Уҫӑ урокра

Районти шкулсенче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекенсем методика пӗрлешӗвӗн ларӑвӗсене тухӑҫлӑ ирттерме тӑрӑшаҫҫӗ. Пӗр-пӗрин ӗҫ опычӗпе паллашасси, пӗр-пӗринчен ҫӗнӗрен ҫӗнӗ технологисене алла илсе пырасси, вӗренӳ ӗҫӗнче усӑ курмалли мультимеди хатӗрӗсене курса пахаласси, пӗр-пӗрин уҫӑ урокӗсене хакласси, малашнехи ӗҫре ырӑ сӗнӳсем парасси вӗсемшӗн — пархатарлӑ ӗҫ. Ҫак ырӑ та сумлӑ ӗҫе туса пыраҫҫӗ те ӗнтӗ тӑван чӗлхене чунтан юратакансем.

Акӑ, юпа уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Красноармейски районӗн Упи шкулӗнче «Тӑван чӗлхе урокӗсене Федерацин патшалӑх вӗренӳ стандарчӗ ыйтнӑ пек йӗркелесе ирттересси» темӑпа черетлӗ лару пулчӗ. Ларӑва хутшӑнакансем Упи шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекенсен урокӗсене итлерӗҫ, вӗсене тивӗҫлӗ хак пачӗҫ. Светлана Валерьяновна Петрова 6 класра Антип Николаевӑн «Юра асламӑшӗ» калавӗ тӑрӑх «Ватӑ ҫынна ӑшӑ сӑмах кирлӗ» темӑпа воспитани ыйтӑвӗсене анлӑ ҫутатса паракан пуян содержаниллӗ урок ирттерчӗ. Ачасем калав содержанине ӑнланса пурнӑҫпа ҫыхӑнтарма пӗлни, хайлав темипе тӗп шухӑшне хӑйсем тӗллӗн палӑртма пултарни, сӑнарсене тӗрӗс хак пама тӑрӑшни, чӑвашла тӗрӗс те илемлӗ калаҫни, хӑйсен шухӑшне уҫҫӑн каласа кӑтартни, ваттисен сӑмахӗсен пӗлтерӗшне уҫса пама пултарни пурне те савӑнтарчӗ те, мӑнаҫлантарчӗ те. Вӗрентекен хӑй урокне методика тӗлӗшӗнчен тӗрӗс йӗркелесе пынине те, ачасен шухӑш-кӑмӑлне сиссе-туйса тӑнине те, вӗсен ӳсӗм шайне шута илсе ыйтусем кӑларса тӑратнине те, вулавпа калаҫу урлӑ вӗренекенсен шухӑшлавне аталантарса пынине те палӑртрӗҫ итлесе ларакансем. «Ку ахаль урок мар, ку — пурнӑҫ урокӗ, сапӑрлӑх урокӗ», — терӗҫ вӗсем.

Вера Вениаминовна Васильева вара 8 класра «Йӑнӑшсемпе ӗҫлесси» темӑпа урок кӑтартрӗ. Ачасем уйрӑм сӑмахсенчи, сӑмах майлашӑвӗсенчи, предложенисенчи, текстсенчи йӑнӑшсене ҫӑмӑллӑнах тупма пӗлни, тӗрӗс ҫырмалли правилӑсене ас туса юлни, вӗсен модельне ӳкерсе кӑтартма пултарни, урокра тӑрӑшуллӑ та хавхалануллӑ ӗҫлеме пӗлни ачасем кашни урокра тарӑн пӗлӳ илсе хӑйсен ӑс-хакӑлне ҫивӗчлетсе, ӑсталӑхне ӳстерсе пынине пӗлтерчӗ те, туйтарчӗ те. Йӑнӑшсене тӗрӗс тупса палӑртас енӗпе ӑмӑртрӗҫ ачасем урокра. Ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртма ачасенченех учителе пулӑшакансем те пулчӗҫ. Вӗсем пӗрле вӗренекенсем хӑйсен ӗҫӗсене еплерех пурнӑҫланине тӗрӗслесе хак пама та пултарчӗҫ. Виҫӗ ушкӑнпа ӑмӑртса чи маттуррисене — 1, 2, 3 вырӑн йышӑннисене (Зинаида Петрована, Анна Никифорована, Артем Никифорова) — «5» паллӑсӑр пуҫне медальсемпе те чысларӗҫ. Ларӑва пухӑннисем Упи шкулӗнче вӑй хуракан учительсен ачасене вӗрентӳпе воспитани парас ӑсталӑхӗ ҫӳллӗ шайра пулнине палӑртрӗҫ.

Методика ларӑвӗнче районти чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекенсен творчествӑлла ушкӑнӗн кӑҫалхи вӗренӳ ҫулӗн ӗҫ планне ҫирӗплетсе хӑварчӗҫ, юратнӑ поэтӑмӑрсен — Ҫеҫпӗл Мишшипе Константин Иванов — юбилейӗсене халалланӑ ӗҫсене пысӑк пуҫарулӑхпа та хастар кӑмӑлпа йӗркелесе ирттересси ҫинчен калаҫрӗҫ.

Лару ӗҫне район администрацийӗн вӗрентӳ пайӗн информаципе методика центрӗн методисчӗ Федорова Ирина Михайловна йӗркелесе пычӗ, Упи шкулӗн директорӗн ҫумӗ Федоров Сергей Юрьевич та хутшӑнчӗ.

Тӑван чӗлхе пурри — телей. Ҫав илемлӗ те ҫепӗҫ чӗлхепе кулленех ачасене калаҫтарни, ӑна хисеплеме те упрама вӗрентни — пысӑк сӑвап. Ҫак шухӑша тӗпе хурса ӗҫлеҫҫӗ те районти шкулсенче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекенсем.

#чӑваш чӗлхи, #ларусем, #Красноармески районӗ, #Упи, #шкулсем