Талай хули


1

Вут кайăксем уйăх витĕр вĕçеççĕ,

хĕвел çине лара-лара канаççĕ.

Шухăшăмсем вĕçен кайăксем,

ăçта кăна çитес çула виçеççĕ?

 

Уй-хирĕмре ӳсет Алтăр çăлтăр

(тăвăл килтĕр — аври ан хуçăлтăр).

Уй-хирĕмçĕм — тӳпе, çăлтăр ани,

Киммĕм йĕри-тавра çăлтăр анни.

 

Шухăшласан

шухăш çаврăнать:

шух ăс çумне шухăш явăнать.

Шухăшăмсем! Миçе çавраран

ӳссе çитĕр кирлĕ пек таран?

 

Шухăшăмсем чарусăр — çаруран,

чуралăхран тарать, пур чаруран.

Сăннипелех типнĕ хуртсем пур —

Халь тин сăнни тирмест

терĕм пуль...

 

Асаттесем тур лашине тăварнă,

çитес çĕре çитме хушса хăварнă.

 

2

Урхамахăм юртти —

тăват ура,

тăват ури тăвать

тăват йĕр —

тăват уран пусать

ан тейĕр,

тӳсмелле мар йывăр

ан тийĕр.

 

3

Мĕн шутлă ку утлă эрттел?

Çав алăк — хуппи — ман...

Те кăмăл хуралнă тĕл-тĕл,

Те каç пĕтĕмпех кайман:

 

Хура — хурлăханăм! — (харап...)

 

чĕрĕ!

тĕвĕ те, тăвĕ те!

çакна ăнланса — хăрап:

чĕррик! тăвĕ те...

 

4

Инçе те мар çав йĕр,

куçа та курăнать —

(çĕрпе тӳпе хĕрри пĕлет çав хулана) —

 

çав чикĕ леш енче — те шыв тĕнчи, те пĕлĕт:

ишет-и сăр [вăрттăнлăх] хули, вĕçет-и? — çуккă тĕлĕ —

 

утатпăр çил сирсе талай хули енне,

анчах пĕлмен çав йĕр витлевлĕ иккенне:

 

эпир чупсан — чупать, эпир утсан — утать,

лаша кӳлсе тухсан — вăл хăй тухать ута,

 

хĕвел кăна унта кая-кая килет

(килне кайса килет хăватланса килет!)

 

кайри урапине мала яман пек лав,

телей хули — талай[инçетри çитсе кураймасла тăрăх] хули — астарĕ шав...

 

5

Шур шупăрлă хулаçăм, Шупашкар —

шыв-пăрлă ман Шăпа та Шăпашка!

 

Çу-кĕр çăкне çĕклет çăка папки...

Хапи те пур Хуламăн, пур хапхи:

 

(ăçта кайса çухалнă хăраса

пĕр хушă эпĕ пулнă хĕрача?

 

ăçта тата, ăçта çав улача

кĕпеллĕ çил хăван — пĕр ыл ача?)

 

Вăхăтăма тухат, шывăм, тухат, пăр! —

хапха витĕр — кĕпер витĕр тухатпăр...

 

Пĕкĕ витĕр — пĕкĕн, тăхăм — тухатпăр,

çĕрĕ витĕр — хĕвел витĕр пăхатпăр!

 

Хăла çӳçне вĕçтер, ут — ан пашка!

Хăна хули, Хулаçăм, Шупашкар...

 

6

Мана кирли йăлтах çак Лавккара.

Лав хатĕр те — суйлав кăра:

суй — лав, суймасăр — лавсăр-и?

Суйсан та, суймасассăн та тăр лавсăр:

хам мар, лав мар,

Лавкки çапла тăрлавсăр...

 

7

Мал енне утатăп ĕнсепе,

тĕлленмешкĕн куçлăхпа выртатăп.

Ĕмĕрĕм — пĕр татăк:

татăкĕ таран пăрта тăк,

мĕн тума мана тарай кĕпе?

 

Телейли ӳтленнĕ кипкепе,

эп пур — тенкĕпе.

Ӳтсĕрленĕпин пурттенккепе —

Кепе,

мĕн унччен юласшăн эп Эппе!

 

Пăр та урăх ятлă вĕрире! —

кăшт кăна курасшăн ир ире —

тĕтре...

тĕтре...

тĕтре...

 

8

Тем пурнăçна пăссан

лар та таçта ăсан:

 

(уйăх — сан хыççăн, туй эс!)

 

шав шухăшла та пуй, ăс!

 

Тĕлĕк тиенĕ пуйас

пĕр вырăнтах кусать —

 

те çĕр,

те пуçăм хытă çаврăнать...

 

9

Çиçе-çиçех кĕлленнĕ килсĕр çиçĕм,

Сивве пула Хуламăр пĕчĕккиççĕ —

тӳпе пушаннă,

ман тупана элле вăл кăлăх шаннă:

(хĕлхем халне хĕвре хĕл каçарасшăн

хĕмленнĕччĕ мĕн пур

йĕри-таврашăн...)

 

Кĕл варĕнче те асилӳ пурах тăр —

хĕл варринче аçа çапса пăрахтăр!

 

10

Эп

Тӳпене

хур тĕкшĕн

улăхман

 

(улăха мар,

хуласене те

уртса çӳретпĕр

халь çие):

 

Çиле

шанса

каланисем

çӳле

çитмен

сапаланмасăр —

сапакара кăна,

палан,

упранĕ

сирĕн масăр.

 

11

Ку тум-тирпе вĕçме пӳрмен çынна.

 

Çӳл тӳпене ăмсанакан çырма

шыв хальлĕнех вĕçерĕнсе вĕçесшĕн:

пур тĕнчене кура çа-вăр!-ăнать —

(ăнать тесе ĕçес-ши?) —

çав выр!-ăнах авăрланса анать...

 

12

Савни мана савми пулсан

эп, сарă кайăк,

сасартăк сассăма манса

чăл-пар саланăп,

 

тусан мана савми пулсан

тин вĕçсе кайăп...

■ Страницăсем: 1 2 3

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... »
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: