Иккӗмӗш ҫавра. Чӗре кӑварне таптакансем

«Эпир хамӑр ӑсласа илме хӑтланнин тӗллевӗ пирки ак мӗн калам: шухӑшлавра пирӗн ансат тата куҫа курӑнман утӑм тума май, вырӑн хатӗрлемелле. Пур-ӑ-нӑҫ (бытие) ҫынна — тӗшши-тупсӑмӗ тӗлӗшӗнчен — хӑйӗн ытамне йышӑнма пултартӑрччӗ. Хатӗрлекен шухӑшлавра кирек епле пӗр шухӑшлӑ шухӑшлав та вырӑнлӑ. Пӗлтерӗш тата усӑ пирки ӑшталанни ҫук кунта. Ку вӑл — ака вӑхӑчӗ. Акаканнисем, тен, ни калча шӑтнине, ни пучах тулнине кураймӗҫ.

Малалла...

Чӑваш чӗлхи — тӑван чӗлхе.

Вӑт эпир паян чӑваш орфографийӗпе нушаланатпӑр. Пурте пӗлеҫҫӗ: ҫав нуша никӗсӗнче хисеплӗ Иван Андреевич Андреев еткерӗ тӑрать.

Ҫав вӑхӑтрах чылайӑшӗ чӑваш чӗлхине вӗрентессинчи хӑшпӗр урӑх инкеклӗ ыйтусем те ҫав мухтавлӑ ятпах ҫыхӑннине чухламаҫҫӗ те.

Чӑваш чӗлхине шкулсенче чӑнласах вӗрентес тетпӗр пулсан, ҫав ӗҫе грамматикӑна вӗрентесси ҫинче никӗслесе туса пымалла. Унран лайӑхрах, юрӑхлӑрах меслет халиччен никам та шыраса тупайман.

Малалла...

Пӑлхар хулашӗнчи авалхи чул юпасем упранакан ҫурт.

Атӑлҫи Пӑлхар кунҫулӗ пирки пӗлтерекен ҫӑлкуҫсем нумай. Анчах та ҫав ҫӑлкуҫенчен чылайӑшӗн пӗлтерӗшне эпир, ахаль ҫынсем, ытларах чухне хамӑрӑн хӗсӗк ӑстӑнпа ҫавӑрса илме пултараймастпӑр. Ку — питех те йӗркеллӗ япала. Кашни кун ытти ӗҫре тар кӑларса ӗҫлекен ҫынран урӑххине кӗтмешкӗн те майсем ҫукрах. Ӑҫта унта Атӑлҫи Пӑлхар пирки шута кайма! Чӑн малтанах йывӑр ӗҫре, калӑпӑр, картара тислӗк хырнӑ хыҫҫӑн, ӗшеннӗ ҫанҫурӑма кантарас килет!

Малалла...

Доктор философских наук, профессор, народный поэт Чувашии Николай Аверкиевич Исмуков — живая легенда Чебоксарского кооперативного института. Уже без малого четверть века он преданно трудится в ЧКИ РУК, прикрывая творческий и интеллектуальный тыл вуза.

В биографии и таланте Николая Исмукова немало примечательного, его поэтический и научный багаж уникален. Сегодня Николай Аверкиевич не без причины сравнивает себя с «пожилым чувашским князем». Сравнение весьма удачное! Он действительно благороден, изыскан, возвышен в лучших национальных традициях.

Малалла...

Халӗ патшалӑх сусӑрсене пур енлӗн те пулӑшма тӑрӑшать. Чылай ҫӗрте халӗ вӗсем валли пандуссем лартнӑ. Кун пек кӳмепе ҫӳрекен сусӑрсене кӗме-тухма меллӗ.

Нумаях пулмасть ЧР Транспорт министерстви Шупашкарти аэропорта, вокзалсене, чукун ҫул вокзалне, автостанцисене тӗрӗсленӗ. Ведомство пӗтӗмлетнӗ тӑрӑх, тӗп хулари чылай вокзал куҫ курманнисем тата кӳмепе ҫӳрекен сусӑрсем валли юрӑхлӑ мар.

Аэропортра сусӑрсене пулӑшмашкӑн пӗр ҫынна ҫеҫ уйӑрнӑ. Унта сусӑрсем валли икӗ кӳме пур.

Малалла...

Тӗрлӗ шайри Хисеп грамотине, тава тивӗҫлӗ ята, медаль-ордена камсем тата мӗне кура тивӗҫни чылайӑшне тӗлӗнтермест те, шухӑшлаттармасть те пулӗ. Ик айкки те тӑвайкки маррисем вара тӗлӗнеҫҫӗ, хӑюллӑраххисем вара ҫавӑн пирки уҫҫӑнах сӑмах хускатаҫҫӗ.

Ҫак эрнере республикӑри профессилле ҫыравҫӑсем ларӑва пуҫтарӑнчӗҫ. Унта пулнӑ Марина Карягина ҫыравҫӑ, поэт, драматург хӑйӗн чун ыратӑвне Фейсбукра уҫса панӑ. Ыттисене те вӑл калаҫӑва хутшӑнма чӗннӗ. Акӑ еплерех ҫырать-ха паллӑ кӑна мар, чӑннипех пултаруллӑ автор тата тележурналист:

«Ҫыравҫӑсен ӗнерхи ларӑвӗ хыҫҫӑн каллех кӑмӑл пӑтранать.

Малалла...

Дюис Ивлев, математик, профессор

Асаилӳ

Ехрем хуҫа ҫуртне хирӗҫ, Карл Маркс тата Володарский урамӗсем хӗресленнӗ ҫӗрте, тӑватӑ хутлӑ «профессура ҫурчӗ» сарӑлса ларатчӗ. Ҫак ҫуртӑн 17-мӗш хваттерӗнче пурӑнаттӑмӑр эпир. Чӳречерен пӗр енне пӑхсан Атӑл курӑнатчӗ, тепӗр енчен — Будайка ялӗ, вӑл ытла та аякра ларнӑ пек туйӑнатчӗ. Хальхи «Электротавары» магазин пирӗн куҫ умӗнче ҫӗкленчӗ. Вӑрҫӑ умӗн ҫакӑнта иртрӗ манӑн ачалӑх.

Тӗпрен илсен кунта педагогика тата ял хуҫалӑх институтӗнче ӗҫлекенсем пурӑнатчӗҫ.

Малалла...

Ҫак кунсенче Тутарстанри Пӑва (Буинск) драма театрӗнче регионсен хушшинчи театраллӑ фестиваль пырать. Унта чӑваш театрсене чӗнмен. Ҫак ҫинчен «Idel.Реалии» сайт пӗлтерет.

Мӗншӗн пире йыхравламан? Ҫак ыйтуна хӑш-пӗр кӳршӗ республикин театр ӗҫтешсем хуравлаҫҫӗ. Хӑш-пӗр чӑваш театрсенче ӳсменни (застой) лару-тӑру имӗш.

Тӗрӗс-и ку шухӑш? Эпӗ ку ыйтуна — «Тӗрӗс мар!» тесе хуравлатӑп. СССР пӗтнӗ хыҫҫӑн чӑваш театрсенче нумай ырӑ улшӑнусем иртсе кайрӗҫ. Актуаллӑ, пурнӑҫа ҫывӑх, тӗрӗс кӑтартакан пулӑмсене чӑваш театрсенче хамӑр артистсем ӑста выляҫҫӗ.

Малалла...

Умсӑмах вӑрӑнне:

Тумласан тумласан савӑт та тулать те, сивӗ сӑмах илте-илте манӑн чун савӑчӗ те тулчӗ, ҫавна пулах алла калем тытрӑм.

Концерт умӗн 20 минут кӗнеке сутассишӗн 600 тенкӗ хӑйпӑтса илесшӗн пулса: «Кӑларса ҫапап сана кӗнекӳсемпе пӗрле урама», — тесе ҫухӑрчӗ ман ҫине 4 ҫул каялла Ухсай ячӗллӗ Культура керменӗн администраторӗ В.Н. Михайлова кӗнекесене тата хамӑн сӑмахсемпе ҫырнӑ юрӑсен дискӗсене фойере сӗтел ҫине кӑларса хурсан.

Малалла...

На базе МБОУ «Починокинельская СОШ» Комсомольского района состоялся очередной V фестиваль учителей культуры родного края. На таких больших мероприятиях преподаватели обычно показывают открытые уроки, делятся своим опытом, организуют конкурсы творческих работ учителей и учащихся. Темы открытых уроков данного фестиваля были посвящены выдающимся землякам: Н.И.Ашмарину, В.И.Чапаеву, Зарифу Башири, а также материальной и духовной культуре чувашского народа, например, чувашскому календарю, обрядам рождения ребенка, современной медицине и образу жизни наших предков.

Малалла...