтан кĕрекене ларчĕç, ыттисем юнашар лартнă сĕтел хушшинче хĕсĕне-хĕсĕне вырăн тупрĕç. Лисук тантăшĕсем алăк патĕнче кĕпĕрленсе тăчĕç. Мĕн тăвас тен, туйĕ туй пек мар, çамрăксем валли савăнмалли ним те çук, хурланмалли кăна. Лисук сăра ĕçтерсе çӳрет. Ун пичĕ паян шупкалнă, çийĕнчи шурă сатин кĕпипе пĕр тĕслĕ. Сăрана чĕресрен алтăрпа ăсса куркана тултарать; курка тытнă аллине хăна патне тăсса ĕçме сĕнсен, çанă вĕçĕнчи çӳхе чĕнтерĕ чĕтрет.

Арçын хăна тĕппи курка ĕçет те, хăй пуçлăхне кура, курка тĕпне кĕмĕл е пăхăр укçа хурать. Лисук укçана курка тĕпĕнчен илсе кĕрен чĕрçитти кĕсйине ярать.

Иркка алăк патĕнчи хĕрсем хушшине кĕрсе хĕсĕннĕ те, аппăшне хĕрхенсе макăрса ярас пек, тутине тăп тытса тăрать. Лисук хыççăн Чинук аппăш хăнасене сăрапа сăйлать. Кӳршĕ Петте арçынсене эрех ĕçтерет. Малтан пурте ерипен кăна, йĕркеллĕ калаçса ларчĕç, çирĕç, эрех черкки тăват-пилĕк хут çаврăнсан, çынсем хăйсене тыткалама пултараймарĕç — вĕсене эрех хăвачĕ ярса илчĕ. Арçынсен сасси хытăрах янăра пуçларĕ, пичĕсем хĕрелчĕç те, çуталчĕç те. Акă пĕри ларнă çĕртен тĕшĕрĕлсе анчĕ, сĕтел айне ӳкрĕ, тепри кăмăлĕ пăтраннипе тула чупса тухрĕ. Халĕ пурте калаçас енчен еккине янă, пĕрин те чĕлхе чаракĕ çук. Пӳрт çурăлса каяс пек кĕрлесе ларать.

— Макçи хăта, сан хĕрне çара пакарта мар, пуян çын илет. Эсĕ тем пек хĕпĕртесе тăмалла, пире тем пек пăхмалла... — тет каччăн аппăшĕ, леш тачка хĕрарăм.

— Вăй çитнĕ таран питĕ пăхасчĕ, питĕ сăйласчĕ...

— Сан хĕрӳ мулсăр... Э!.. Пĕр выльăх чунĕсĕрех илетпĕр. Шăллăма питĕ килĕшнĕ... Илемлĕ хĕр çуратма пĕлтĕн, тăхлачă...

— Ăна ĕнтĕ епле турă панă... — тет Лисук амăшĕ, вăтаннипе те тарăхнипе, хăйĕн урисем чĕтреççĕ.

Темиçен харăс ташланипе урай хăми авăнать. Каркаланать, саркаланать, урисемпе тапать ӳсĕр халăх. Пĕр-пĕр ытлашширех черкке тивнĕ арçын ташланă çĕртенех йăкăлт-якăлт йăванса каять. Чинук çаплах хăнасене сăра ĕçтерет.

— Эй, туй халăхĕ! Чинук текех кăкшăмпа çӳрет, ташласа патăр-ха. Ĕлĕк ун пек ташă ăсти таврара пулман.

— Чăн та, Чинук тăхлачă, ташла-ха! Эх, сана çамрăк чух илес тенĕччĕ — пымарăн, халĕ акă хăраххăн тăрса юлтăн...

— Илме пĕлмерĕн...

— Ташлар-ха иксĕмĕр!

Пилĕк-ултă ӳсĕр арçынпа хĕрарăм Чинука хупăрласа аллинчи куркапа кăкшăмне илчĕç те урай варрине лартрĕç — Тарьен илмелле пулчĕ.

Чинук тӳррĕн тăчĕ, ик аллине пилĕкне тытса, акăш пек, лăпкăн ташă уттипе малалла шурĕ, ăна хирĕç кăвакарнă сухаллă хăта сиксе тухрĕ, анчах Чинук ун умĕнчен пăрăнчĕ, хытăран хытă кайрĕ, пуçне пĕксе çӳлелле çĕклерĕ — кăкăр çинчи мăй çыххи тенкисем шĕлкемене лексе кĕмĕл сасăпа чăнкăртатрĕç. Акă вăл, урай варрине çитсе, сăран атă кĕлисемпе тапăртатса, пĕр силленмесĕр çаврăнчĕ, вара сасартăк хулпуççисене сиктерсе, хăй çинчи пĕтĕм кĕмĕле-купăс майлă чăнкăртаттарчĕ.

— Купăс, чарăн! Чинук çири тенкĕ сассипе ташласа парать, — тесе янрарĕ темиçе сасă.

Купăс чарăнчĕ, пӳртри халăх та шăп пулчĕ. Чинук çинчи кĕмĕл тенкĕсем купăс евĕрлĕ чăнкăр та чăнкăр ташă кĕввипе янăраççĕ. Чинук пуçне ухса илет те, хушпури тенкĕсем çинçе сасăпа чăнкăртатаççĕ, ташă уттипе утнă май хулпуççисене сиктерсен, шĕлкеми те тĕрлĕ сасăпа янăрать. Чинук сăнарĕ пахчари çеçке çурнă мăкăнь пек. Пӳртре шăп. Кĕмĕл тенкĕсем янăранă май, сăран атă кĕли те урайне çаптарса ташă кĕвви кăларать.

Иркка тĕлĕнсе пăхса тăрать, аслă аппăшĕ çинчен куçне илме пĕлмест, хăй ăçта иккенне те манса каять, тĕлĕкри пек туйăнать ăна. Сасартăк çак илемлĕ тĕлĕрӳ иртсе кайрĕ.

— Ай, турă, ку ялсем пире шĕлкеме шăнкăртатнипе тĕлĕнтерес терĕç пулас... Купăс!.. Калăр купăс! Чишма ялĕсем ташланине пăхса курăр! — тесе çухăрчĕ каччă аппăшĕ ӳсĕр сасăпа. Вăл урай варрине тухрĕ те мăнтăр аллисемпе хăлаçланчĕ, çийĕнчи çĕнĕ хăмач кĕпи хуп сĕтĕрнĕ пек кăшăл-кăшăл турĕ, кăвакал ами пек айккинчен айккинелле тайкаланса, самăр кӳлепине силлерĕ, пĕрре çаврăнса илчĕ те илемсĕр сăмахсемпе такмаксем кала пуçларĕ. Ӳсĕрсем çăвар карсах ахăлтата пуçларĕç. Чинук хыççăн кун пек илемсĕр лапшака хĕрарăм каркаланни Ирккана пит йĕрĕнтерсе ячĕ, çавăнпа вăл пăрăнса тăчĕ. Хĕрлĕ хĕрарăм Ирккана асăрхаса та илчĕ, ун патне çаврăнса çитрĕ, урисемпе тапăртаттарса: «Ик кăкăрăм лăс-лăс-лăç, ик купарчам тăр-тăр-тăр!» — тесе пĕтĕм ӳтне чĕтретрĕ. Иркка чăтаймарĕ, чĕлхине тăсса кăтартрĕ те хĕрсем хушшине тарса пытанчĕ.

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн