Ҫак кунсенче Шупашкарта тӑван чӗлхе вӗрентекенсен «Пӗрлӗхре – вӑй» ятпа регионсем хушшинчи форум иртет. Вӑл ӗнер, ака уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, пуҫланнӑ, ыран вӗҫленӗ.
Форума Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче уҫнӑ. Ӗнерех И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче педагогика ӑсталӑхӗн меслетлӗх фестивалӗ иртнӗ.
Паян И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче ӑсталӑх лаҫҫисем, интерактив заданисем иртнӗ. Пӗтӗм чӑваш диктантне те унта ҫырнӑ.
Ыран воркшоп, поэзи фестивалӗ, И.Я. Яковлев палӑкӗ умӗнче пуху иртӗ.
Акан 10-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци библиотекинче «Хальхи чӑваш литератури: ӑрусен ҫыхӑнӑвӗ» темӑпа Юрий Скворцов пултарулӑхӗ тавра семинар иртнӗ.
Елена Нарпи халӑх тетелӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ку иккӗмӗш семинар пулнӑ. «Малтанхи Хв. Уяр пултарулӑхӗпе иртнӗччӗ. Хальхинче те И.Н. Ульянов ячӗллӗ ЧПУ студенчӗсемпе хутшӑнтӑмӑр семинара. Улькка Эльмен, Арсений Тарасов, Людмила Сачкова, Раиса Сарпи ҫыравҫӑсем, Ю.М. Артемьев, В.В. Никифорова тӗпчевҫӗсем Ю. Скворцовӑн илемлӗ тӗнчине тӗрлӗ енлӗ ҫутатса пама тӑрӑшрӗҫ. Пирӗн студент, ҫамрӑк ҫыравҫӑ Елена Кириллова хӑй ҫырнӑ юптарӑва ӑста вуларӗ», – хыпарланӑ аслӑ шкулӑн вӗрентекенӗ.
Чӑваш Енӗн наци вулавӑшӗнче ака уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Мускаври Антон Кротов ҫулҫӳревҫӗпе тӗлпулу иртессине эпир унччен пӗлтернӗччӗ.
Унта ҫак йӗркесен авторӗ те пулса курчӗ, ҫулҫӳревҫӗ каласа кӑтартнине ҫӑвара шыв сыпнӑн итлесе ларчӗ. Пӗр сехет ҫурӑна пынӑ тӗлпулу пӗр самантӑн туйӑнчӗ.
Антон тӗнче тӑрӑх курса ҫӳреме тытӑннӑранпа 33 ҫул иртн. Ҫв хушӑра вӑл тӗрлӗ материк ҫинчи 146 ҫӗршывра пулнӑ. Афикӑна 9 хутчен ҫитнӗ. Унтан черетлӗ хутчен вӑл кӑҫалхи пуш уйӑхӗнче таврӑннӑ.
48 ҫулти Антон Кротов — ирӗклӗ ҫулҫӳревҫӗ. Вӑл автостоп меслечӗпе е йӳнӗ транспортпа усӑ курать. Африкӑна илсен унти хӑш-пӗр вырӑнта питех те чухӑн пурӑнакансем ырӑ кӑмӑллине палӑртса хӑварчӗ ҫулҫуревҫӗ.
Ака уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, 14 сехетре, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Современная чувашская литература: связь поколений» (чӑв. Хальхи вӑхӑтри чӑваш литератури: ӑрусен ҫыхӑнӑвӗ) ятпа черетлӗ литература семинарӗ иртнӗ. Мероприятие Чӑваш Енри профессионал ҫыравҫӑсен союзӗпе пӗрле ирттереҫҫӗ.
Семинара чӑваш писателӗсем, литературоведсем, критиксем литература ӑсталӑхӗн вӑрттӑнлӑхне уҫса парӗҫ.
Ҫитес семинара чӑваш прозаикӗн, поэчӗн, тӑлмачӗн Юрий Скворцовӑн пултарулӑхне халаллӗҫ. Аса илтерер: унӑн паллӑ хайлавӗсен шутӗнче «Сурӑм хӗрӗ», «Уках хурӑнӗ», «Ҫын ӑшши», «Сӑваплӑ вут», «Хӗрлӗ мӑкӑнь»ата ыттисем.
Семинар конференц-залра иртӗ. Ыйтса пӗлмелли телефон номерӗ 8(8352)230217, хушма номер — 147.
Чӑваш Енӗн наци вулавӑшӗнче ака уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Антон Кротов ҫулҫӳревҫӗпе тӗлпулу иртӗ.
Аякри ҫула тухма юратакан арҫын тӗрлӗ ҫӗршыв тӑрӑх 1991 ҫултанпа ҫӳрет. Унтанпа вӑл хамӑ ҫӗршыви мӗнпур регионта пулнӑ, тӗнчери 130 ҫӗршыва ҫитнӗ.
Антон Кротов ирӗклӗ ҫулҫӳрев концепцине хатӗрленӗ. Унта автостоп та, вписки меслет те (ҫын патӗнче ҫӗр каҫасси) тата ытти кӗрет. Ҫутҫанталӑкӑн кашни вӑхӑтӗнче тата тӗрлӗ вырӑнта тӗрлӗ мелпе усӑ курма пулать иккен.
Хӑй кайса курас ҫӗре кирек кам та ҫитме пултарать, ҫавӑн валли нимле гид та, турфирма та кирлӗ мар тесе шухӑшлать опытлӑ ҫулҫӳревҫӗ.
Тӗлпулу 18 сехетре пуҫланӗ.
Пуш уйӑхӗн 29-мӗшнче Чӑваш Енӗн нци вулавӑшӗнче Владимир Левуков ҫыравҫӑпа тӗлпулу иртнӗ май унӑн «Ӗмӗр пӗрле пуласчӗ» кӗнекине хӑтлӗҫ.
Владимир Леонтьевич — журналист, прозаик, Раҫҫейри писательсен союзӗн членӗ. Физик пӗлӗвӗллӗскер чӑвашла сӑвӑсем, калавсем, повеҫсем ҫырать.
Ҫыравҫӑ Тутарстанри Аксу районӗнчи Кивӗ Тимушкел ялӗнче ҫуралнӑ. 1979 ҫултанпа вӑл Самар облаҫӗнчи Тольятти хулинче пурӑнать. Вырӑнти «Истоки» вулавӑшра чӑваш чӗлхипе культурин клубне ертсе пырать.
Пуш уйӑхӗн 28-мӗшӗнче Чӑваш тӗррин музейӗнче Василий Димитриев историк ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалласа «В поисках кладов истории» (чӑв. Истори пуянлӑхне шыраса) курав уҫӑлӗ. Вӑл Василий Димитриевич ӗҫӗсемпе тата унӑн япалисемпе паллаштарӗ, чӑваш халӑх истоорине учёнӑй епле курнине уҫӑмлатса парӗ.
Василий Димитриев пирки ӗҫтешӗсем чӑваш медиевистикин патриархӗ тенӗ, мӗншӗн тесен вӑл чӑваш тӗнчин вӑтам ӗмӗрне тӗпченӗ. Архивсемпе вулавӑшсенче нумай ларса вӑл ҫӗнӗ фактсене, документсене асӑрханӑ. Сӑмахран, феодализм тапхӑрӗнчи чӑвашсен историйӗпе паллаштаракан документсене Мускаври, Питӗрти архивсенче тупнӑ. Ҫавсене тӗпе хурса Шупашкар пирки пуҫласа хӑҫан асӑннине пӗлме пултарнӑ.
Ӗнер, Пӗтӗм тӗнчери поэзи кунӗнче, чӑваш халӑх поэчӗ Валери Туркай Чӑваш Енӗн наци вулавӑшне хӑйӗн библиотекинчи кӗнекесене парнеленӗ.
Вӗсенчен пӗри — тутар чӗлхипе пичетленӗ «Габдулла Тукай» энциклопеди. Унта Валери Туркай ҫинчен ҫырнӑ статья та пур иккен. Кӗнекере чӑваш поэчӗ тутар поэчӗн эткерлӗхне чӑвашла куҫарма хастар хутшӑннине палӑртса хӑварнӑ.
Библиотекӑна ҫавӑн пекех пушкӑрт поэчӗн Мустай Каримӑн вырӑсла пичетленнӗ «100 стихотворений» тата балкар поэчӗн Кайсын Кулиев ҫуанӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалласа пичетленӗ кӑларӑм, «Моя бунтарская карма» статйисемпе интервьювӗсен сборникӗ.
Наци вулавӑшӗн директорӗ Роза Лизакова поэта парнешӗн тав тунӑ.
Чӑваш Енри паллӑ ҫыравҫӑ, Чӑваш АССР тата Раҫҫей Федерацийӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Аркадий Лукин ҫуралнӑранпа паян, пуш уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, 90 ҫул ҫитет. Ҫавна май Элӗкри тӗп вулавӑшра «Аркадий Лукин – чӑваш поэчӗ» поэзи сехечӗ иртнӗ. Аркадий Лукинӑн пурнӑҫӗпе тата пултарулӑхӗпе библиотека ӗҫченӗсем паллаштарнӑ. Уяв каҫӗнче ентешӗн сӑввисемпе чӑваш композиторӗсем хайланӑ юрӑсем те янӑранӑ.
Аркадий Лукин Элӗк районӗнчи Лутра Пакӑш ялӗнче 1934 ҫулхи пуш уйӑхӗн 17-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Шкул пӗтерсен район хаҫатӗнче ӗҫленӗ. Тӗп комсомол шкулӗнче журналистика курсӗнче тата СССР Писательсен союзӗн Аслӑ литература курсӗнче вӗреннӗ. Унтан Чӑваш кӗнеке издательствинче консультантра тата аслӑ редакторта, «Тӑван Атӑл» тата «Ялав» журналсенче ӗҫленӗ.
Пуш уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Элӗк районӗнчи тӗп вулавӑшра вулакансем чӑваш ҫыравҫисемпе тӗл пулнӑ. Мероприятие Чӑваш Енӗн наци библиотеки тата Чӑваш Енри профессионал писательсен союзӗ йӗркеленӗ. Тӗлпулӑва Элӗкри И.Я. Яковлев ячӗллӗ вӑтам шкулта вӗренекенсене, кӗнеке вулама юратакан ытти ҫынна йыхравланӑ.
Вулакансемпе тӗл пулма чӑваш халӑх поэчӗ Светлана Асамат; Людмила Сачкова писатель, публицист, драматург; Лидия Сарине писатель, Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ; Раиса Воробъева писатель, педагог пырса ҫитнӗ.
Хӑнасене кӗтсе илме хатӗрленсе вулавӑшра чӑваш писателӗсен ҫӗнӗ кӗнекисемпе паллаштаракан «Ҫӗнӗ кӗнеке – ҫӗнӗ тӗнче» курав хатӗрленӗ.
-9.7 °C