Упакасси


Урхамахăм, эс ăçта-ши?


Çĕр чăмăрĕ çинче мĕн авалтанпах лаша тĕп фигура шутланнă. Ялсенче çеç мар, пысăк хуласенче те унăн вăйĕпе анлăн усă курнă. Ун чухне, чăнах та, техника мелĕсемпе ĕçлеме те, çӳреме те май килмен, мĕншĕн тесен вăл пулман та. Çавăнпа та пĕтĕм йывăр ĕçсене лашасемпе пурнăçланă, инçе çула та вĕсемпех тухнă. Хуласенче хальхи пек автобус-троллейбус, такси е ытти автотранспорт чупман: пассажирсем (пуян купса-помещиксем е пысăк влаçри çынсем) тачанкăпа тăрантас е урапа-çуна çинче ларса çӳренĕ. Вĕсене ятарлă ямщик-извозчиксем турттарнă.

Ялсенче вара, колхозсем йĕркеличчен, хресченсем лашасем те усранă, паллах, пурте мар ĕнтĕ. Вĕсемпе хăйсен тата кӳршĕсемпе çывăх тăванĕсен çĕр лаптăкĕсене сухаласа панă, вăрмантан вутă-шанкă турттарнă, Шупашкарпа Кăрмăш е Çĕмĕрлепе Етĕрне тата юнашарти Выла пасарĕсенче час-часах пулкаланă. Сăмах май, пирĕн Пётр Савельевич (1886-1921) ассатен те килкартинче, ытти выльăхсемсĕр пуçне, лаша тата урапа-çуна пулни паллă. Хĕллехи пĕр ăшăрах кун манăн асаттепе (Александр Петрович Савельев (1920-1983) — учитель-фронтовик, ВЛКСМ Советски райкомĕн пĕрремĕш секретарĕ, культура пайĕн инспекторĕ тата колхозпа ял Совет председателĕ) кил хушшинчи юр купи çинчен çунашкапа ярăннă. Ăнсăртран вуннăри Сашăн çунашки лашан хыçалти урисем çине пырса çапăннă. Утă-улăм çисе тăракан урхамах тапса янă та ача йăванса кайнă, куç харшин аялти пайĕ çурăлнипе юн юхнă. Юрать-ха амăшĕ (Марфа Павловна (1882-1979) ăна çав лашапах çывăхри Упакасси больницине илсе çитернĕ те Фёдор Тайков (1882-1948) врач-окулист шкул ачине пулăшу панă...

Малалла