Электронлă вулавăш

…Тӳсме çук тарăхса кайнă Андронов машинран вăшт кăна тухрĕ те тӳрех гостиница алăкĕ патнелле утрĕ, анчах самантранах Купташкин сассине илтрĕ.

— Эй, гражданин, тӳлес пулать! Вăтăр пус!

Андронов таврăнса Купташкина виç тенкĕлĕх хут тыттарчĕ те пĕр сăмах каламасăрах хăвăрт пăрăнса кайрĕ.

— Паразит… — пăшăлтатса илчĕ те вăл, лач! сурчĕ. …Андронов гостиница алăкне карт! туртса уçрĕ те вестибюле — малти пӳлĕме — кĕрсе тăчĕ. Никам та çук иккен. Стена çумĕнчи диван та, пӳлĕм варринчи сĕтел тавра лартнă чăх уриллĕ креслосем те пушă.

— Гостиницăсенче яланах халăх нумай пулаканччĕ-çке, мĕнле вара кунта пĕр çын та çук? — тĕлĕнчĕ Андронов. — Ахăртнех, килекенсене пурне те вырнаçтарнă пуль. Эппин, эпĕ те халех номер илсе вырнаçатăп лайăх кăна.

Анчах «дежурнăй администратор» тесе çырнă чӳрече патнелле темиçе утăм тусанах, вăл питĕ кӳрентерекен табличкă курчĕ: «Пушă вырăнсем çук!» Чӳречи хупă. Андронов хуллен шаккаса пăхрĕ — сас пулмарĕ.

— Мĕн тумалла капла? Кĕтсе пăхам-ха çапах та, мĕн пулĕ… Вăл пĕр кресло çине ларса пирус тивертрĕ, сĕтел çинче выртакан хаçата тытса пăхрĕ — хаçачĕ иртнĕ эрнерискер иккен, ăна вăл Красноярск вокзалĕнчех вуланăччĕ.

Вăхăт шурĕ. Çул çинче ĕшеннĕ çынна ыйхă пусма пуçларĕ. Вестибюльте çав-çавах пушă пулчĕ, администратор чӳречи те уçăлмарĕ.

Çывăрсах каясран шикленсе Андронов сиксе тăчĕ те, хулпуççисене выляткаласа илсе, чӳречерен шак-шак-шак! тутарчĕ. Усси пулмарĕ. Тепре шаккарĕ. Унтан тата тепре. Тарăхса, çине тăрса! Вара тин çывăхри ансăр алăкран аллине урай сĕрмелли швабра тытнă хĕрарăм тухса тăчĕ.

— Ан хонтăртаттар, ывăлăм, çук унта никам та, — терĕ вăл.

— Администратор ăçта сирĕн? — çилĕпе ыйтрĕ Андронов.

— Марье Левонттĕвнă-и?

— Пĕлместĕп, Марье-и вал сирĕн, Тарье-и! Мана çак шăтăкра лараканни кирлĕ!

— Паян Марье Левонттĕвнă ларать унта. Анчах çук-ха халь.

— Ăçта вара вăл? Ĕç вăхăтĕнче унăн вырăнта пулмалла!

— Площăтри лавккара сакраничнăй хĕрарăм аттисем сутаççĕ, тет, тем тĕрли те пур, тет те, çавăнта чупрĕç-ха, — тирехтăрĕ те, министраторĕ те, кĕçтелянши те, пухвет майри те, пурте…

— Паçăрах кайрĕç-и?

— Пĕр-ик сехет çитет пуль.

— Пĕчченех хуçа пулса юлтăн, эппин?

— Мĕн тăвас тетĕн! Хушаççĕ те…

— Апла пулсан, кала-ха мана, инке: ак çакăнта «пушă вырăн çук», тесе çырнă. Ман валли пĕр çĕтĕк койкă та тупăнмĕ-ши?

— Э-эй, суя вăл! — швабра аврипе сулса илчĕ хĕрарăм. — Епле-ха вырăн çук пултăр! Паян ирпе кăна харăсах çиччĕн тухса кайрĕç, вĕсен койкисене те пуçтарман-ха.

— Ма-ха эппин кунта «вырăн çук» тенине кăларса çакнă?

— Сан пеккисене улталама! Марье Левонттĕвнă вăл яланах çавăн пек: хăйĕн ĕç вăхăтĕнчех ăçта та пулин пăрахса тухса каймалла пулсан, çав вывескăна çакса хурать. Чее мар-и! Çынсем килеççĕ те, «çук» тенине вуласа каялла тухса каяççĕ. Нимĕнле черет те пухăнмасть, ятлаçакан-вăрçакан та пулмасть. Эс кăна пит тӳсĕмлĕ-ха, кĕтетĕн ав…

— Час-часах тухса каять-и вара вăл çавăн пек?

— Кунне виççĕ-тăваттă та çухалать!

— Директор ятламасть-им ăна уншăн? Юрамасть-çке ун пек!

— И-и, ятласси çинчен каларăн-ха! Хăй хăрать унран! Майрин чĕлхи — тин çеç лупаткаланă çава пек, кастарма тытăнать-тĕк — хуть те çĕр тĕнпе анса кай!

— Мĕнле вара ун пекех паттăр вăл сирĕн?

— Ара, упăшки… упăшки пысăк начальник, хулари пур гостиницăсен пуçлăхĕ, тет! Çавăнпа никамран та хăрамасть Марье! Пĕррех ура тапать те, пурте шăпăрт пулаççĕ…

Çав самантра урам енчи алăк уçăлчĕ те вестибюле умлăн-хыçлăн тăватă хĕрарăм кĕчĕç Кашнин аллинчех пĕрер мăшăр хĕрарăм атти.

— Çаксем ĕнтĕ кунти пуçлăхсем… — шухăшларĕ Андронов.

Пуринчен малта питĕ çӳллĕ, вăрăм мăйлă, кукăртарах çинçе ураллă, çӳçне-пуçне хĕп-хĕрлĕ сăрласа лартнă çамрăк хĕрарăм патлаттарса пычĕ. Сăнĕ-пичĕ тарăхнă тĕслĕ — черетре çăмăлах пулман курăнать. Те çапăçма та тӳр килнĕ-ха? Ун хыççăн утаканĕсем кăшт аслăрах пулмалла, тумланасса та начартарах тумланнă.

Вĕсенчен нихăшĕ те Андронов çине пăхмарĕ. Самантранах пурте ансăр алăкран кĕрсе çухалчĕç.

— Администраторе хăшĕ? — ыйтрĕ Андронов урай сĕрме тытăннă хĕрарăмран.

— Малти ара, тăрна пекки…

— Хушамачĕ мĕнпе унăн? Ужова мар-и?

— Çапла пулас. Хăй çук чух, куç хыçĕнче, ăна пурте çĕлен, теççĕ. Паллатăн-им?

— Çук, ахаль ыйтрăм…

Ахаль ыйтмарĕ Андронов, чăнах палларĕ леш хĕрарăма! Унпа пĕрле вĕреннĕ вăл. Начарах вĕренместчĕ, анчах характерĕ шутсăр усалччĕ. Хĕр-тантăшĕсене ним сăлтавсăрах кӳрентернĕшĕн профкома пĕрре кăна мар чĕнсе пăскăртнă ăна. Дипломне пуринпе танах илчĕ, анчах — куран! — яла кайман намăссăр, специальноçĕ çине сурнă та «хăна çуртне» килсе ларайнă!..

Андронов паçăр такси шоферĕ Купташкин каланине аса илчĕ: «Хăйĕн телейне кашни хăй пĕлнĕ пек шырать…» Мĕн телейĕ пултăр ха ĕнтĕ çакăнта, килекен-каякансен ячĕ-хушамачĕсене çырса ларнă çĕрте? Çавна валли вĕрентнĕ-и ăна патшалăх пилĕк çул хушши?!

Питĕ тарăхса кайрĕ Андронов! Çупа-çупа янă пулĕччĕ çакăн пек намăссăрсене!

Çапах та вырнаçас пулать-çке. Вăл администратор чӳречи пырса шаккарĕ Пĕрре, иккĕ. Виççĕмĕш хут хытăрах тăкăртаттарсан тин сасă илтĕнчĕ:

— Ан çĕмĕрĕр! Апат вăхăчĕ халь, уçмастпăр!

Йăнăшман Андронов: Ужова сассиех, тăкăскă, сĕрмен урапа нăтăртатнă пек сасă!

— Уçăр-ха администратор юлташ! — татах шаккарĕ Андронов.

— Каланă сире — перерыв пирĕн! Кĕтĕр! — илтĕнчĕ шалтан.

— Эп ĕнтĕ икĕ сехет кĕтетĕп!

— Хуть те пиллĕк кĕтнĕ пултăр? Мана мĕн?

— Тек кĕтме пултараймастăп!

— Пултараймастăр пулсан — тухăр та кайăр, чаракан çук. Эпир те сирĕншĕн выçă ларма пултараймастпăр!

— Уçăр тетĕп! — Андронов тата хытăрах шаккарĕ.

— Сирĕн мĕн, гражданин, хулиганствăшăн пĕр вунă талăк ларса тухас килет-и? — çухăрсах ячĕ шалти хĕрарăм. — Халех чĕнетĕп!..

— Чĕнĕр, чĕнĕр! Манăн çав-çавах ăçта та пулин çĕр каçмалла!

Пĕрре куç хупса та илеймерĕ Андронов — хайхи хĕрарăм алăкран сиксе тухрĕ. Тигр пек! Халь тесен халь тытса çурма пултарать! Анчах Андроновпа пите-питĕн тĕл пулчĕ те, малалла ыткăнас вырăнне каялла чакрĕ.

Андрошка! Ăçтан татăлса антăн эсĕ?! — Хĕрарăм кулса ячĕ, ун çăварĕ хăлхисем таранах сарăлса кайрĕ. — Салам сана! Хĕрӳллĕ салам! — аллине тăсса пачĕ вăл.

— Саламĕ салам та-ха, анчах питĕ хаяр-çке эсĕ, Маруся! Хăранипе чут çеç тухса тармарăм! — терĕ Андронов.

— Хаяр пулăн кунта! Кунсерен çĕршер çын килет, кашни хăйĕн характерне кăтартма хăратма хăтланать. Пурне те парăнсан — вилес пулать, çисех яраççĕ!

— Вырăн тупăнать-ши ман валли?

— Тупăнмасăр! Пĕрле вĕреннĕ çын, çамрăк чухнехи юлташ валли тупăнмасăр тата! Уйрăм номер паратăп, «люкс», ваннăлла телефонлă йĕри-тавра — кавир. Лайăх çынсем валли яланах пур манăн! Хуть те уйăх пурăн. Пĕр-пĕр хитре пике илсе килме те чармастăп… Ха-ха-ха! — лаша тулхăрнă пек кулса ячĕ администратор.

Андронова хулпуççинчен ыталасах илсе кĕртсе кайрĕ вăл. Анчах Андронова хăйне çав самантра хĕрарăм мар, çĕлен ыталана пек туйăнчĕ. Номере вырнаçнă чух та, кайран та вăл çак Ужова мĕншĕн хăйĕн специальноçĕпе ĕçлеменни çинчен ыйтмарĕ. Ахалех паллă пулчĕ-çке: вăл ĕçлесси çинчен мар, çăмăл та канлĕ пурнăç çинчен çеç шухăшланă. Ыр курасчĕ, урăх ним те кирлĕ мар ун пек экземплярсене. Сăвăссем вĕт вĕсем…

Тарăхмалли кунпа пĕтмерĕ-ха Андроновăн. Çӳç-пуçĕ тирпейлес тесе парикмахерские кĕрсен, унта та институтра пĕрле вĕреннĕ Любка Свистуновăна тĕл пулчĕ — пĕр аллине пуç тури, тепĕр аллине çап-çутă хачă тытнă та, клиент тавра авкаланать кăна! Шутсăр хаваслă хăй, шӳтлет, кулать, кĕçенкелесе илет… Питĕ телейлĕ пулмалла çав!

Каçхине, театр хыççăн апат çиме ресторана кайсан, ун сĕтелĕ умне шĕшлĕ пек сăмсаллă официантка пырса тăчĕ. Ăна та палларĕ Андронов — Клава Морковкина иккен вăл, институтра Любка Свистуновăпа шутсăр туслăччĕ вĕсем, вечерсенче пит лайăх ташлатчĕç…

Номере таврăнсан, Андронов нумайччен шухăшласа выртрĕ: — Мĕн тума вĕрентнĕ пуль çав эсрелсене! Мĕн тума халăх укçине тăккаланă вăл пӳтсĕрсемшĕн!..

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн