К. В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш академи драма театрӗнче ҫӗнӗ спектакль хатӗрлеҫҫӗ. Вӑл «Куйкӑрӑш» ятлӑ.
Спектакле чӑваш сцени ҫине ҫӗртме уйӑхӗн 20-мӗшӗнче кӑларӗҫ.
Театрта пӗлтернӗ тӑрӑх, «пӗр ялта хура кайӑк ҫӑмартинчен ҫын евӗрлӗ Куйкӑрӑш ҫуралать. Вӑл хӑйӗн хуҫин, Петӗрккен, кирек мӗнле ӗмӗтне те пурнӑҫлама пултарать иккен. Старик кӗтмен ҫӗртен ҫитнӗ «телейпе» киленнӗ вӑхӑтра Ӗнчӗ ятлӑ кӳршӗ хӗрачи тӗлӗнтермӗш чӗрчуна юратса пӑрахать.
Анчах та кашни «парнен» хӑйӗн хакӗ пур. Петӗрккепе Ӗнчӗ Куйкӑрӑшӑн аркатуллӑ вӑйне чарма пултарӗҫ-ши?»
Чӑваш Енри чи ҫамрӑк театр – Сӑнавлӑ театр. Ака уйӑхӗн 30-мӗшӗнче вӑл хӑйӗн 30 ҫулхине уявланӑ. Коллектива ҫав ятпа саламлама асӑннӑ коллективра ӗҫленисем, ытти культура учрежденийӗнче тӑрӑшакансем пырса ҫитнӗ.
Тӳрӗ-шараран театра саламлама республикӑн Культура министрӗн ҫумӗ Татьяна Казакова пырса ҫитнӗ.
Театрӑн директорӗ – Дмитрий Капустин.
Ҫу уйӑхӗн 29-30-мӗшӗсенче Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче режиссёрсене вӗрентӗҫ. Професси енчен хушма пӗлӳ парпкан программӑна ӑша илес текенсем «Театрсенче
тата концерт залӗсенче сасӑ режиссуринчи професси вӑрттӑнлӑхӗсем» енӗпе вӗренӗҫ.
Программӑна ГИТИСпа пӗрле хатӗрленӗ. Курс икӗ куна пырӗ. Ун вӑхӑтӗнче теори тата практика занятийӗсем пулӗҫ.
Курс преподавателӗсемк: Станислав Шевцов, ГИТИСӑн сасӑ режиссурин кафедрин заведующийӗ, доцент, техника наукисен кандидачӗ; Михаил Трофименко, маларах асӑннӑ кафедра преподавателӗ.
Ҫак эрнере Чӑваш патшалӑх
ҫамрӑксен театрӗнче «Ҫӑкӑр чӗлли» драма кӑтартнӑ. Пьеса авторӗ — Ева Лисина прозаик.
Театрта пӗлтернӗ тӑрӑх, Ева Лисина Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫи хыҫҫӑнхи ҫулсенче выҫӑпа вилнӗ ачасене асӑнса «Ҫӑкӑр чӗлли» калав ҫырнӑ.
«Ашшӗсӗр тӑрса юлнӑ ҫемьен йывӑр пурнӑҫӗ калавра хӗрача куҫӗпе уҫӑлса пырать. Ҫула май чӑваш халӑхӗн наци характерӗ те курӑнсах тӑрать кунта.
Вӑрҫӑ хыҫҫӑнхи чӑваш ялӗн выҫӑллӑ-тутӑллӑ пурнӑҫне кӑтартнӑ май писательница ҫав вӑхӑтри йывӑрлӑхсене, пӗчӗк хӗрача ҫӑкӑршӑн ҫав тери тунсӑхланине кӑтартса парать.
«Ҫут тӗнчере савӑнӑҫпа хурлӑх пӗр тан валеҫӗнес пулсан, ман ҫӗршывӑм тахҫанах ырӑлӑхра пурӑнмалла», – пӗтӗмлетсе калать автор вӗҫӗнче», — хыпарланӑ театрта.
Ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче пирӗн республикӑра Чӑваш чӗлхи кунне уявлӑпӑр, ака уйӑхӗн 29-мӗшӗнче — Патшалӑх элемӗсен кунне. Ҫавна май пирӗн тӑрӑхра Чӑваш чӗлхи эрни иртет.
Эрне ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Республикӑн ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗнчи «Чӑваш чӗлхи! Тӑван чӗлхе!» программӑпа уҫӑлнӑ. Ака уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче «Ҫӑкӑр чӗлли» спектакль кӑтартнӑ.
Чӑваш наци музейӗ ӗнер тата виҫӗмкун хулари шкулсене ҫитсе Чӑваш чӗлхи кунӗсем ирттернӗ. Ӗнер пирӗн республикӑра Пӗтӗм чӑваш диктантне ҫырнӑ.
Паян Чӑваш Енӗн наци вулавӑшӗнче аудиокӗнеке вулакансен «Тӑван сӑмах» республикӑри конкурсӗн ҫӗнтерӳҫисене чыслӗҫ.
Ака уйӑхӗн 26 мӗшӗнче Чӑваш академи драма театрӗнче «Ылтӑн маска» Раҫҫей Наци театр премийӗн «Сезонти чи лайӑх 100 спектаклӗ» списокне кӗнӗ «Аманнӑ шӑпа» спектакле кӑтартӗҫ.
Асӑнна ӗҫ пӗтӗм Раҫҫейри «Za жизнь» патриотла спектакльсен виҫҫӗмӗш фестивалӗнче палӑрнӑ.
Спектакль режиссёрӗ — Борис Манджиев. Ӗҫе вӑл Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫин салтакӗсемпе ветеранӗсене халалласа лартнӑ. Унта пӗр салтак историпе паллаштарнӑ.
Ӗнер, ака уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Чӑваш АССР тава тивӗҫлӗ артистне Леонид Семенова аса илнӗ. Вӑл ҫуралнӑранпа кӑҫал 115 ҫул ҫитнӗ.
Леонид Федорович 1910 ҫулхи ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Чикме уесӗнчи (халӗ – Шупашкар районӗ) Ҫӗньял ялӗнче ҫуралнӑ.
1934 ҫулта Чӑваш патшалӑх музыкӑпа театр техникумӗн театр уйрӑмне пӗтернӗ хыҫҫӑн Чӑваш театрӗнче вӑй хунӑ.
Театрта пӗлтернӗ тӑрӑх, 36 ҫул хушшинче 200 ытла роль калӑпланӑ: «Хӗн-хур айӗнче» спектакльте Чакка тата Пахомка, «Тутимӗрте» Тутимӗр, «Тӗпӗнче» драмӑра Васька Пепел, «Аслатире» Тихон, «Ялта» спектакльте Ванюк тата нумай-нумай сӑнар.
Театра Леонид Семеновӑн тӑванӗсем те ҫитрӗҫ, ӑна ӑшӑ сӑмахсемпе саламларӗҫ.
Ӗнер, ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, чӑваш драматургӗ Николай Терентьев ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнӗ.
Николай Терентьевич 1925 ҫулхи ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Кӑшнаруй ялӗнче ҫуралнӑ. А.В. Луначарский ячӗллӗ ГИТИСра чӑваш студинче, И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика институтӗнче, А.М. Горький ячӗллӗ Литература институтӗнче вӗреннӗ.
Николай Терентьевич пурӗ 50 ытла пьесӑпа сценари ҫырнӑ. Вӗсене 15 чӗлхене куҫарнӑ – пушкӑртла, украинла, эстонла. Вӑл ҫырнӑ пьесӑсене Чӑваш Енри, ҫавӑн пекех Чӗмпӗр, Брянск, Барнаул тӑрӑхӗнчи театрсенче лартнӑ. Хӑш-пӗрне Мускаври МХАТра та кӑтартнӑ. «Сансӑр пурнӑҫ ҫук» пьесине вара ҫӗршывӑн 10 ытла хулинче лартнӑ
Чӑваш театрӗн чи ҫывӑх тусӗ пулнӑ Николай Терентьевич! Унӑн пьесисем тӑрӑх лартнӑ «Арканнӑ юрату», «Куккук ҫаплах авӑтать», «Кайри-мала, хур кайӑксем», «Хумсем ҫырана ҫапаҫҫӗ», «Ыйӑх ҫухатнисем» тата ытти спектакльсем паян кун та халӑх асӗнче!
Хӑй те сцена ҫинче Сентиер («Айтар»), Ахмар («Эндип»), Ваня Земнухов («Ҫамрӑк гварди») сӑнарӗсене калӑпланӑ!
Николай Терентьев пирки тӗплӗнрех РУВИКИн чӑваш уйрӑмӗнче вуласа пӗлме пулать.
Ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Валентина Трифонован пултарулӑх каҫӗ иртӗ.
Валентина Ивановна — Чӑваш АССР тава тивӗҫлӗ артистки (1979), чӑваш халӑх артистки (1989), Раҫҫей тава тивӗҫлӗ артистки (1998).
Пулас артистка 1950 ҫулхи ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Тӑвайӗнче ҫуралнӑ. Ленинградри А.Н. Островский ячӗллӗ патшалӑхӑн театр, музыка, кинематографи институтӗнчен вӗренсе тухнӑ. 1972 ҫултан пуҫласа 2008 ҫулччен Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ӗҫленӗ.
Валентина Трифонова ҫинчен тӗплӗнрех РУВИКИн чӑваш уйрӑменче вуласа пӗлме май пур.
Ӗнер, ака уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, театр ӳнерӗн ҫутӑ ҫӑлтӑрӗ, чӑваш сценин илемӗ пулнӑ Нина Григорьева артистка куҫне ӗмӗрлӗхе хупнӑ. Кун пирки ҫак йӗркесен авторне Наталия Володина хыпарларӗ.
Нина Ильинична К. В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче 65 ҫула яхӑн ӗҫленӗ. Вӑл кирек мӗнле сӑнара та тӗлӗнмелле ӑста та ӗнентерӳллӗ калӑплама пултарнӑран ӑна халӑх юратнӑ. Театрта ӗҫлеме вӑл пӗлтӗр пӑрахнӑччӗ.
Нина Григорьева пирки тӗплӗнрех РУВИКИн чӑваш уйрӑмӗнче вуласа пӗлме пулать.
+23.3 °C