Васкакан вакка сикнĕ тенĕ ваттисем. Васкакан водительсем пĕрне-пĕри ирттерме пĕр минут тăхтас килменнипе çуршар сехет вăхăт ирттернине Шупашкарти Пичет çурчĕнчен кунсерен тенĕ пек асăрхатăп. Пÿлĕм чÿречи Иван Яковлев проспекчĕ еннелле тухать те, шăрăха пула яри уçса хунă май урамри шăв-шав шалтинчен вăйлă илтĕнет.
Машинăна хăвăрт чарма хăтланса тормоза хăвăрт пуснă май урапа асфальт тăрăх хăйĕн инерцийĕпе шуса кайнă сасă яланах хăлхана кĕрет. Ĕнер вара кантăк ваннă сасăпа пуçа урам еннелле пăртăм. Инкекĕ яланхиллех ункăра, Иван Яковлев проспекчĕпе Мир проспекчĕ пĕрлешнĕ ункăра пулса иртет.
Малалла...
Манăн тиркеме ирĕкĕм çук та… Çапах калас килет. Концертсене, театра çÿреме юрататăп. Акă паян та концертра пултăм. Пĕтĕмĕшле илсен, йăлтах килĕшрĕ темелле. Çынсем культура çуртне канма пыраççĕ, юрă-ташăпа киленеççĕ. Анчах буфетра кукăль таврашĕсĕр пуçне хĕрлĕ эрех те сутни, чăннине калатăп, питех тĕлĕнтерчĕ. Кĕленчесене пурте курмалла именмесĕр кăларса лартнă. Кун пек çĕрте эрех-сăра сутма юрать-и вара?
Чăннипе, çынсем культура çуртне мĕнлерех канма килнине хамăн куçпа пĕрре мар курма тиврĕ. Хăшĕ-пĕри концерта, мĕн каласси – театра та, сумкине эрех чиксе пырать те антракт вăхăтĕнче кăна мар, концерт-спектакль пынă чухне те черкке хыççăн черкке вăрттăн ÿпĕнтерет.
Хайхи Сӗнтӗрвӑрри районӗнче ачасем Иван-Капала каҫне уявланӑ пулать. Ку вара чӑваш культури пӗтсе пынине кӑтартакан паллӑ пулни пӗрре те иккӗленӳллӗ мар. Мӗншӗн-ха ҫав ачасенех Ҫинҫе уявне уявлас мар? Мӗншӗн Иван-купала? Ҫатракасси ялӗнче вырӑс ачисем пурӑнмаҫҫӗ вӗт, чӑваш ачисемех. Иван Купала уявӗ чӑвашсемпе мӗнпе ҫыхӑннӑ? Ма чан ҫапмасть ЧНК? Ӑҫта «Хыпар»? (Шупашкар кӳлмекӗ хӗрринче ларакан тӳре-шарана асӑнас та килмест...) Чӑн та ҫапларах ыйту ҫине ыйту ҫуралать.
Истори анналӗсенче "чӑваш" ята XVI ӗмӗр тӗлӗпе пӗрремӗш хут асӑнаҫҫӗ.
Маларах ку ята асӑнни ниҫта та ҫук.
Шутласа кайсан, ҫакӑ питӗ тӗлӗнмелле факт. Пирӗн таврари нихӑш халӑхӑн ячӗ те ҫавнашкал "пӗлменлӗхре" ҫухалмасть.
Ирӗксӗрех ҫапла шутлама тивет: чӑвашсене вӑл вӑхӑтра урӑх ятпа е урӑх ятсемпе чӗннӗ пулас.
Мӗнле ят е ятсем-ши вӗсем?
Атӑлҫи Пӑлхар карттине ак ҫак тӗлтен илтӗмӗр — http://kazan-sights.ru/history/790/
1 июля 2015 г.
г. Чебоксары
Независимый экспертный совет гражданского общества (НЭСГО)
В слове ЧӐВАШ до недавнего времени буква «Ч» писалась как «Ћ» с хвостиком («Ћӑчаш сӑмахӗсен кӗнеки». сл. Аш. т.1.)
Буква «Ш» в других языках пишется как «Ś». С учетом этих данных слово Чӑваш писалось ЋӐВАŚ, ТАВИС. По-гречески самоназвание египтян tvś. t — твердь, v — огонь, вут и ś — вода, шыв.
Чувашская этническая культура формировалась на основе народного опыта, схожего с древнеегипетскими традициями додинастического периода и небольшого компонента традиций кочевых народов: гуннов, монголов, кипчаков-тюрков и др.
28 июня 2015 года в Чебоксарах состоялись Пресс-конференция и Круглый стол участников Межрегиональной научно-художественной экспедиции «Волга» с местной общественностью и журналистами. Гости из Москвы плывут по Волге на теплоходе и встречаются с учёными и активистами гуманитарной интеллигенции.
Организаторы экспедиции: Центральный дом художника, Центр прикладной урбанистики, МГУ, ВГУК, при поддержке Совета Федерации РФ и 1-го канала ТВ.
Встреча в Чебоксарах состоялась в прибрежном ресторанчике «Палуба» в Речном порту и длилась около двух часов.
12 çулти арçын ачан çиес килмест. Тухтăрсем те мĕн тумаллине пĕлмеççĕ. Лэндон Джонс пачах çимест теме пулать. Ку мĕнле пулнă? Вăл каçхине пĕр стакан сĕт ĕçнĕ, пĕр татăк пицца çинĕ.
Ирхине, 2013 çулхи юпа уйăхĕн 14-мĕшĕнче, вăраннă та апат çиес килменнине туйнă. Унăн шыв та ĕçес килмест. Ашшĕ-амăшĕ каланă тăрăх, ача малтан хускалма юратаканни пулнă. Вăл велосипедпа ярăнма юратнă. Халĕ вăл хăйне вăйсăр туять, пуçĕ çаврăнать.
25 июня 2015 года вечером я шёл по Юго-Западному бульвару Чебоксар. Вдруг впереди, где-то во дворе, послышались громкая музыка и пение, усиленные динамиками. «Не иначе, как опять предвыборная агитация», - подумал я. Ведь 13 сентября в Чувашии и Чебоксарах состоятся выборы. Прошёл ещё немного, и, действительно, во дворе между 8-м и 10-м домами бульвара и 23-м домом улицы Энтузиастов толпился народ.
Перед микроавтобусом среди публики пела молодая эстрадная артистка.
ÇЕÇПĔЛЕ
Мĕнле çеç вăрлăхран шăтса ÿсейнĕ-ши
Чăваш сăмахĕсен тулли паха тĕшши? —
Çакна чун-чĕрепе эс туйнă пуль, Мишши!
Çĕн Кун Аки хĕрсех пуçланнă пулнăран,
Тăван поэзире эс уçнă çĕн йăран! —
Умра сăнарланать хавассăр мар Ыран!
Апли апла та... Пурпĕр иртнĕ пĕлĕт пек
Çĕршывăмăрçăм урлă тĕрлĕрен инкек.
Поэт шăпи те, çавăнпах пулас, сивлек...
Анчах та эс, Мишши, çапах телейсĕр мар.
Хальхи ăрушăн эс — мала чĕнен Сăнар.
Ахаль çунман хĕрÿллĕ чĕрери кăвар!
Вут евĕр хавална туять паян кашни.
Нумаях пулмасть Г.С.Лебедев ячĕллĕ Чăваш наци лицейĕ патĕнчен иртме тÿр килчĕ. Ача-пăча сассипе янăраман пушă çурта курсан чун питĕ хурланчĕ. Пушах тесен тĕрĕсех мар-ха. Унта халĕ Петров урамĕнчи авариллĕ 9-мĕш çуртри çынсем общежитире пурăнаççĕ. Тĕлĕнмелле те, лицее 2012 çулта çурт йăтăнса анать тесе хупса хучĕç. Халĕ ав нимĕн те йăтăнса анмасть – çынсем чиперех пурăнаççĕ.
Тĕрĕссипе, эпĕ унта вĕреннĕренпе (2001-2005 çулсем), ман шутпа, нимех те улшăнман. Эпир вĕреннĕ чухне те столовăйĕнчи кирпĕчсем кăшт йăтăннăччĕ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (28.04.2024 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 754 - 756 мм, 12 - 14 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
Вилĕм патне хыпăнать-ши водитель?
Культура керменĕнче эрех сутни, спектакль вăхăтĕнче телефон янăрани килĕшÿллĕ-и?
Ҫинҫе е Иван Купала?
XVI ӗмӗрччен чӑвашсем мӗнле ятпа ҫӳренӗ?
Спор о самоназвании народа «Чӑваш»
Экспедиция «Волга» в Чебоксарах
+14.2 °C