Сайта кӗр | Регистраци | Сайта кӗрсен унпа туллин усӑ курма пулӗ
 -1.7 °C
Ахальтен ахах пулас ҫук.
[ваттисен сӑмахӗ]
 

Аçтахар Плотников: «Кӑлас» е «класс»?

Аçтахар Плотников19.08.2013 14:479893 хут пӑхнӑ

Вырӑс чӗлхинчен* кӗнӗ «Класс» чӑваш орфографийӗшӗн ыйту тӑратакан сӑмахсенчен пӗри. Тӗп падежра вӑл ҫаплах тӑрса юлать-ха, анчах ытти вӗҫлевсенче «темшӗн» вӗҫӗнчи пӗр с-не ҫухатать: класс, класра, класшӑн, класри, класа.

Ҫак ыйтӑва ҫӑмӑллатас тӗлӗшпе ман шутпа ҫак сӑмаха «КӐЛАС» тесе ҫырма йышӑнтармала: кӑлас, кӑласӑн, кӑласа, кӑласра, кӑласран, кӑласпа, кӑласпалан, кӑлассӑр, кӑласшӑн; кӑласӗ, кӑласӗн, кӑласне, кӑласӗнче, кӑласӗнчен, кӑласӗпе, кӑласӗпеле, кӑласӗсӗр, кӑласӗшӗн; кӑласӗсем, кӑласӗсен, кӑласӗсене, кӑласӗсенче, кӑласӗсенчен, кӑласӗсемпе, кӑласӗсемсӗр, кӑласӗсемшӗн; кӑласлӑ, кӑласла, кӑласӑнни, кӑласалла, кӑласшар, …

Лайӑн енсем:

1) ку форма сингармонизм сакунне пӑхӑнать;

2) чӑваш чӗлхишӗн тӑванрах курӑнма тытӑнать (витре, кӗрепле, кӗнеке пек);

3) ҫӗнӗ терминсем ӑсталама май парать: классификация — кӑласласси (кӑласлани; е кӑласлав); классифицируй — кӑласла (кӑласласа тух). Хальхилле ҫыру кун йышши терминсене ӑсталама май памасть — клас(с)ласси, клас(с)лани, клас(с)ла, клас(с)ласа тух — ытла та кӑнтаммӑн илтӗнеҫҫӗ, вӗсене калама та йывӑр.

Япӑх ен:

1) ҫӗнӗлле ҫырӑва хӑнӑхма/хӑнӑхтарма тивӗ. Анчах ку ӗҫ йывӑр мар ман шутпа. «Ҫӗр-шыв», «ӳсен-тӑран» сӑмахсене дефис урлӑ ҫыртарма ним мар пултартӑмӑр пулсан, ку ӗҫ те кӑткӑссисен йышне кӗместех ӗнтӗ.

_ _ _ _ _ _

* вырӑс чӗлхишӗн те вӑл ют-ха: тымаррисем ун латин чӗлхинчен пыраҫҫӗ; вырӑс чӗлхине хрантсус чӗлхинчен лекнӗ пулать; акӑлчан, нимӗҫ, испан тата ытти нумай чӗлхере пурӑнать.

 
Редакцирен: Статьяна вырнаҫтарни редакци автор шухӑшӗпе килӗшнине пӗлтермест.

Комментари:

2013.08.26 21:29
Аксар Чунтупай
Французсемпе турккăсен чĕлхи - тĕнче чĕлхи! Пирĕн чĕлхе вара çырма-çатрана пытанма пуçларĕ... Пытанакан чĕлхерен тата хытăрах пистерме пуçлăпăр халăхăмăра. Çавă шиклентерет... Унификаци тăвас вырăнне деунификаци тăватпăр. Аппаланар мар ...
2013.08.26 21:30
Аксар Чунтупай
Вăт, опрос (ыйтăм) туса пăхăр. Халăх хирĕç пулĕ.
2013.08.26 21:34
Аксар Чунтупай
Тата: шкулта вĕрентсе пăхăр правило енчен пĕр-пĕрне хирĕçлекен сăмахсемпе ... Вара çак пулăмăн нушине хăвăр та туйса илетĕр. "Тăваспĕт", пĕрехинче" йышши сăмахсемпе мĕнлерех нушаланатпăр та... Тухса пĕтейместпĕр вĕçне-хĕрне...
2013.08.26 21:36
Аксар Чунтупай
Тата вырăс чĕлхи калаçу практикинче пуç пулса тăнă вăхăтра тума май çук кун евĕр япалана...
Agabazar // 7199.1.9563
2013.08.26 21:44
Agabazar
Вара мĕн? Алăсене тăратмалла та сдаюсь! темелле-им? Çук, парăнмаспăр-ха халлĕхе!
Agabazar // 7199.1.9563
2013.08.26 21:48
Agabazar
Аксар Чунтупай:"Вăт, опрос (ыйтăм) туса пăхăр. Халăх хирĕç пулĕ."Ку енне кайсан, чăваш чĕлхи кирлĕ-и? текен ыйтупа та "опрос" ирттерме пулать. Ытларахăш кирлĕ мар! тейĕç. Вара çавна кура чăваш чĕлхине пурнăçран сирпĕтмелле-им? Эй, мăнтарăн чăвашсем!
Agabazar // 7199.1.9563
2013.08.26 21:51
Agabazar
Нуша правилăсенче мар! Вырăс чĕлхин правилисем чăвашсеннинчен 1000000000 хут кăткăсрах тата йывăртарах. ПУРПĔРЕХ НИКАМ ТА РАСПУЙ" КăШКăРМАСТЬ. Мĕншĕн тесен ĕç унта мар.
2013.08.26 21:59
Аçтахар Плотников
«Мĕнле пĕр вĕçĕм пĕр сăмах та пĕр сăмах теетĕр!»
Мĕншĕн тесен эп ыттисене тишкермен. Ал айĕнче вĕсене епле çырмалли орфогорафи правили те çук (орфографи словарĕнче [2002] ку япалана асăнман). Ку сăмахра икĕ кăткăс вырăн: пуçламăшĕнчи «кл» тата вĕçĕнчи икĕ «сс». Тата кăтартрăм-çке, çавнашкал çырсан, чĕлхере çĕнĕ сывлăш кĕнĕн, çĕнĕ терминсем ăсталама май тухать.
Петер // 4186.57.1361
2013.08.28 11:02
Патранмасан та юраччен, урах ессем те пур.
Agabazar // 1222.12.9802
2013.08.29 00:05
Agabazar
Калăр-ха, тархасшăн, ырă çыннăмар Петер, мĕнле шутсăр пысăк ĕçсем пур вара сирĕн? Çавăн пекех "деловой" пулса тăтăр-и?

Страницӑсем: 1, 2, 3

Комментариле

Сирӗн ятӑp:
Анлӑлатса ҫырни:
B T U T Ячӗ1 Ячӗ2 Ячӗ3 # X2 X2 Ӳкерчӗк http://
WWW:
ӐӑӖӗҪҫӲӳ
Пурӗ кӗртнӗ: 0 симв. Чи пысӑк виҫе: 1200 симв.
Сирӗн чӑвашла ҫырма май паракан сарӑм (раскладка) ҫук пулсан ӑна КУНТАН илме пултаратӑр.
 

Эсир усӑ курма пултаракан Wiki тэгсем:

__...__ - сӑмаха каҫӑ евӗр тӑвасси.

__aaa|...__ - сӑмахӑн каҫине тепӗр сӑмахпа хатӗрлесси («...» вырӑнне «ааа» пулӗ).

__https://chuvash.org|...__ - сӑмах ҫине тулаш каҫӑ лартасси.

**...** - хулӑм шрифтпа палӑртасси.

~~...~~ - тайлӑк шрифтпа палӑртасси.

___...___ - аялтан чӗрнӗ йӗрпе палӑртасси.

Orphus

Ытти чӗлхесем

Баннерсем

Шутлавҫӑсем