Алманчă


Çул сăмахĕ


Ăçта çеç çитмерĕм пулĕ

Хам кĕске кунçулăмра.

Поэт çулĕ — пурнăç çулĕ, —

Ĕмĕр çуннă çулăмра.

 

Миçе хут-ши вилтĕм-çунтăм, —

Юрăçа вилĕм тивмест.

Ман çĕршывăм — килĕм-çуртăм —

Ывăлне вилĕм сĕнмест.

 

Паттăрне парать вăл пурнăç,

Хăй юнне парать чунне.

Вилĕме çĕнсе кам курнă

Вăл çавна парать чапне.

 

Çӳремерĕм ятшăн-чапшăн

Ачалла пăшал тытса,

Хам çĕршывшăн та чăвашшăн

Эп çӳрерĕм юн тăкса.

 

Таврăнманшăн тусăм-йышăм

Эп çӳреп тĕнче касса,

Юрăçа, эс, халăх, йышăн

Ал парса та ыр сунса.

 

Çулăмра пĕтнĕ тус-тантăш

Калайман сăмахсене

Каласа çӳреп пĕр тăтăш,

Тĕл пулса тăвансене.

 

Хыçăмра Тутар çĕршывĕ,

Умăмра Чăваш тĕнчи, —

Пурăнсан этем ыр-сывă,

Ма пулмасть тăван панче?

 

Тутарта пур савнă ялăм —

Чăваш ялĕ Раккасси.

Туçине тата мĕн калăн —

Вăл та манăн хунькасои.

 

Эпĕ хам тутар чăвашĕ,

Малалла

Шурӑ хӗлӗм, савнӑ хӗлӗм


Чăваш çĕршывĕн сив хĕлне,

Ун шур юрне эп юрататăп.

Шур юрлă аслă хирсене

Ялан эп асăмра тытатăп.

Çывăракан хыр вăрманне

Чун-чĕрене вырнаçтаратăп.

 

Алманчă ялĕн айккинче

Хальхи пекех хитре инçетчĕ,

Çума-çум çунашка çинче

Ларса вĕçетпĕр, чун сӳлетчĕ.

Çав вăхăт — асилӳсенче,

Эпир ачалăх тĕнчинчеччĕ.

 

Ай, шурă хĕлĕм, шурă хĕл,

Эс чун-чĕрем, ачаш саркайăк.

Ай, шурă хĕлĕм, шурă хĕл,

Сан чун-чĕрӳ юртан, хăй майлă.

Хĕл, пирĕн ĕмĕт килчĕ тĕл,

Эс мĕнешкел пит ырă, лайăх.

 

Ман патăма эс çывхарсам,

Юратнă тусăм, эс килсемччĕ.

Çак юрлă уй-хире пăхса

Ăна ху ытамна илсемччĕ.

Мана та ытала савса,

Ман чун çунать — çавна сиссемччĕ.

 

Çывăракан хыр вăрманне

Чун-чĕрене вырнаçтаратăп.

Шур юрлă аслă хирсене

Ялан эп асăмра тытатăп.

Шур юрлă савнă хĕллене

Манмастăп эп — тупа тăватăп.

«Эсĕ мĕн, савниçĕм, шухăш айне пултăн?..»


Эсĕ мĕн, савниçĕм, шухăш айне пултăн?

Сăрхăнать кичемлĕх хăмăр куçунтан.

Хуйхуна сирсемччĕ, куççульне пытар-ха,

Пурнăçпа килен-ха, савăнар чунтан.

 

Тăрнасем вĕçеççĕ — кăнтăртан килеççĕ.

Çуркунне тивлечĕ ăшăтать çĕре.

Çутçанталăк ăшшăн сапалать хаваслăх,

Пурăнăç телей халь парнелет пире.

 

Сан сăну салхуллă, хуйхă ăшне путрăн,

Пурнăç çуль тумхахлă, кăткăс вăл чăнах.

Хуйхуна вĕçтер-ха, хăвала хăюллăн,

Каласамччĕ, тусăм, ăшшăн пĕр сăмах.

 

Çăлтăрсем те çиçĕç, сар хĕвел йăл кулĕ.

Илĕртĕ Алманчă хăйĕн хырлăхне.

Пурăнăç — телей-çке, ĕмĕрех вăл пулĕ,

Тусăмçăм, курар халь унăн ырлăхне.