Электронлă вулавăш

— Миçе хĕр пуçне пăтратман пулĕ ĕнтĕ эсĕ çапла, Андрей, — пĕрехмай каччăсене кăна мар, хĕрсене хăюллă пулса пăхсан та юравлă тенĕшкел, йĕкĕте куçĕнчен чăрр пăхрĕ Христина, унтан, куçне сасартăках аяккалла тартса, ӳпкевлĕн çапла хушса хучĕ: — Эх эсир те çав, йĕкĕтсем, çилхăвансем. Хăвăр тата кас-кас... хĕрсене те сивлеме пăхатăр...

— Эпĕ-и? — диван çинче кил хуçиле юнашар лараканскер, хĕре сулахай хулĕнчен çепĕççĕн çулăрларĕ Андрей, хăй ун çумнерех сикрĕ. — Ĕмĕрне те. Сивлеме тет-ха. Эпĕ кунта сăмаха еплерех шутармалла-ши, тесе тинкене минрететĕп-ха.

Хĕр ӳтĕнчен йĕкĕте шалтăр вĕри çапрĕ курăнать: Андрей — хăюллă, Андрей — чăрсăр:

— Хăçантанпа кĕтсе эпĕ çак куна, Хреççи? Билет туянма утнă чухне те: ну, тетĕп, кино курма карчăк-кинемейсемпе инке-арăмсем çеç пырса тулас пулсан — пĕтрĕ пуç, тетĕп. Юрать, телейĕм хампа пĕрлех иккен манăн — эсĕ пырах тăтăн фойене. Алăкран хĕвел йăлтăртатса кĕнĕн туйăнса кайрĕ мана çав самант. Шалта, ăшра, тем пĕçертсе-пĕçертсе килчĕ, туйăм-сисĕм, кăмăл-туртăм уявлăн чуччу ярăнчĕ. Ку иккен вăл, Хреççи — Ю-ра-ту!

— Ю-ра-ту! — тăстарса ячĕ хĕр те кăшт кулараххăн. — Кинотеатрсен пур фойисенче те ӳкĕнсе-тăкăнса çӳрет пулĕ ĕнтĕ вăл, юрату тени? Кĕр те, эппин, унта — çуйла чуну тăраниччен хăвна кирлине: меллĕ, наччас... Çапла мар-и, ара?

— Хреççи, ĕнен! Эпĕ института вĕренме кĕнĕренпех çак куна тĕсесе. Май кунĕ валли «Родина» кинотеатра икĕ билет туянатăп та фойене кино курма пырса кĕрекен хĕре кинона чĕнетĕп тесе картса хунă эпĕ, Шупашкара вĕренме килнĕ чухнех, пилĕк çул каяллах. Çав хĕр вара манăн мăшăрăм пулать, тенĕ. Уяв кунĕ кам кинона çӳрет? Искусствăна чи юратакан çын. Чунĕпе чи-чи хитре этем. Шăп та çавăнпа кинотеатр умне пĕр ытам чечек çыххипе пытăм та ĕнтĕ эпĕ. Енчен килĕшӳлли тупăнмасан, Атăла кайса пăрахатăп та çав чечек çыххине ĕмĕр хусах пурнăçпа пурăнса ирттеретĕп пурнăçăма, тесеттĕм. Вăт, çапла, Хреççи-Хреççиçĕм, — терĕ те Андрей хĕре пиçсе çитнĕ çĕр çырли пек мăкăрăлса тăракан тутинчен сисмен хутран чăп! чуптуса илчĕ. Хĕр кăрт туртăнчĕ, чавсипе йĕкĕте кăкăрĕнчен кăлт! тĕкрĕ те, лешĕ сĕмсĕрленнине кура, Андрее питĕнчен чант! çутăлтарса ячĕ. йĕкĕт, лĕштĕрех пулса кайса, диван хыçне ĕшенчĕклĕн сĕвенчĕ, мĕн пулса иртнипе тăруках пуçа вырнаçтараймасăр, куçĕпе Христина еннелле пĕр самант тĕлли-паллисĕр пăхрĕ, алă тупанĕпе пĕçерекен питне сăтăркаларĕ. Хĕр хирĕçе, çемçе пукан çине, куçса ларчĕ...

...Ан тив, арăш-пирĕш пуплешсе те, çупкă çисе те курнă пултăр, эппин, Андрей, анчах та Христинăпа иккĕшин хушшинче вĕсен урăххи те — чи-чи илĕртӳлли те, чи-чи чеченни те ялт! ялкăшса курнăччĕ вĕт-ха. Чи-чи чеченни те, чи-чи кĕтменни! Юрату телейĕ çапла ялт!ялкăшса илнĕччĕ те яш чĕресене йăлтăр çутатса янăччĕ.Мĕнешкел тӳлек те ырă каç, сăпай та тăвăнчăксăр каçче çавăн чухне. Утас, çумра савăк тусунтан самант та хăпас килмелле мар шанчăклă та мал ĕмĕтлĕ каçчĕ. Юратуллă каçчĕ...

...Çăмăл кĕсменсене пĕр тикĕссĕн шыва иле-иле пăрахнă евĕр шăкăлт-шăкăлт илтĕнсе пырать каçхи шăплăхра çӳллĕ кĕлеллĕ пушмак сасси: Андрей Хриснитăна килелле май ăсатать. Юнашарах — вăрман, тĕксĕм, ютшăнчăк вăрман. Анчах та каччăпа хĕршĕн кĕçĕрхи вăрман тĕксĕм те, ютшăнчăк та мар, чĕрисенчи хĕп-хĕпĕртикле, янкăр, хĕвеллĕ.

Кĕçĕр сывпуллашу каçĕ пулса иртрĕ, педагогика институтне пĕтерсе тухнисен, алла диплом илсе вĕрентекен пулса тăнисен уйрăлу каçĕ. Тус-тантăшĕпе паллаштармалла тенĕ пек, ну ĕнтĕ яш-кĕрĕм пурнăçĕнчи çавнашкал пысăк уяв савăнăçне пĕрле пайламалла тенĕ пек те, каччă хĕре ăсату балне чĕнчĕ. Ах, шутсăр хаваслă та киленĕçлĕ чăмăртанчĕ-çке ку каç? Институт столовăйĕн банкет залĕнче типĕ эрех сыпнă майăн хитререн те хитре тостсем, чипертен те чипер ăнăçу суннисем татти-сыпписĕр янăрарĕç. Сăмахпа мĕн пиеленсе çитейменни музыкăра ыррăн-ыррăн тĕвĕленчĕ: çутă шанчăка, ку таранччен çунатланнине тата çунатланассине те вирлĕн те сассăр вăркаттарса, чĕре анинче темскер тек тĕлкĕшрĕ те тĕлкĕшрĕ. Чаплăн та пахан, танлăнта ăнăçлăн варкăшрĕ. Вальс хыççăн вальс шăранчĕ. Вальс кĕвви-çемми май кулă-кăмăл ирĕлчĕ, чĕресем кăлт-кăлт сикрĕç...

— Çут тĕнчери чăмăртаннă пур япăла пурте таçтаамака иртсе çĕтет çав. Çут тĕнчере çук япалан çеç хуйăхĕ çук. Ак ăсату каçĕ те яланлăхах йăмса пăчланчĕ, — Андрей çине пăха-пăха утнă май шухăшлăн калаçрĕ Христина. — Ачалăх та, çамрăклăх та, пирвайхи савăнăç-хĕпĕртӳ те, терт-хуйхă та, кулянăç та — пурте, пурте вăхăт авăрне чăмса çухалать. Çав авăрăн пуçламăшĕ те, вĕçĕ-хĕрри те курăнмасть. Тĕпсĕр карланкă пек, хăй чĕрçи çинче мĕн пуррине вăл пĕр хĕрхенӳсĕр çăтать те çăтать. Ниме те, ниме те хĕрхенмест. Ах, ытла та шеллевсĕр-çке çав вăхăт авăрĕ тени, çакă хитре те пăхса тăранмалла мар çутă тĕнче. Чипер те хăрушă. Хăрушă та чипер...

Уйрăлу каçĕн çиçкĕнчĕклĕ тĕтĕм-сĕрĕмĕпе супăшса пыраканскер, Андрей Христина пăлханма тытăннине вырăна картмасăр, ун сăмахне шӳте-мĕне çеç пăртарса яма тăчĕ.

— Тупнă шухăшласа пуçа ватмалли. Диалектика вĕт вăл. Пурнăç юхăмĕ. Атя, луччĕ пĕр-пĕр хитре юрă ĕнĕрер? — терĕ те каччă, чăн та пĕр-пĕр кĕвве ӳкересле, пыр тĕпне чӳхекелесе пăхрĕ.

— Ывăнса çитнĕ пулмалла эсĕ, Христина. Канмалла санăн пĕрре ăшра-пуçра мĕн пуррине йăлт манса. Атя, ыранах, акă, палатка илетпĕр те тапатпăр йăлăмря аякри-аякри кӳлĕ хĕррине, чăтлăха, никам çук çĕре. Пĕрех хут, ĕçӳ те сан... манран-тăк, пус-кас, çур кун та пиçеес çук пуль вĕсене пăхаясси. Ытла та шăпăрлансем те вĕсем, сан ачу-пăчу. Чисти вут-кăвар, — сукмака пӳлеслех усăнса аннă шĕшкĕ тураттинчен хăрах çулçине татса илчĕ йĕкĕт. — Акă, тин кăна çак çулçă лĕм çил вĕрнипех рат вĕçĕнче шĕпĕлт те шĕпĕлт шуйханса вĕлтĕртетет, тĕнчене чĕрĕ илем кӳретчĕ. Татах та пурăнмаллачĕ-ха ун, çын алли пыма хăяймасан, иртен-çӳрене савăнăç пиллĕсе, ир те каç та утьăкка сикмеллеччĕ. Ахăртнех, калама çук пысăк савăнăçпа киленнĕ ĕнтĕ çак çулçă, хĕвел тухнине те, хĕвел аннине те, çумăра та, ăшша та каçса кайса юратнă, шĕшкĕ туратти çинче кун курма пӳрнишĕн ытлăн та çитлĕн хĕпĕртенĕ. Кур-ха эс ăна, мĕнешкел парка та сывлăхлă вăл, хевтеллĕ те мал ĕмĕтлĕ. Кĕр сиввине, ытти инкек-синкеке те кĕтмен, ăнкарсах та çитереймен хăват!.. Хамăр пурнăç та мана çавнашкалах туйăнса тăрать, Хреççи. Эпир — ăспа та чунпа та капашса çитмелле мар лаштра та тем çӳллĕш йывăçăн, вилĕмсĕр йывăçăн, чĕвĕл-чĕвĕл çулçисем. Кун килет, кун каять: çĕр çаврăнать, çын çӳралать, çын вилет — пурнăç çав-çавах малалла тăсăлать. Ку çаврăнун пуçламăшĕ те, вĕçĕ-хĕрри те курăнмасть. Тĕнче пекех аслă та ăслă вăл, ĕмĕт пекех чаплă та мухтавлă. Диалектика ку, пур япалан та пуçламăшĕ те тытăмĕ, чăн-чăн пĕлтерĕшĕ. Анчах та чи хăрушши кунта, ман шутпа, урăххи. Çĕр чăмăрĕ çинче пире хирĕçле хăрушă тĕнче пурри, мул тĕнчй пурри. Ун аллинче, ав, этемлĕх пурнăçне тĕп тумалли вилĕм хĕçпăшалĕ — атом, водород бомби, нейтрон...

Андрей, хĕв шухăша кайса, калассине татах та хивререх пĕтĕрессĕн, самантлăха шăпланчĕ те, кĕреш юман çумне сĕвенсе, çулçă витĕр мĕл-мĕл курăнакан çăлтăрла тӳпене пĕр авăк пуçне каçăртса пăхса тăчĕ. Христина та, ку калаçăва хăй пуçарнăскер, çавăнпа ун еккине çине тăрса тимлекенскер, пуçне лăс çĕклерĕ те чарăнсах каçхи тӳпене тăнлама тытăнчĕ.

— Ырлăх! Мĕн тери тăнăç та тарават тӳпе! Пăхса тăранайми инçет! Шăплăх та лăпкăлăх! Вĕçсĕрлĕх! — каçхи мăнкăмăллă тӳпе хавхалантарнипе калас темен çĕртенех каласа ячĕ, ахăр, ку сăмахсене хĕр, каласа ячĕ те каллех ăшри пăлханăнепе çутçанталăк хушшинчи ĕнерĕнме ĕлкĕрнĕ ĕлккен те çивчĕ хĕлĕх сассине чылайччен тăнларĕ. Унтан, хăй ĕмĕтленнине, чунĕпе кĕтнине, ăсĕнче пухăнса çитнине юнашар тăраканран та илтес килнипе йăлăнса, çапла каласа хучĕ:

— Андрей, Андрюша, нивушлĕ пирĕн ĕмĕр те вăрçăсăр иртмĕ, а?

Йĕкĕт те, мĕльюн-мĕльюн çăлтăрпа чиперленнĕ тĕпсĕр анлăша тăранайми тинкерекен йĕкĕт, кĕреш юман çумĕнче çав йӳтĕмпех хавхаланать пулмалла:

— Иртетех! Иртет кăна та мар, этем пуçĕ тăррине урăх нихăçан та, нихăçан та вăрçă синкерĕ йăтăнса анмĕ. Сирĕлмеллех вăрçа харушлăхĕ, çĕр-ăннемĕр пичĕ çинчен ĕмĕрлĕхех сирĕлмелле. Анчах та ку халлĕхе инçет ĕмĕт пекех, — Андрей сылтăм аллипе хĕре хăй çумнелле хуллен-хуллен сулăнтарчĕ те хулпуççийĕнчен ăшшăн-ăшшăн çупăрларĕ. — Хреççи, ав, çав çутă-çутă çăлтăра куратăн-и, кунталлах-кунталлах ялкăшса çунаканнине, куçне чарса пăхаканнине?

— Куратăп, — терĕ хĕр те, сисĕни-сисĕнми пăшăлтатса, каччă ытамне тĕршĕнерех парса. Пит аван куратăп. Вара мĕскер?..

— Шурăмпуç çăлтăрĕ, теççĕ çавна. Çĕнĕ кун пуçланасса систерекен чи-чи янкăр тĕлĕнтермĕш. Этемлĕхĕн ку чухнехи тăнăç пурнăçне те çав çăлтăрпа танлаштарас килет манăн. Çăлтăрăн çути, ав, юнашарах, хăй вара — аякра-аякра...

— Каçĕ, каçĕ епле кĕçĕр... Ытармалла мар чечен те лăпкă-лăпкă. Калăн çав: этемлĕх хушшинче нимĕнле вăрçă та, хирĕçтăру та çук, — Христина Андрей хӳттинех тĕршĕнчĕ. Хăй чĕрипе йĕкĕт чĕри танлăн тапни те уççăнах илтĕнет ĕнтĕ хĕре. — Нивушлĕ мул хуçисен те пурăнас килмĕ çакнашкал курăклă-çеремлĕ, шывлă-вăрманлă, кайăк сассиллĕ чаплăран чаплă çăтмахра? Вĕсем те ача-пăчасăр, йăх-тăсăмсăр çынсем мар вĕт-ха, Андрей?

— Ахăртнех, ку çапла пулмалла та. Çĕр чăмăрĕ мăн мечĕк евĕр çап-çаврака пулин те, ăна ниепле те икке пайлама май çук. Пайлас тесен те — усăсăр айкашу. Арканса каять вăл, чăл-пар арканса каять. Кайран, арканса кайсан, ванчăкĕсене тем чул вырăнне вырнаçтарса тухас тесен те — ним те пиçеймĕ ку хăтлануран. Пĕтĕмпех вилĕ, пушанса, çынсемсĕр тăрса юлĕ планета. Ун чухне ĕнтĕ, тĕрĕссипе, çĕр чăмăрĕн ванчăкĕсене тепĕр хут çыпăçтарса пăхас теекен те тупăнмĕ. Тĕнче уçлăхĕнче çеç этемлĕх ăссăрлăхĕ пирки аса илтерсе, систерсе, асăрхаттарса, ахрăм ахăрса çӳрĕ. Хаяр та шелсĕр ахрăм. Тĕнче уçлăхĕнче этемлех юп курса пурăнма пĕлменнин вăрăм та юлашки сасси, — çӳл тӳпене пăхса хаш-ш сывла-сывла ярать Андрей. — Шанатăп, тĕнче ăслă та çутă тăнсемсĕр мар. Хĕпĕртер: ав, епле савса пăхать пире Шурăмпуç çăлтăрĕ, ырă та телей сунакан йăлтăр çăлтăр...

Христина йĕкĕтĕн калаçнă май пухăннă вăрттăн кăмăлне чухласа илчĕ пулмалла — ун ытамĕнчен сикерех тăчĕ.

— Андрей, ыйтнăшăнах ан ӳпкелеш те — савса курнă-и эсĕ кама та пулин? — йĕкĕте куçĕнчен пăхрĕ хĕр.

— Савса-и? — пĕлĕт çинче ларакан сасартăках çĕрелле лаплатса аннăн, тăрук шанк хытса тăчĕ каччă. — Савса тетни? Ара... ак, сана куртăм та...

— Унччен?

— Унччен тетни? — путлине нимех те çавăрса калаймарĕ йĕкĕт. — Ма? Пулмасăр, пулнăччĕ, ара, тахçан-авал пĕр «юрату» пекки...

— Вара, вара?

— Мĕн «вара, вара» унта. Ешĕл пулнă — айван пулнă. Уççи-хуппине чухлайман. Шут тытнă та — юратса пăрахнă. Учительницăна. Хамăра вырăс чĕлхипе вĕрентекенскерне. Ара, ун чухне, саккăрмĕш класра вĕреннĕ чухне, пурте юратулла выляттăмăр та, — хистесех ыйтнăскере каласа парам терĕ курăнать Андрей. — Анчах та юратăвĕ вăрттăннискерччĕ çав ман. Ни пĕрле вĕренекенсем, ни учительници хăй тавçăраймастчĕç ун çинчен. Çӳреттĕм вара ăшăмра Алла Павловнăна асамлатса (учительницине çапла чĕнетчĕç).

— Учительница? — йĕкĕт капла каланипе — те çырлахса, те çырлахмасăрах — тĕлĕнем пек турĕ хĕр.

— Хайхискерне çапла пĕр çур çула яхăн килĕштерсе («юратса») пурăнтăм-пурăнтăм та хĕллехи пĕр çил-тăманлă каç вара (тĕрĕсрех, Çĕнĕ çул ячĕпе ирттерекен бал-маскарад каçĕ) хамăн ку таранчченхи туйăм-сисĕме пачах пăрахăçларăм, — тахçанхи сӳя кăвайт ăшшипе хĕлхемленчĕ Андрей сăмахĕ. — Ара, хĕл кунĕнчех аçа çапасшĕ мар-и! Тух та эпĕ çавăн чухне картишне уçăлмалла-мĕнле, вут шаршанĕ хушшинче курах кай чун çӳçентармĕше: хайхи ман юрату — Алла Павловна — салтакран курма килнĕ пĕр йĕкĕтпе чуптăвашса тăра парать. Эп, Алла Павловна капла хăтланнипе калама çук тарăхса кайнăскер, тыт та вутă шаршанне пĕррех урапа тăрăслаттар! Эх, пуçланчĕ те вара кунта элес-мелес. Вутă шаршанĕ кĕр те кĕр ишĕлет. Лешсем, сĕмсĕр йĕкĕтпе ман юрату Алла Павловна, саламатпа сасартăк çунтарса илнĕн, хăшĕ ăçталла — чăл та пар тапа-тапа сикрĕç. Хам та, хам тунă пăтăрмахран тарса ӳкес тесе — урамалла тухса вĕçтертĕм. Эх, илтерсе пыратăп та вĕт килелле май. Тĕк пек, ура çĕре перĕнин хăть! Юрать, леш каччи хăвалани-туни пулмарĕ. Атту, хăваласа çитес-тăккин, ман тĕле пиçетчĕ-ха пĕр-пĕр ĕнсе кукли. Вăт, Хреççи, çапла шар куртăм эпĕ яш ĕмĕрте вăрттăн юратса... Мĕн, кусем, хайхи леш йĕкĕтпе Алла Павловна, тепĕр çулталăкран, салтакĕ çартан таврăннă хыççăн, туй тусах пĕрлешрĕç. Туйне вара питĕ шеп туса ирттерчĕç. Унчченхи юрату мур çине тесе, хам тă кайса куртăм вĕсен туйне, хамăр класра вĕренекен ачасен ячĕпе, çамрăк мăшăра ырă сунса, хĕрачасемпе пĕрле чечек çыххи те пырса тыттартăм. Иçмасса, ташшине те аванах сӳтсе патăм... Пурăнаççĕ халь шăкăл-шăкăл та тату. Ачи-пăчи те — тăваттă теççĕ-и вĕсенне... Вăт, çапла çавраçил, — хăйĕнчен хăй куларах йăлмакласа сӳтсе хучĕ вĕçлемĕш сăмахĕсене Андрей.

— Çав çеç-и? — йĕкĕт калавне тăнланă май кулса илеймесĕр чăтаймарĕ хĕр те. — Ну, камитçĕ те иккен эсĕ, Андрей, пĕлмен. Чăн-чăн култармăш, мыскараçă!

— Мыскараçă-и, мыскараçă мар-и — ара, ху ыйтрăн та — сӳпĕлтетрĕм ĕнтĕ пулчĕ-пулмарĕ, — йĕкĕт йывăç çумĕнчен хăпрĕ те малалла утма тăчă. — Ара, ху пирки вимĕн те шарламастăн-çке эсĕ, Хреççи? Манран — тĕп-чен, тĕпчен...

— Апла сан калавунти евĕрлех пултăр-ха, — терĕ те Христина, каччă умне тăрса, ăна мăйĕнчен ыталарĕ, сывлăм сыпсан та ăшшине, техĕмне çухатманла нӳрĕ тутипе Андрей тутине чунлăнтасан çыпçăнчĕ, чылаиччен-чылайччен вара, йĕкĕтĕн те тути вĕçне килнĕ таса сипетне тăнласа, çапла халлĕн тăчĕ. Икĕ чуна пĕр туса, икĕ чĕре пĕр кĕвĕллĕн кăртлатрĕ...

Çук, пĕрле ирттернĕ кайранхи пайтах та пайтах кунсемпе каçсенче те иккĕшин хушшинче пӳксе çитернĕн туйăнакан телей йĕрри пĕрре те çĕвĕрен çатăртатма тытăннине астумасть Андрей. Чĕвĕл-чĕвĕл чĕкеçсем пек, ир те каç шăкăл-шăкăл та татуччĕ хĕрпе каччă. Апла-тăк мĕн амакĕ пырса хутлатма пултарнă-ха Христина-Хреççие? Тен, «Каччи те, никамĕ те çук ман... сана телей çеç сунатăп», тесе шăрçаласа янă пулин те çырăвĕнче — тен, урăххи, Андрейран та авантараххи минретнĕ ун пуçне? «Манмалла пирĕн пĕрне-пĕри, Андрей. Илтетĕн-и — манмалла. Пуçĕпех. Йăлтах. Тĕнчере иксĕмĕр пуррине пач пăрахăçласа», — тенĕ-ха тата иçмасса. «Манмалла. Пăрахăçласа». Чăн та, мĕн пулса иртет-ха Хреççипе?..

Андрей Васильевич таçта, темле çук çĕре тĕллесе пăхнă та кунта, пӳртре мар çынла, иртнĕ кунсен лĕш-тĕр ĕшенчĕкне путнă. Сылтăм чăмăрне янаххи айне тĕкĕнтернĕ те — йăшăл та хускалмасть.

Тулта, урам енче — кĕр-кĕр те шăй-шай илтĕнсе кайрĕ: уроксем пĕтнĕ иккен те, ачасем шкултан кĕшĕрленсе анаççĕ.

«Ак тата, каллех тепĕр кĕтмен инкек, — кантăк умĕпе кĕпĕрленсе иртекен хаваслă шава курнипе Августина патне çитсе килмеллине аса илчĕ учитель: «хĕр вăрланин» мыскари хыççăн ĕнтĕ виççĕмĕш кун шкула пырса курăнмасть хĕрача, вăтанать пулĕ ĕнтĕ, апăрша. Ара, шкул ачи пуçăнах апла-капла сас кăларма намăс-çке. Турчăка ывăлĕ те, Виталийĕ — тупнă кĕтмелли мар япала. Юратсанах ăна... — Мĕн тăвăн, анса хăпăрасах пулать ĕнтĕ Августина патне, йăпатса тухасах пулать ĕнтĕ кĕрсе. Мĕн тăвăн, ĕçĕ çавнашкал...»

Андрей Васильевич сĕтел хушшинчен пусăрăнчăклăн çĕкленчĕ те, сĕтел сармине сылтăм алă тупанĕпе кăть-кать тирпей кӳркелесе, шаркку тирĕкне кăмака анине кайса лартрĕ, ăна ывăспа хупларĕ, аллине çурĕ, галстук çакрĕ те, пиншакне уртса ярса, шухăшласа хунă çĕре тухса утрĕ. Христина çырăвне, сивĕнчĕк пулин те, хĕвне ăшăтасла, пиншакĕн шалти кĕсйине, кăкăрĕ тĕлне, хутлатса чикрĕ.