Электронлă вулавăш

Тимофей Михайлович арăмĕ тепĕр хут пирĕн пата урама чупса тухрĕ. Хаклă хăнасене чĕннĕ пекех апат çиме йыхăрчĕ.

— Тимофей Михайловича эпир урамра кĕтсе илес тетпĕр. Эсир уншăн ан пăшăрханăр, — терĕм эпĕ. Ку хĕрарăм çынсем çук чухне тунсăхлать пулĕ-ши, е хăйĕн кăмăлĕ çапла? Вара вăл тилмĕрсех пӳрте кĕме чĕнчĕ.

Эпĕ уткаласа çӳренĕ хушăра Кирук «Орлика» апат пачĕ. Кунта кордона пыракан çулсем виççĕ. Эпир вĕсем çине пăхкаласа каллĕ-маллĕ çӳрерĕмĕр. Тавралăха йăлтах кĕрхи тĕс çапнă. Йывăçсем сап-сарă, ылтăн пек çулçăпа витĕннĕ. Хушăран хĕрлĕ, кĕрен тĕслисем курăнкалаççĕ. Сип-симĕс тумлă хыр-чăрăшсем вара нимĕн те пулман пек мăнкăмăллăн шавласа çеç лараççĕ.

Мана леçме килнĕ Кирук кайма пуçтарăнчĕ. Кӳлес умĕн лашине пĕр витре шыв ĕçтерчĕ. Лешĕ ĕçнĕ хушăрах хăлхисене вылятса ман çине пăхрĕ. Кирук ăна кӳлсе тарантас çине хăпарса ларчĕ. Хăй вара мăнкăмăллăн, хăйне хăй сăмса тăрăх пăхса илчĕ. Урисемпе тарантас ларкăчĕн айне тапса тĕренчĕ. Юлашкинчен аллине çĕклерĕ, пуçне сулса, манпа сывпуллашрĕ. Тилхепене майласа алла тытсанах «Орлик» киле каясса сисрĕ, çул çинелле талпăнчĕ. Илемлĕн тăсăлса, çăмăллăн чупса ансăр та кукăр-макăр çулпа вăрмана кĕрсе çухалчĕ.

Кирук кайсан, эпĕ пĕчченех çурт умĕнчи сукмакпа каллĕ-маллĕ уткаласа çӳрерĕм. Сасартăк хура пĕлĕтсем килсе капланчĕç, каллех хытăран хытă çумăр çума тытăнчĕ. Ахальтен каламан çав ваттисем, «кĕрхи çанталăк кĕтĕк ăслă» тесе. «Эккей, ман Кирук шăпах çумăр айне лекрĕ вĕт», — терĕм эпĕ хам ăшăмра. Вăйланнă çил сарăлнă ăвăс çулçисене силлеме пуçларĕ. Çуркунне иртерех çурăлнă йывăç çулçисем кĕркунне те маларах саралаççĕ, иртерех тăкăнаççĕ. Шултра çумăр тумламĕсем вĕсене çын пекех турткаласа татрĕç, аялалла çĕр çумнех çапса çыпăçтарчĕç. Çумăр вăйланнăçемĕн вăйланса пычĕ. Тимофей Михайлович арăмĕ каллех урама чупса тухрĕ. Вăл мана çаплах пурте кĕме чĕнчĕ. Эпĕ килĕшмерĕм.

— Каçарăр, тархасшăн, нумай кĕтнине сахаллине чăтатăп. Манăн ăна урамрах кĕтсе илес килет-ха, — терĕм.

Анфис аппа вара упăшкине хисепленĕшĕн савăнчĕ пулас, кулкаласа пӳрте васкасах кĕрсе кайрĕ. Эпĕ вĕсен хапхи çумне, çумăр лекмен çĕре, вырнаçса тăтăм. Тимофей Михайлович арăмĕ çапах килнĕ çынна çумăр айĕнче тăратма аван мар терĕ пулас. Вăл мана упăшкин плащне илсе тухса пачĕ. Вĕр-çĕнех вăл, симĕс тĕслĕ, çемçе те çӳхе, çăмăл. Кунашкал плащсене офицерсем тăхăнаççĕ. Анфис аппа мана плаща хулпуççи çине уртса яма сĕнчĕ.

— Илĕр, тархасшăн, шыв ямасть вăл. Ăна пĕркенме Тимофей питĕ юратать, — терĕ вăл.

Эпĕ плаща илсе пĕркентĕм. Нумай та тăмарăм — вăрмантан тухакан çулпа ман паталла тем пысăкăш ула йытă чупса килнине курах кайрăм. Ун хыçĕнчен вăрман хуралçисен тумне тата юман çулçи эмблемăллă карттус тăхăннă вăтам пӳллĕ çын хыпăнса утать. Хăй лачкамах пулнă. Халиччен курман пулин те, çак çын Тимофей Михайлович пулнине тавçăртăм. Эпĕ ăна хирĕç утрăм. Вăл, мана курсан, мĕн пулнă тесе-ши, чупмах пуçларĕ. Йытти мана вĕрме тытăнчĕ, анчах сиксе пымарĕ.

Калаçкаласа пӳрте кĕтĕмĕр. Вăл кула-кулах хăйĕн йĕп-йĕпе тумтирне хывса хучĕ. Вара иксĕмĕр те ăшă шывпа çăвăнтăмăр. Эпир апат çиме хатĕрленнĕ вăхăтра унăн ашшĕ те килсе çитрĕ. Вăл Пĕнер разъездне хăйĕн шăллĕн мăнукне ăсатма кайнă иккен. Ăна пуйăспа Мускава ăсатса янă. Мучи, хапхаран кĕрсенех, кантăк витĕр ют çын ларнине курчĕ те мана пуç тайса саламларĕ. Пӳрте кĕрсенех кăмăллăн алă пачĕ. Аллине вĕçертмесĕрех:

— Мана Мишша кукаç тейĕр. Хама кукаç тенине питĕ юрататăп. Хам ĕмĕрте пĕр хĕрача çуралчĕ, анчах выçлăх çул… Çапла, нумай вилчĕç çав. Эпĕ те пĕртен-пĕр хĕрĕмрен уйрăлтăм. Çавăнпа ятран кукаç тесе чĕнекен çук. Асатте текенсем пур-ха, уншăн савăнатăп, — терĕ.

Çапла калаçкаласа хыпалансах аллисене çурĕ. Кĕçех Тимофей Михайлович ывăлĕ Володя çитрĕ. Вăл велосипедпа Вăрман Шăхалĕнчи лавккаран çăкăр илсе килчĕ. Амăшĕ савăнса:

— Темле чĕнсе пухас тесен те, çапла пĕр вăхăтра пуçтарăнас çук. Мĕнле лайăх пулчĕ пĕрле апат ларса çиме, — терĕ.

Вăл çамрăк çын пек васкаса, чупкаласах сĕтел çине апат-çимĕç хатĕрлерĕ. Пурте сĕтел хушшине вырнаçса лартăмăр. Мишша кукаç пуçламан çăкăр илсе килчĕ те, ăна хăй пуçласа, илемлĕ, хитре татăксем касса, турилкке çине хучĕ. Вăл килте чи асли, кил хуçи вырăнĕнче пулни, ăна пурте хисеплесе, пăхăнса пурăнни мана питĕ килĕшрĕ, тĕлĕнтерчĕ. Кăшт-кашт ларса çырткаласан, Анфис аппа каллех ура çине сиксе тăрса:

— Каçарăр, манăн ĕне сума тухмалла, эпĕ сире хăваратăп. Мĕн те пулин кирлĕ пулсан, аттерен ыйтăр, — терĕ. Вара аллине çап-çутă витрепе алшăлли илсе килкартине тухрĕ. Эпир пӳрте арçынсем çеç юлтăмăр. Апат çисен, хуçисене тав турăм. Сĕтел хушшинчен тухса, картиш енчи чӳрече патне пырса лартăм. Тимофей Михайловичпа ашшĕ ман çумма пырса ларчĕç.

— Калăр-ха, ывăлăм, эсир мĕнле ĕçпе килнĕччĕ? — ыйтрĕ манран Мишша кукаç.

«Ку кил-йышра ватта хисеплесе сăмахне малтан ăна параççĕ иккен», — тавçăртăм эпĕ. Ăна хам мĕнле ĕçпе килнине каларăм. Лесничествăра пулни, халĕ авă кунти вăрман ĕçне мĕнле йĕркеленине хам куçпа курса паллашма шут тытни çинчен пĕлтертĕм.

