Электронлă вулавăш

— Юрĕ эппин, иртенпех çименччĕ-ха. Тутанса пăхас хула апатне, — тесе Саша алла кашăк ярса тытрĕ. Хушăран алăри сехечĕ çине пăха-пăха илчĕ.

— Ан васка, ĕлкĕретĕн-ха, — йăпатрĕ ăна Тоня. — Апат çинĕ хыççăн «Распутин» ĕçсе пăхăпăр. Тутанса курнă-и эсĕ ăна халиччен?

— Çук, телевизорпа рекламине çеç курнă.

— Питĕ чаплă эрех.

Пĕр черкке ĕçнĕ хы ççăн Саша тинех хăй чăннипех ăшăнса çитнине туйрĕ.

— Хыв свитерна, пӳлĕмре пăчă вĕт, — каччă сăмах хушма ĕлкĕриччен свитера хывма пуçларĕ Тоня. — Тепрер черкке шаккаса ĕçер-ха. Виçĕ черкке хыççăн чĕлхе лайăхрах çаврăнать тет ман анне.

— Ĕçер, Тоня, мĕн эпир япăх çынсем-им? Кирлