Сайта кӗр | Регистраци | Сайта кӗрсен унпа туллин усӑ курма пулӗ
 +3.3 °C
Ӑслӑ ҫын нихҫан та ҫынна ухмах темест.
[ваттисен сӑмахӗ]
 

Аçтахар Плотников: Тӑван ялтах иностранец пулса тӑтӑм

Аçтахар Плотников25.05.2013 15:198518 хут пӑхнӑ

Чӑваш чӗлхин шӑпи ҫине пӑхатӑп та куллянтарнипех куллянтарать. ЮНЕСКО пирӗн чӗлхе пӗтме пултарать тени ҫине хӑшӗ-пӗри иккеленӳллӗ пӑхать пулин те хӑш-пӗр самантсенче унӑн малашлӑхӗ ҫутӑ та телейлӗ пуласса ӗненме те пӑрахма пулать. Мускав кирлӗ мар, пирӗн влаҫрисене кирлӗ мар. Путин хӑйне валли вертикаль власти туса хунӑранпа халӑх та вӗсем ҫине пӑхать — ӑна та чӗлхе кирлӗ мар пулас. Пуясси кирлӗ те ют ҫӗршывсене кайса канасси кирлӗ. Малашлӑх пирки шутлакан ҫынсен йышӗ вара сахалансах та сахалансах пырать.

Александра Фукс хӑй ӗмӗрӗнче чӑваш ялӗ епле тутарланнине хӑй куҫӗпе курнӑ теҫҫӗ (ҫӑлкуҫа кӑтартсан аван пулӗччӗ) те паян эпир чӑваш ялӗсем вырӑса тухнине питӗ те аван куратпӑр. Ача чухне ялта чӑвашла калаҫса ӳснӗскер халь пирӗн ялта чӑвашла калаҫакан ача ҫуккипе (пур та пулӗ) пӗрех. Аслисем чӑвашла калаҫаҫҫӗ — ҫӑмрӑксем вырӑсла. Ҫав ҫамрӑксен ачисем вара (пирӗн ял ача ҫуралассипе республикӑпа пӗрремӗш вырӑнсенче тӑрать теҫҫӗ-и...) пурте вырӑсла анчах калаҫаҫҫӗ. 20 ҫул хушшинче ҫак пулӑм яла ярса илчӗ — пирӗн ял вырӑс ялӗ пулса тӑчӗ.

Халь урамра ӗҫлеме тивнӗрен ачасене сӑнатӑп. Шкул ҫулне ҫитмен ачасем те ҫумрах тенӗ пек хӗвешеҫҫӗ. Чупаҫҫӗ, выляҫҫӗ... Мана та пулӑшас тесе тӑрмашаҫҫӗ (ача-пӑчашӑн кӑсӑклӑ-ҫке...). Вӗсем вырӑсла калаҫни ман чуна ытла та ыраттарать вара. Ҫак кунсенче каллех вӗсем ман тавра явӑнса ҫӳрерӗҫ те вӗсемпе чӑвашла калаҫма шутларӑм. 5 пӗчӗк ача шутӗнче вара мана иностранец текенни те тӗл пулчӗ («Дядя вы иностранец да? Я ничего не понимаю...» — терӗ.). Юрать-ха ыттисем эп чӑвашла калаҫнине ӑнланаҫҫӗ (лешне ку дядя чӑвашла калаҫать тесе ӑнтантарса пачӗҫ), ку вара мана ют ҫӗршыв ҫынни шутне кӗртрӗ.

Вӑт ҫапла пирӗн пурнӑҫ. Тӑван ҫӗр ҫинче чӑвашла калаҫсан иностранец пулса тӑратӑн. Ача ӑсӗ — ӑсчах ӑсӗ теҫҫӗ те вырӑссем («Устами мледенца глаголет истина») чӑн та шухӑша путатӑн.

//тен, пирӗн мӑн асаттесем пек, каллех, чӑвашла калаҫакансене пухса ют ҫӗре куҫса ҫӗнӗ вырӑн шырамалла-ши? Ӑҫтарах-ши вӑл вырӑн? Тепӗр енчен хӑҫанччен пирӗн халӑх ҫапла куҫса ҫуремелле?

 
Редакцирен: Статьяна вырнаҫтарни редакци автор шухӑшӗпе килӗшнине пӗлтермест.

Комментари:

Agabazar // 2935.34.7493
2013.05.25 16:46
Agabazar
Сăмаха çапла пуçлас пуль. Александра Фукс вăхăтĕнче(19-мĕш ĕмĕр пуçламăшĕ) чăваш хушшинче нимĕнле тутарлану таврашĕ те пулман, Пулма та пултарайман. Çак "хыпара" эп хам пин хут тĕрĕсленĕ, апла маррине хам туйса ĕненнĕ. Акă Тутарстанти Пăва рйонĕнчи Сĕвеш ялĕ (Сиушево, анчах та ытларах Адав-Тулумбаево теççĕ). "Çăлкуçсенче" 19-мĕш ĕмĕрте тутарланнă ял шутланать.

Страницӑсем: 1, [2]

Комментариле

Сирӗн ятӑp:
Анлӑлатса ҫырни:
B T U T Ячӗ1 Ячӗ2 Ячӗ3 # X2 X2 Ӳкерчӗк http://
WWW:
ӐӑӖӗҪҫӲӳ
Пурӗ кӗртнӗ: 0 симв. Чи пысӑк виҫе: 1200 симв.
Сирӗн чӑвашла ҫырма май паракан сарӑм (раскладка) ҫук пулсан ӑна КУНТАН илме пултаратӑр.
 

Эсир усӑ курма пултаракан Wiki тэгсем:

__...__ - сӑмаха каҫӑ евӗр тӑвасси.

__aaa|...__ - сӑмахӑн каҫине тепӗр сӑмахпа хатӗрлесси («...» вырӑнне «ааа» пулӗ).

__https://chuvash.org|...__ - сӑмах ҫине тулаш каҫӑ лартасси.

**...** - хулӑм шрифтпа палӑртасси.

~~...~~ - тайлӑк шрифтпа палӑртасси.

___...___ - аялтан чӗрнӗ йӗрпе палӑртасси.

Orphus

Ытти чӗлхесем

Баннерсем

Шутлавҫӑсем