— Сире вăрттăн сăмах та калама пултаратăп, — терĕм шӳтлерех. — Тепĕр вуникĕ кунтан сирĕн уяв — Вăрман хуçалăх ĕçченĕсен кунĕ. Çавна май ĕç ветеранĕсене, лайăх ĕçлекенсене Хисеп грамотисем, «Вăрман хуçалăхĕн чи лайăх работникĕ» значоксем параççĕ. Ку çеç те мар, тăрăшса ĕçлекенсем валли Мускава, халăх хуçалăх çитĕнĕвĕсен выставкине кайса курма укçасăрах путевкăсем янтăланă.

Мишша кукаç çакна илтсен йăпăр-япăр ура çине сиксе тăчĕ. Вара аллисемпе пĕççисене шарт! çапса:

— Ай, тур-ту-ур, апла пирĕн те праçник çитрĕ-çке. Тĕлĕнтертĕр, чĕреренех савăнтартăр эсир мана. Халь тинех пирĕн пек вăрман çыннисен ĕçне курма, вĕсен пурнăçĕпе паллашма килтĕр-и? — терĕ.

— Çапла, тĕрĕсех. Эпĕ ĕнтĕ сирĕн пурнăçпа, ĕçпе тĕплĕн паллашмасăр, вăрманти ĕçсене мĕнле тунине хам куçпа курмасăр, пĕлмесĕр каймастăп.

Ман сăмахсем Мишша кукаçа вăй хушрĕç пулас. Вăл ывăлне куç хĕссе кулкаларĕ. Лешĕ те ашшĕн савăнăçне туйрĕ.

— Ну, атте, кĕçĕр хăнана çывăрттарас çук ĕнтĕ эсĕ. Сăмахлама ӳркенместĕн, каласа кăтартмаллисем вара санă-ă-ăн… — терĕ ман çинчен савăнăçлă куçĕсене илмесĕр.

Ашшĕ хăрах аллипе сухалне якаткаларĕ:

— Эй, çапла пулмасăр ара, калаçатпăр, тăраничченех калаçатпăр-ха. Çакăн пек районтан килнĕ ятлă çынсене хамăр пурнăç çинчен каласа кăтартма паян тӳр килнĕшĕн çав тери хĕпĕртерĕм. Ку вăл, ывăлăм, маншăн ватлăхри пурнăçăн чăн-чăн пысăк телейĕ. Хам виличчен çакăн пек хисепе, тимлĕхе курса юлнăшăн мĕнле савăнтăм! — терĕ.

— Ăна тĕрĕсех калатăн-ха эсĕ, атте. Апла эсир хăнапа калаçăр. Эпĕ каям, тăхăр сехет тĕлнелле çаврăнса килетĕпех. Улайккана пĕрлех илсе каяс пулĕ? Кĕрхи тĕттĕм каç йытăсăр кичемрех вăрманта. Манăн пухăва кайсах килмелле. Унта пĕр пĕчĕк доклад туса памалла-çке-ха. Кам шутланă паян кунашкал хăна килессе… Тĕлĕкре те тĕлленмен. Тахçанах унта каясшăнччĕ-ха, вăхăт тупаймарăм.

— Çапла… Вăхăчĕ вăл пирĕн нихăçан та çитсе пымасть. Эсĕ вара, Тимафи, тĕрĕс мар шутлатăн. Пирĕн унта виçсĕмĕрĕн те каймалла. Хăна çамрăк çын, вăл утма ӳркенес çук, хăварар мар ăна. Манăн çав ял пухăвне районти ятлă çынпа пырса кĕрсен лайăхрах пулать тесе калас килет. Докладу шăпах вăрман çыннисен ĕçĕ-хĕлĕ çинчен вĕт. Унти ял халăхне хам та кăштах ятласа илесшĕн-ха. Вĕсем виççĕмĕш кун ĕнтĕ эпир çакăнтан парса янă йывăçсене пĕрне те лартман. Паян ирхине ялтан килнĕ чухне юри анса тĕрĕслерĕм. Мĕнле хитре йывăçсем кăларса патăмăр, пĕрин тымарĕсене айăпламасăр, çăмарта тиенĕ пекех асăрханса лавсем çине хамах тиесе ятăм. Вĕсем вара йывăçсене ял кĕперĕ айне алтса хунипех çырлахнă, паянхи кунччен çавăнтах выртаççĕ. Юрать кĕрхи çанталăкра çумăрĕ кассăн-кассăн килсе çусах тăрать, çавăнпа типсех кайман-ха. Хăçан лартма шутлаççĕ-ши наянсем?

— Нивушлĕ халĕ те çаплах выртаççĕ? — тарăхнипе хĕремесленсе кайрĕ хуралçă.

— Лартман çав, лартман, ĕçне тытăннă пулсан… пĕр йывăçне лартман. Çавăнпа чĕрем пĕçерсех ыратма пуçларĕ. Эсĕ ĕçе тухса кайиччен сана çак хыпара пĕлтерес тесе мĕнпур вăйран утрăм. Ирхине систереймерĕм. Паян çав пухура вĕсене намăслантармасăр чăтас çуках. Пирĕн халех пурин те каймалла. Юлташăн васкамалла пулсан, пуху саланичченех тăмăпăр. Куç курĕ унта… Ĕç мĕнле каять, халăх мĕн калаçать, пĕтĕм вăй халăхра…

— Питĕ тĕрĕс сĕнӳ, пурте каяр, эпĕ хаваспах килĕшетĕп, — терĕм, Мишша кукаç ман шухăша пĕлсен татах савăнчĕ:

— Куçран пăхсах чухларăм мĕнле чĕреллĕ çыннине. Тавтапуç, ывăлăм, тавах сире, çапла ырă сисĕмлĕ чунлă пулнăшăн.

Унтан ывăлне:

— Тимафи, апла хамăн ĕлĕкхи хаклă хутсене илес мар-ши? Манăн пухăва пынисемпе тĕплĕнрех калаçас килет, — терĕ кукаç. Вара хыпăнсах чăлана тухса кайрĕ.

Вăрман ĕçне чĕререн парăннă çынсемпе ял пухăвне хамăн та питĕ кайса курас килчĕ. Эпир часах пурте çула тухрăмăр.

Çумăр хыççăн вăрманта каç тĕттĕмĕпе пĕрлех шурă тĕтре явăнать. Çулĕ çемçе курăклă, утма çăмăл. Таврара уçă сывлăш, ырă шăршă сăмсана кăтăклантарать, кăкăра çĕклентернĕн туйăнать, утнăçемĕн утас килет.

Пухăва вăхăтрах çитрĕмĕр. Пуху хыççăн кино пулать тенĕрен çамрăксем нумай пынă, ваттисем те туллиех. Çав кун эпĕ пĕр шутламан çĕртенех Шуркас улăх ял пухăвне лекрĕм. Çакă мана хытă савăнтарчĕ. Ку вăл ваттисем пĕрре персе икĕ мулкач тытнă тенĕ пекех пулчĕ. Мĕншĕн тесен манăн кĕçех çак совхоза кĕрекен çывăхри ялсене килмеллеччĕ. Вĕсем кĕркуннехи вăхăтра çĕр эрозийĕпе кĕрешес ĕçе мĕнле хутшăннине çитсе курмаллаччĕ. Паянхи пухура шăп та лăп çак ыйтăва лартнă иккен вĕсем.

Малтанах ун çинчен совхозăн аслă агрономĕ Агеев юлташ доклад турĕ. Ун хыççăн Тимофей Михайлович кĕскен пĕчĕк доклад туса пачĕ. Вăл мĕнле тăпра çинче хăш йывăç лайăх ӳсессе тата хуçалăхра вĕсем мĕнле усă парасса васкамасăр, тĕплĕн каласа ăнлантарчĕ. Ун хыççăн нумайăшĕ тухса калаçрĕç. Мишша кукаç чăтса лараймарĕ, çӳллĕскерĕн алли таçтанах курăнчĕ. Хăйне сăмах парсанах, вăл, кĕлеткине хытарса, кăшт çĕкленсе, трибуна умне васкаса çитсе тăчĕ. Халăх хушшинче такама шыранă пек çынсем çине хытă тинкерсе пăхса илчĕ. Вара хуллен:

— Хисеплĕ юлташсем! Мана хăвăр совхоз членĕ пулмасăрах сăмах калама ирĕк панăшăн таймапуç! — терĕ вăл.

Унтан васкасах кăкăр кĕсйинчен пӳрне хулăнăш хут çыххи туртса кăларчĕ.

— Тĕрĕс сăмахăн суйи çук. Эпĕ куçран калама юратнине эсир пурте пĕлетĕр. Вăт çак хута мана 1918 çулта вăрман улпучĕпе пĕрле çӳрекен тиек парса хăварнăччĕ. Унта акă мĕн çырнă: «Декрет «0 земле» от 26 октября 1917 года». Эпĕ кун пирки акă мĕн каласшăн. Çак çĕршĕн мĕн чухлĕ юн тăкса ăна алла илтĕмĕр. Халĕ ĕнтĕ çак çĕр çинче йĕркеллĕ, чуна парса ĕçлеме ӳркене пуçларăмăр, упрама пĕлместпĕр. Тĕслĕхшĕн инçе каяс мар. Илер-ха Шуравăр çырминех. Эпир пĕчĕккĕ чухне çав çырма урлă патакпа «юланут» туса сиксе каçаттăмăр. Кăçал вара çав çырма урлă çирĕм метр тăршшĕ кĕпер хыврăмăр! Çĕр куç умĕнчех çухалать вĕт, юлташсем! Унта хăвăртрах карталасах йывăç лартмалла. Çапла тума эпир миçе хут алă çĕклемерĕмĕр-ши ĕнтĕ?! Паянхи пек пухусем миçе хутчен пулса иртмерĕç-ши сирĕн? Кăçал лартатпăрах тесе, виçĕ кун каялла пирĕн патран мĕнле лайăх йывăçсем илсе кайрăр?! Вĕсемшĕн совхоз сахал укçа тăккаланă-и? Эпир вăрманта ĕçлекенсене укçа тӳленĕ, йывăççисем вара паян та кĕпер айĕнчех выртаççĕ-çке! Мĕнле никамăн та чун ыратмасть-ха вĕсемшĕн?! — Вара хăйне кăштах лăплантарма тăрăшса: — Çĕр декречĕ хыççăн вăхăта нумая яман. 1918 çултах май уйăхĕн 27-мĕш числинче Ленинпа Свердлов «Вăрман декречĕ» çине алă пусса панă. Акă вăл, вулăр, паллашăр. — Кукаç хыпăнсах çав хута президиумра ларакансем умне пырса хучĕ.

Кукаç тĕрлĕрен документсем татах кăларса кăтартрĕ, вуласа пачĕ.

Пуху саланичченех ларма тиврĕ. Мишша кукаç хыççăн унăн тĕрĕс, ăслă шухăшĕсене çирĕплетсе, нумайăн тăрса калаçрĕç.

Эпĕ вара çапла шутларăм. Çав ватă кукаç чунне парса тăрăшнипе иккен ывăлĕ те, кинĕ те халăх вăрманне ача пекех пăхса, сыхласа усрама, хаклама вĕреннĕ.

Кордона каçхине вунă сехет тĕлне çаврăнса çитрĕмĕр.

Анфис аппа çăм чăлха çыхса, Володя йывăç калчисем лартмалли хатĕрĕн аврисене юсаса лараççĕ.

Пире вĕсем савăнăçлăн кĕтсе илчĕç. Анфис аппа кăмакаран сĕтлĕ пăтă кăларса лартрĕ, кашнинех турăх тултарса пачĕ. Эпир каллех кăштах çырткаларăмăр. Тĕлĕнмелле, çителĕклех утрăмăр, çӳрерĕмĕр пулсан та, кордонра ывăннипе канасси, çывăрасси çинчен никам асăнмарĕ. Анфис аппапа Володя пуху çинчен ыйтсан, Мишша кукаç вĕсене вăл мĕнле иртни çинчен тĕплĕнрех каласа кăтартрĕ. Вара каллех ман çумма кулкаласа пырса ларчĕ те:

— Савăнтартăр-çке паян эсир пире. Ах, ытла та ырă ĕçпе, ырă хыпарпа килнĕ эсир! Эх, мĕншĕн эпĕ пĕр çирĕм-çирĕм пилĕк çул каярах çуралман-ши?! Халĕ Мускава лекнĕ пулăттăм! — терĕ, Мишша кукаçăн кăмăлĕ татах уçăлса кайрĕ. Вăл хаваслансах калаçрĕ. — Çапла çав, ырă çыннăм, — терĕ вăл малалла. — Пирĕн ĕç те çăмăлах мар. Пăшăрханмалли, чуна ыраттармалли пайтах пулать. Гитлер вăрçи пуçлансан, эпĕ тăватă çул вăрман хуралçинче хамах ĕçлерĕм. Çавăн чухне мĕн чухлĕ ырă вăрмана касса тăкрăмă-ă-ăр! Ах тур-тур, асăнма хăрушă. Мĕнле пысăк юмансене çап-çамрăк шкул ачисем, улттăмĕш-саккăрмĕш классенче вĕренекенскерсем тата нихăçан вăрман ĕçлесе курман хĕрарăмсем касрĕç вĕт. Юманĕсен хулăнăшĕ пĕрер метртан та ытлаччĕ. Çакна курсан, шутласан, хăраса каймалла. Вăй çитмен пирки пăчкă аврине çинçерех вĕренпе çыхса параттăмăр та, вара ачасем пĕр енчен тăваттăн-пиллĕкĕн, тепĕр енчен, пĕчĕкреххисем, пиллĕкĕн-улттăн тытса туртатчĕç. Пăхма хăрушăччĕ. Халь-халь пĕр ачи е ушкăнпех ӳкекен йывăç айне пулса вилессĕн туйăнатчĕ. Çапла шухăшласа хăраса чупкаланипе шартлама сивĕрех чăм шыва ӳкеттĕм. Вара çав вăрман касакан шăркалчăсене йывăçне вакăпа тĕксе ӳкерме пулăшаттăм. Аслăрах ачасем, тăххăрмĕш, вуннăмĕш классенче вĕренекенсем касса вакланă, çурнă йывăçсене Пинере турттарса тăратчĕç. Çапла кассах çав шултра юман вăрманĕсене йăвантарса пĕтертĕмĕр. Пуçлăхсем килсе лайăх юманĕсене вăрлăх валли хăварма каларĕç, ыттисене касма хушу пачĕç. Вăйлăрах хĕрарăмсем çав сыпăланă юмансене савăлсемпе çуратчĕç. Юрать, хĕлле сивĕ пулнăран çакна тума йывăрах марччĕ. Каçпа, ĕç пĕтерсе килсен, çĕрĕпех пăчкăсем хăйраса, савăлсем туса лараттăм. Мĕн тăвас тетĕн, ĕçлемелле, касмалла пулнă çав. Касса çурнисене турттарса вакун çине тиеттĕмĕр. Çапла асăрханса ĕçлесе пĕр ачине те суранламарăмăр. Ачисем ун чухне аслăраххисен сăмахĕсене питĕ тимлĕн итлетчĕç. Çавăнпа пур ĕçĕ те инкексĕр вĕçленчĕ. Вĕсем пурте ĕçлеме ӳркенместчĕç. Анчах Пинерте ултă ача амăшĕ Укçине, пăравус айне ӳкнĕ пуленкене илме пĕшкĕнсен, пăравусĕ ăнсăртран тапранса кайнипе таптанса вилчĕ. Ачисене вара, виççĕшне, пĕчĕккисене, ача çуртне патăмăр, виççĕшĕ килех юлчĕç, каймарĕç. Вĕсем кашни кунах ашшĕне вăрçăран таврăнасса кĕтсе пурăнчĕç. Хут таврашĕ пулмарĕ пулин те, вăрçă чарăнсан та кĕтрĕç… Анчах кĕтсе илеймерĕç. Вăрçă çулĕсенче аслă ачине, Çумккине — вăл саккăрмĕш класра вĕренетчĕ — хам пата вăрмана ĕçлеме илтĕм. Вара виçĕ ачишĕн çăкăр талонĕ памалла турăм. Вутти-шанкипе туратсене укçасăр парса пулăшнă. Çапла хăйсемех çитĕнчĕç… Кăштах ăнланакан, пурнăçа пĕлекен пулсан, саккăршар класс пĕтерсен, пурте Çĕмĕрлери ремесленнăй училищĕне вĕренме кайрĕç. Тĕлĕнмелле, халĕ ĕнтĕ пурте çын пулчĕç. Пысăк вырăнсенчех ĕçлеççĕ. Вĕсенчен хайхи Çумкки — халăх депутачĕ. Çуллахи вăхăтра канма кунта, ашшĕ-амăшĕ патне килнĕ пекех, пирĕн пата çемйипех килет. Пӳрчĕ ялта хупăнсах ларать. Сутма пултараймастпăр, лартăрах, пирĕн аттепе аннерен асăнмалăх çав кăна юлнă теççĕ. Тăнлă ачасем… Çапла, питĕ йĕркеллĕ, тату пурăнатчĕç вăл Укçинепе Ваçли. Пĕтрĕç… Эх, мĕн каласси, кама мĕн кăтартмарĕ пулĕ ку вăрçă!..