Аслă халал

Сăвар Эртиван | Сăвăллă драма | 11 759


Пĕрремĕш курăну

Кĕр кунне. Пӳлерхун çурчĕ. Хуçа арăмĕн пӳлĕмĕ. Унта вăл пĕчченех. Йывăр çын. Инçетре вăрçă шавĕ илтĕнет.

 

Хăрхăм (кĕрсе):

Савтепи пикеслу, Пӳлер çунать!

(Савтепи чĕнменнине кура тухса каять)

 

Савтепи:

Пӳлерхун мăшăрăма

миçе талăк курман,

пуçĕ çеç сывă юлтăрччĕ унăн.

Тухса кайнă чухне чуп туса

варти ывăлăма куриччен

вилес марччĕ тесе сыв пуллашрĕ.

 

Хăçан пĕтĕ-ши çак ахăр самана

е çĕр çурăлса йĕп тухĕ-ши,

çак çут тĕнчене çĕр çăтĕ-ши?

Ах-тур-тур, хăçан хăпĕ-ши

пирĕн халăхран çакă синкер?

 

Аллаха тен юраймарăмăр пуль,

асаттесен тĕнне уянипе

Аслă Кăвака кӳрентертĕмĕр пуль?

(хыттăнраххăн, кăнтăр еннелле пăхса)

 

Мĕншĕн чĕнместĕн эсĕ, Аллах!

Е юри курмăш туса тăратăн,

Пăлхар ĕмпӳлĕхĕ пĕтни

çамка çине çырни тесе шутлатăн?

 

Каçар пире, айвансене, Аллах,

пире эс хӳттӳне илсем.

Авал хасарсенчен хăтарнă пек

Патту хурĕнчен хăтарсам.

Пĕтме парсан, Кепе çине

тĕнче талайĕ йăтăнтăр.

Апла пулсан, хура чулна

шап-шурă лĕкĕ сырăнтăр!

(алăк еннелле çаврăнать)

 

Е, асаттесен аслашшĕ, Аслă Турă!

Каçар пире, пилсĕрсене!

Тĕрлĕ вăрçăсене çӳрерĕмĕр,

тип шар чӳкĕсене тумарăмăр,

сана шурă вăкăр памарăмăр.

Кĕр ĕçкисенче кĕрлерĕмĕр,

чӳклемесем чӳклемерĕмĕр,

çĕнĕ çимĕçпе витĕнмерĕмĕр.

 

Уçсам куçна, Аслă Аттемĕр!

Курсам телейсĕр ачăрсене,

каçарсам вĕсен çылăхĕсене,

хăтарсам вĕсене инкекрен.

(хун арăмĕ, варĕ пăрса илнĕрен, кукленсе ларать, сывлăш çавăрса илсессĕн вăл арчаран йĕрĕх кăларать)

 

Пӳлерхуна качча килсен

атте килне асра тытма,

ун йăхĕн хăватне илме

мана пилленĕччĕ аннем

çак пĕчĕк, ырă йĕрĕхе.

 

Юратнă йĕрĕхĕм, йăх управĕ,

илтетĕн-и эсĕ мана, Савтепине?

Эпĕ сана çак кунчченех

кĕмĕл укçа парса чысларăм,

Аллах ывăлĕнчен,

Пӳлерхунтан пытартăм,

куç шăрçи пек сыхласа упрарăм.

 

Эс йывăр самана çитсен

Эскел йăхне пĕтме памастăнччĕ,

пĕр папкаран хунав ярса,

пĕр хĕлхемрен кăвайт чĕртсе

ламран лама усраттăнччĕ.

 

Юратнă йĕрĕхĕм!

Паян Эскел йăхĕн хĕрне,

Пăлхар ĕмпĕвĕн мăшăрне

чи пысăк хуйхă çыпăçрĕ:

тискер Патту лашийĕсем

асаттесен хирне таптаççĕ,

хаяр Патту нӳкерĕсем

маттур яшсен пуçне касаççĕ.

Хăтар пире, ырă йĕрĕхĕм,

çак мăшкăла тӳсме ан пар,

хăвăн йăхна пĕтме ан пар.

Хам ятпа мар,

варти пепкем ячĕпеле

чĕркуçленсе ыйтатăп.

(ĕсĕклесе йĕрет. Варĕ пăрса килнĕрен каллех кукленсе ларать)

 

Хăрхăм (чупса кĕрет):

Савтепи Пикеслу, инкек!

(ӳкнĕ Савтепине курать, ун патне васкаса пырса ерипен çĕкленме пулăшать, вырăн çине вырттарать. Аяккарах кайса хăй тĕллĕн калаçать.)

 

Епле вăй çитерем-ши пĕлтерме,

чĕри тӳсейĕ-ши çак хыпара?

 

Савтепи (вăйне пухса):

Селиме, Пӳлерхун ĕмпӳрен хыпар çук-и?

Е тăшман хулара?

 

Хăрхăм:

Лăплансамччĕ, пикеслуçăм. Лăплан.

Кăшт сывлăш çавăрĕç те пирĕннисем

тăшмана каллех хӳтерĕç.

Хыçри тусанне çеç курса юлăпăр.

(вăйпах савăнăçлăн курăнма тăрăшать).

 

Савтепи (хыттăнраххăн):

Селиме, темле усал хыпар пĕлетĕн эс,

ан пытар хуçунтан, кала!

 

Хăрхăм:

Эпĕ... Эпĕ, Савтепи пикеслуçăм,

тухса кĕрем-ха…

Тен, чăн та, пĕлĕп çĕн хыпар...

 

Кайма тăрать. ăна хирĕç Эпи карчăк кĕрет. Вăл хăрхăма пуçĕпе Савтепи енне ыйтуллăн кăтартать. Лешĕ пуçне енчен еннелле сулса питне хуплать, хăвăрттăн тухса каять.

Эпи:

Ыйтмасăрах кĕретĕп, Савтепи хĕрĕм,

айăп ан ту.

ăнсăртран килнĕ вăйлă çил

патрак турата хуçса хăварать,

пиçĕ турат пулсамччĕ, хĕрĕм.

Эсĕ ĕмпӳ ăшшине упракан,

ĕмпӳлĕх кăмăлне тăвакан

пĕртен пĕр çын.

Халĕ пирĕн ĕмпӳлĕхе

чул пек çирĕп кăмăл кирлĕ,

чул пек хытă чĕре кирлĕ,

хытарсам чĕрӳне, хĕрĕм.

 

Хуйха куççульпе çуса тасатаймăн,

ăна куçран чăрр! пăхмалла.

Сан хуйху – халăх инкекĕ,

халăх хуйхи – сан инкекӳ.

Пĕччен мар эс, хĕрĕм,

пуçтар вăй-хална.

Савтепин хырăмне тытса пăхать, хăрхăма чĕнсе темĕн калать. Лешĕ тухса каять.

 

Савтепи:

Пӳлерхун-и?..

Кай, кай, ĕненместĕп!

 

Эпи:

Пирĕн халь иртнинчен ытла

пулассишĕн кулянмалла,

■ Страницăсем: 1 2 3

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: