Раҫҫей гербӗнчи икӗ пуҫлӑ ӑмӑрт кайӑк ҫынсене сахал мар калаҫтарать. Ӑсчахсем, ӑслӑлӑхра нимӗн те чухламаннисем тавлашаҫҫӗ. Истори тӗлӗшӗнчен илсен кӑштах та пулин ӑнланмалла ӗнтӗ: Виҫҫӗмӗш Рима Византирен вӗҫсе пырса, икӗ пуҫлӑ ӑмӑрт кайӑк пуҫласа 1497 ҫулта III Иванӑн патшалӑх пичечӗ ҫине анса ларнӑ. Ку тӗслӗхре пире идеологи саманчӗсемпе ҫыхӑннӑ ыйту кӑсӑклантармасть /Раҫҫей Федерацийӗн патшалӑх символӗ тӗп тӗне — православие кӑна ҫутатса парать, ислама, иудаизма тата ытти тӗне шута илмест/. Ҫакнашкал ыйту ҫуралать: мӗншӗн-ха икӗ пуҫлӑ кайӑка пӗр кӗлеткеллӗ ҫеҫ ӳкернӗ? Чернобыль мутанчӗ — шӳтлеме пӑхаҫҫӗ пӗрисем. Пӗр пуҫӗ Анӑҫалла пахать, тепри — Хӗвел тухӑҫнелле, Раҫҫейӗн геополитика чӑнлӑхне символлать, — теҫҫӗ теприсем.
Ӑслӑлӑхра ТӖНЧЕ ЙЫВАҪҪИ ӑнлав пур — чи аслӑ символ. Вӑл /Йывӑҫ/ чӑваш тӗррисенче те вырӑн тупнӑ, ӑна Ама йывӑҫҫи теҫҫӗ. Тӗнче йывӑҫҫин сӑнарӗпе ЧР Патшалӑх Гербӗн авторӗ Элли Юрьев пӗлсе усӑ курнӑ. Вӑл Йывӑҫӑн туратлӑ тӑррине тӗпе хунӑ. Йывӑҫ тымарӗсем Ҫӗр паллине, унӑн вӑрттӑнлӑхне каяҫҫӗ. Йывӑҫа ытарлӑн сӑнарлани акӑ еплерех.
Символ пӗлтерӗшне, вӑл Раҫҫей ӑмӑрт кайӑкӗпе ҫыхӑннине кӗскен сӑнласа парар-ха:
— Йывӑҫӑн архетип символе — тӗнче Моделӗ /сӑмах май, тӗнче Моделӗн тепӗр варианчӗ — Пӗрремӗш ҫӑмарта, унта сарри — чӗрӗлӗхе пултаракан Хӗвел, шурри — орбита Тӗнчи/.
— Виҫӗ элемент кӑна /виҫҫӗ — аталану, куҫӑм палли/ — "вулли", "тураттисем" /ҫӳлти пай палли/, "тымарӗсем" /аялти пай палли/.
— Пунктир — симметри тӗнӗлӗ /хӑш-пӗр ӑсчах ӑна "Ҫӗр палли" тесе калать/. Архетипсенче кирек мӗнле пулсан та симметри кирлӗ, ку вӑл пӗтӗм япала шайлашӳллӑ пулнине пӗлтерет.
— "Тымар" палли /вӗсем иккӗ — нумайлӑхӑн ытарлӑ формули/ — вулӑ пӗрлӗхӗнче архетип энергийӗ пухӑннин символӗ.
— "Вулӑ" — Йывӑҫ пӗлтерӗшӗ /яланлӑх палли/. Ҫак универсаллӑ элемента кирек хӑш пулӑмӑн тытӑмне ӳкерсе кӑтартма пулать /"ылтӑн вӑта ҫӗр" саккунӗ, "вӑтам класс — цивилизаци тӗрекӗ", "ҫыннӑн ҫурӑм шӑмми", "шухӑшлавра ҫирӗп логика пулни" тата ыт.те/.
— "Тымарӗсем" тата "тураттисем" пӗр-пӗринпе шайлашуллӑ. Тымарӗсем мӗн чухлӗ вӑйлӑрах, вулли ҫавӑн чухлӗ хӑватлӑрах /ку вӑл иртнӗ тата пулас вӑхӑтсен диалектики, унта "вулли" — хальхи вӑхӑт палли/.
— Халӗ Ама йывӑҫҫин ӳкерчӗкне Раҫҫей ӑмӑрт кайӑкӗ ҫине вырнаҫтарса хурӑр — тӗлӗнмелле кайӑк скелечӗ пулчӗ те. Акӑ вӑл икӗ пуҫлӑ мутантӑн Византири сӑнарне ҫирӗплетсе пани!
— Ҫуначӗсем енӗпе еплерех-ха? Ҫунатсӑр ӑмӑрт кайӑк тӗкне иртнӗ чӑхха аса илтерет. Симметри тӗнӗлӗ пирки каланине аса илер-ха. Ӑна хӑш-пӗр ӑсчах "ҫӗр ҫийӗн палли" тесе ӑнлантарать. Ҫунаттисем — ку тӗслӗхре ҫӗртен уйрӑлнин символӗ /Тӗнче йывӑҫҫинче — симметри тӗнӗлӗ/.
— Хӳри, тӑрри — геральдика ытарлӑхӗсем. Архетип элементсене ытарлӑ тума тӑрӑшать, тӗп никӗсне ҫеҫ ҫутатса парать, унсӑрӑн вӑл пӗлтерӗш мар, пулам пулӗччӗ.
Пӗтӗмлетӗвӗ ансат: Чӑваш Ен малашне те Раҫҫей патшалӑхӗн никӗсӗ пулӗ. Ватӑсем ҫапла каланӑ: "ЧӐВАШ ПӖТСЕН ТӖНЧЕ ПӖТЕТ". Ама йывӑҫҫи — пирӗн Гербра тата Раҫҫей Гербӗнче кӑна.