Ҫӗрпӳ районӗнчи Тӗнсӗр ялӗнче пурӑнакансене экологи ыйтӑвӗ канӑҫ памасть. Ҫынсем каланӑ тӑрӑх, ялта сывлама ҫук – лайӑх мар шӑршӑ кӗрет.
Урамри ырӑ мар шӑршӑ тумтире те ҫапса лартнӑ-мӗн. Ку кӑна мар, тӗнсӗрсене пӗвере пулӑсем вилни те канӑҫсӑрлантарать. Кун пирки эпир маларах хыпарланӑччӗ.
Ялти ҫынсем каланӑ тӑрӑх, Тӗнсӗр ялӗнчи пӗвене тислӗк евӗр шӗвек юхтарнӑ. Вӗсен шухӑшӗпе, ку инҫех мар вырнаҫнӑ выльӑх-чӗрлӗх комплексӗн айӑпӗ. 3 ҫухрӑмра лараканскерте сысна ӗрчетеҫҫӗ, тислӗке вара пӗвене юхтараҫҫӗ.
Тӗнсӗр ялне вырӑнти администраци, ЧР Ҫутҫанталӑк министерствин тата патшалӑх ветеринари сулжбин ӗҫченӗсем ҫитнӗ. Анализсем пӗвене чӑнах та вараланине кӑтартсан материалсене йӗрке хуралӗн органӗсене ярса парӗҫ.
Куславкка районӗнче пулӑ хуҫалӑхне ҫӗнӗрен чӗртсе тӑратасшӑн. 2000 ҫулсен пуҫламӑшӗнче вӑл Атӑлҫи тӑрӑхӗнче пӗртен-пӗрре пулнӑ. Анчах каярахпа хуҫалӑха пӑрахӑҫланӑ, таврара хӑмӑш ӳсме тытӑнна.
Пилӗк ҫул каялла вара лару-тӑру улшӑннӑ. Хуҫалӑха вырӑнти усламҫӑ туяннӑ. Халӗ унта 250 тонна таран сутмалли пулӑ тата пулӑ лӑкки ӗрчетеҫҫӗ.
Пулӑ хуҫалӑхӗнче карп, амур, хулӑн ҫамкаллӑ пулӑ ытларах ӳстереҫҫӗ. Унта вӑлча сапмалли пӗвесем те пур. Кунсӑр пуҫне хуҫалӑхра карпсене пӗтӗҫтереҫҫӗ те гибридсем ӗрчетеҫҫӗ.
Кунпа кӑна ҫырлахасшӑн мар. Хуҫалӑхра 300 тонна таран пулӑ ӗрчетме тытӑнасшӑн. Кунсӑр пуҫне комбикорм цехӗ уҫӑсшӑн.
Япунири Токио хулинче паян кӑҫалхи пӗрремӗш пулӑ аукционӗ иртнӗ. Унта пӗр тем пысӑкӑш тунец пуллине — скумбри йӑхӗнчи пысӑк тинӗс пуллине — 336,6 миллион йенӑпа сутса янӑ. Доллара куҫарсан ку вӑл 3,1 миллион пулать, тенкӗне куҫарсан — 206,5 миллион тенкӗ. Чи пысӑк хак парса туянаканӗ Kiyomura Corporation компани хуҫи Киёси Кимура пулнӑ. Вӑл «Суси Дзаммай» ресторансене тытса тӑраканни шутланать.
Пулӑ 278 килограмм тайнӑ, тытма вара ӑна Аомори префектурӑри Ома порт патӗнче сӗтӗрсе кӑларнӑ. Киёси Кимура пӗлтернӗ тӑрӑх ҫак тунец ӑна ҫакӑн пек пысӑк хака ларасса шутламан та. Пулӑ, паллах, ахаль выртмӗ — паянах ӑна кашни ҫын тутанса пӑхма пултарӗ. «Суси Дзаммай» ресторансене ҫитсен кашни пӗр татӑк пулӑ та пулин тутанса пӑхаятех.
Сӑмах май, унччен те чи хаклӑ пулӑ тунец пулнӑ. 2013 ҫулта 200 килоллине 155 миллион иенӑлла сутнӑ (96 миллион тенкӗ). Ҫав вӑхӑтрах пӗлтӗр 405 килограмлӑ тунеца пурӗ те 323 пин долларпа ҫеҫ сутма май тивнӗ (21,7 млн тенкӗ).
Мексикӑн ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ пайӗнче вырнаҫнӑ Тамаулипас штатӗнче тӗлӗнмелле пулӑм асӑрханӑ — унта пулӑ ҫумӑрӗ ҫуса кайнӑ. Мексика кӳлмекӗнчен инҫе мар вырнаҫнӑ Тампико хулинче ҫумӑр пӗлӗтӗнчен шыв тумламӗсемпе пӗрле вӗтӗ пулӑсем ӳкме тытӑннӑ.
