9 кун каялла, авӑнӑн 22-мӗшӗнче, вырӑсла ҫыракан чӑваш ҫыравҫи Альберт Николаевич Айзман вилсе кайнӑ.
А.Н. Айзман 1936 ҫулхи пуш уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Алькеш ялӗнче Николай Айзман драматург ҫемйинче ҫуралнӑ. Вӑл Чӑваш патшалӑх университетӗнче вӗреннӗ, тайгара вӑрман каснӑ, Совет Ҫарӗнче авиатор пулса хӗсметре тӑнӑ, Шупашкарти ҫар оркестрӗнче музыкант пулнӑ, чылай хушӑ тӗрлӗ заводсемпе фабрикӑсенче слесарь, мастер, рабочи пулса ӗҫленӗ. Ун пӗрремӗш калавӗ 1970 ҫулта «Молодой коммунист» хаҫатра пичетленнӗ. Тата темиҫе ҫултан «Дружба» альманахра «Чёрная звезда» приключениллӗ повеҫӗ тухнӑ. Унӑн «Перламутровые волны» (2014), «И все вернется на круги своя» (2016), «Прощальный поход» (2018), «Двое из богемы» (2021) калавсемпе повӗҫсен пуххисем вулакансем патне ҫитнӗ, вӗсенчен виҫҫӗшне автор хӑй укҫи-тенкипе пичетлесе каларнӑ, "Прощальный поход" вара Чӑваш кӗнеке издательствинче кун ҫути курнӑ. Хайлавӗсенче ҫыравҫӑ вӑрҫӑ хыҫҫӑнхи тапхӑртан пуҫласа 1980-мӗш ҫулсемчченхи Шупашкар пурнӑҫне витӗмлӗн уҫса панӑ, ҫын чун-чӗри мӗнле сӑлтавсене пула улшӑнса пынине сӑнланӑ.
Шупашкар районӗнче, Шупашкарта пӑши чупса ҫӳренине асӑрханӑ. Кун пирки ҫынсем «Про Город» хаҫата пӗлтернӗ.
Ҫу уйӑхӗн 28-мӗшӗнче ирхине Алькеш поселокӗнче ҫынсем пӑши ҫӳренине асӑрханӑ. Ку Вӑрман урамӗнче пулнӑ. Ирхи 6 сехетре урамра ҫынсем те курӑнман-ха, пӑши вара пӗчченех уткаланӑ. Чӗрчун харпӑр ҫуртсем патӗнчен иртсе кайнӑ.
Кайран ҫынсем ҫав пӑши Кӳкеҫ еннелле чукун ҫул патнелле утнине курнӑ. Юрать, чӗрчунран никам та шар курман.
Республикӑн шыравпа ҫӑлав службин ӗҫченӗсен темле лару-тӑрури ҫынна та пулӑшма тивет. Ҫу уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, сӑмахран, Алькеш поселокӗнче «ВАЗ-2114» автомобиль бетон юпа ҫине пырса кӗнӗ. Водитель автомбильте хӗсӗнсе ларнӑ. Инкек вырӑнне ҫӑлавҫӑсем пырса ҫитнӗ. Вӗсем «Спрут» гидроинструмент пулӑшнипе водителе салонтан кӑларма пулӑшнӑ, унтан васкавлӑ медицина тухтӑрсем арҫынна пульницӑна илсе кайнӑ.
Маларах тата, ака уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, 20 сехетре пӗр хӗрарӑм Республикӑн шыравпа ҫӑлав службине шӑнкӑравланӑ. Вӑл пӳрни шыҫса кайнине, ҫӗрре хывайманнине пӗлтернӗ. «Умелец» хатӗр пулӑшнипе ҫӗрре хывма май килнӗ.
Шупашкарти Алькеш поселокӗнчи Роза Люксембург урамӗнче ача пахчи тума палӑртнӑ. Унта 160 ача валли вырӑн пулӗ.
Ача пахчинче 2 уйӑхри ачасенчен пуҫласа 7 ҫулти шӑпӑрлансем ҫурӗҫ. Вӗсем валли 8 ушкӑн йӗркелӗҫ. Виҫӗ ушкӑн – чи пӗчӗккисем валли, ыттисем 3-7 ҫулсенчи ачасем валли пулӗҫ.
Ача пахчинче апат-ҫимеҫ блокӗ, бассейн, музыка тата вӑй-хал культурин залӗсем, психолог тата логопед пӳлӗмӗсем, компьютер класӗ пулӗҫ.
Аукционра ҫӗнтернӗ подрядчикӑн ҫурта 2021 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 30-мӗшӗччен туса пӗтермелле.
Шупашарта ҫак кунсенче икӗ пульница ҫӗнелнӗ хыҫҫӑн уҫӑлнӑ. Кӑнтӑр поселокӗнчи Хулари клиника пульницин 4-мӗш поликлиники тата Хулари ача-пӑча клиника пульницин 1-мӗш поликлиникин филиалӗ алӑкӗсене уҫнӑ.
4-мӗш поликлиникӑра Кӑнтӑр поселокӗнчи тата Алькешри 22 пин ытла ҫын сипленет. Унта 12 терапевт, хирург, уролог, невролог, окулист тата эндокринолог ӗҫлеҫҫӗ. Ҫавӑн пекех рентген пӳлӗм, УЗИ тумалли аппаратсем, эндоскопи пӳлӗмӗ пур.
Ача-пӑча поликлиникинче ҫын нумай пухӑнтӑр тесе приема кунсемпе палӑртнӑ, тӗрлӗ этажра пулнине те шута илнӗ.
Паян ирхине 6 сехет те 10 минутра Шупашкарти Алькеш поселокӗнче ҫамрӑк арҫын виллине тупнӑ. Следстви комитечӗ кун тӗлӗшпе тӗрӗслев ирттерет.
Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, 28 ҫулти арҫын ӗнер каҫхи 6 сехетре Гоголь урамӗнчи общежити чӳречинчен тухса ӳкнӗ. Виллине вара тепӗр кун ҫеҫ тупнӑ.
Ҫынсем каланӑ тӑрӑх, ҫак арҫын Мускавра ӗҫленӗ, вӑл унтан таврӑнсан пӗлӗшӗсемпе эрех ӗҫкеленӗ. Ирхине вара унӑн виллине чӳрече айӗнче тупнӑ.
Юлашки вӑхӑтра республикӑра ачасем ҫӳллӗшӗнчен ӳксе вилни пирки пӗлтертӗмӗр. Паян каллех инкек пулнӑ. Хальхинче – Шупашкарти Алькеш поселокӗнче.
Ҫулталӑк ҫурӑри ача Гоголь урамӗнчи 5-мӗш ҫуртӑн 2-мӗш корпусӗн 8-мӗш хутӗнчен персе аннӑ. Ку паян 12 сехетсенче пулнӑ. Ачана пульницӑна илсе ҫитернӗ. Анчах, шел те, унӑн суранӗсем ытла та йывӑр пулнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, килте асламӑшӗ (е кукамӑшӗ) пулнӑ. Чӳрече ҫинче москитлӑ сетка пулман.
Аса илтерер: унччен Канашра – 2 ҫулти, Шупашкарта 3 ҫулти ачасем чӳречерен ӳксе вилнӗ.
Паян 14 сехетре Шупашкарти Аллькеш поселокӗнче халӑх пухӑннӑ, пушарнӑйсем, ҫӑлавҫӑсем ҫитнӗ, газ службинче тӑрӑшакансем те килнӗ. 63-мӗш вӑтам шкулта ҫулӑм тухнӑ-мӗн.
Шкул умне пушарнӑйсен 6 машини килнӗ. Полиципе тухтӑрсем те вырӑнта ӗҫленӗ. Мӗн пулса иртнине курнӑ ҫын кун пирки «Про Город» хаҫата пӗлтернӗ. Вӑл шкулта тӗтӗм йӑсӑрланнине асӑрханӑ, анчах ҫулӑм тухнине курман. Ахӑртнех, шалта темӗн ҫуннӑ, ҫулӑма часах сӳнтернӗ.
Ҫур сехетренех, 14 сехет те 31 минутра, пушарнӑйсен машинисем каялла кайнӑ. Шкулта полицейскисем, гуз службин ӗҫченӗсем, тухтӑрсем юлнӑ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 14-мӗшӗнче 15 сехет те 50 минутра Шупашкарти Алькеш поселокӗнче, Айзман урамӗнче, икӗ хӗрарӑма «ВАЗ-2107» машина ҫапса хӑварнӑ. Вӗсем ҫул урлӑ каҫма тӑнӑ пулнӑ.
Ҫапса хӑварнӑ хыҫҫӑн водитель вырӑнтан тарса ҫухалнӑ. Ӑна шыраса тупнӑ. Руль умӗнче 13-ри арҫын ача ларнӑ-мӗн.
Ачан аллине машина уҫҫи мӗнле майпа лекнине халӗ тӗпчеҫҫӗ. Паллах, унӑн водитель прави те ҫук. Ҫакӑ паллӑ: «семеркӑна» вӑрлани пирки йӗрке хуралне хыпар килмен.
Хӗрарӑмсене вара пульницӑна илсе ҫитернӗ. Вӗсен пурнӑҫӗпе сывлӑхӗ хӑрушлӑхра мар.
Шупашкар хула администрацийӗ пассажирсене хулари икӗ маршрутпа турттаракансене шырать. Кӑмӑл пуррисен заявкисене ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗччен йышӑнӗҫ, вӗсене ҫӗртмен 25-мӗшӗнче суйласа илӗҫ.
20-мӗш номерлӗ маршрутпа контракта тӑхӑр ҫуллӑха алӑ пусӗҫ, 7-мӗш маршрутпа – ҫулталӑклӑха.
«Нефтебаза – Шупашкарти аш-какай комбиначӗ» 20-мӗш номерлӗ маршрутпа тӑвата пӗчӗк автобус ҫӳремелле, пӗрре саппас пулмалла. Эрне варринче маршрут тӳррӗн 41-мӗш рейс пурнӑҫламалла, каялла кайнӑ чух – 40; канмалли кунсемпе уявсенче – вуншар.
«Алькеш – Энергетиксен поселокӗ» 7-мӗш номерлӗ маршрутпа пӗчӗк 9 автобусран кая мар, анчӑх 10-ран ытла мар ҫӳремелле, саппасра 1 транспорт пулмалла. Ӗҫ кунӗсенче 60 рейс тумалла, канмалли кунсемпе уявсенче – 30-шар.
20-мӗш маршрутпа илсе ҫӳрекене хула мэрийӗ 4,5 миллион тенкӗ тӳлеме хатӗр, 7-мӗш маршрутшӑн – 269,6 пин тенкӗ.
-2.7 °C