«Тампикӑра тӗлӗнмелле пулӑм, Ломас-де-Росалес районта ҫумӑр пӗрӗхтерсе иртнӗ. Ун вӑхӑтӗнче, тӳрремӗн каласан, вӗтӗ пулӑсем тӳперен ӳкме пуҫланӑ», — вырӑнти тӳре-шара хӑйсен Фейсбукри страницинче ҫапларах пӗлтернӗ.
Калас пулать, пулӑ ҫумӑрӗ вӑйлӑ тӑвӑл хыҫҫӑн пулма пултарать. Ытларах чухне питӗ вӑйлӑ ҫавраҫил иртсен пулӑсене тинӗсрен сывлӑша хӑпартать. Унччен маларах ку тӑрӑхра «Пилар» тропикри шторм иртсе кайнӑччӗ. Ҫил 72 км/сех. таран хӑвӑртлӑхпа вӗрнӗ.
Ҫулталӑк пуҫламӑшӗнче Шупашкарти кӳлмекре пулӑ нумай вилнине ҫынсем асӑрханӑ. Ку вӗсене пӑшӑрхантарнӑ, ҫавӑнпа ку хыпара ЧР Ҫутҫанталӑк министерствине пӗлтернӗ.
Ведомство ҫынсен ыйтӑвне асӑрхамасӑр хӑварман. Специалистсем вырӑна тухса тӗрӗсленӗ, анчах пулӑ виллисене асӑрхаман. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, пулӑсем шартлама сивве пула вилме пултарнӑ. Сивӗре шывра кислород сахалланма пултарнӑ.
Ҫынсем пулӑ виллисене шыв юхса тухакан вырӑнта асӑрханӑ. Кайран вӑл пӑрпа витӗннӗ, тен, ҫавӑнпа ведомство нимӗн те курман та? Ҫапах ку ыйту пирки манса кайман, ӑна тӗрӗслесех тӑраҫҫӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта Атӑла карп тата шурӑ амур лӗккине янӑ. 2 пин ытла лӗкке ятарлӑ пулӑ хуҫалӑхӗнчен илсе килнӗ. Вӗсене ГЭСран ҫӳлерех янӑ. Унта шыв тӑрать, ҫавна май пулӑ лайӑх ӗрчет. Пулӑ ҫавӑнтах ҫитӗнӗ.
ГЭСран ҫӳлерех ҫак вырӑна ахальтен суйламан. Унта утравсем пур. Ҫулла унта курӑк нумай ӳсет, шурӑ амур вара ӑна ҫисе пурӑнать. Пулӑ Атӑла тасатӗ.
Лӗкке шыва янине хула ачисем курма пынӑ. Вӗсем вӗтӗскерсене тытса пӑхасшӑн пулнӑ.
Йӗпреҫ районӗнче Хум юханшыври пулӑ мӗншӗн вилнине уҫӑмлатаҫҫӗ. Кун пирки ЧР ГКЧС сайтӗнче пӗлтереҫҫӗ.
Юханшывра пулӑ вилни пирки чӳк уйӑхӗн 11-мӗшӗнче 15 сехетре пӗлтернӗ. Хальлӗхе пӑтӑрмах калӑпӑшӗ пирки сӑмах ҫук. Ведомство палӑртнӑ тӑрӑх, халӗ юханшыври пулӑ мӗншӗн вилнине тата ку мӗн чухлӗ тӑкак кӳнине уҫӑмлатаҫҫӗ.
МЧС управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Хум шывне, ун ҫывӑхӗнчи тӑпрана тата вилнӗ пулла тӗрӗслемешкӗн илнӗ. Вӗсене лабораторире тӗпченӗ хыҫҫӑн сӑлтавӗсене палӑртӗҫ.
Асаилтеретпӗр, нумай пулмасть Йӑршу шывӗнчи пулӑсем вилнине пула «Юрма» агрохолдинга укҫа-тенкӗ енӗпе тӑкаклаттарнӑччӗ.
Кӗҫех Вӑрнар районӗнчи Уйкас Кипек ял тӑрӑхӗнче пулӑ ӗрчетмелли ангар-бассейн уҫӑлмалла. Халӗ ҫав енпе ӗҫсем вӗҫленсе пыраҫҫӗ ӗнтӗ. Кун пирки вырӑнтисем хыпарлаҫҫӗ.
Ӗнер унта сутлӑха кӑлармалли чӗрӗ пулӑ тытмалли уйрӑма тултарма тытӑннӑ. Апла тӑк ҫырма пуллине юраткансен вӑлта е сӗреке йӑтса кӳлӗ е юханшыв хӗррине кайса лармасан та.
Ҫак эрнере бассейна уҫмалла.
Сӑнсем (4)
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (22.12.2024 03:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, -1 - -3 градус сивӗ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Кӑрмӑш гербне йышӑннӑ. | ||
| Вӑта Тимӗрҫен шкулне уҫнӑ. | ||
| Аслут Александр Николаевич, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |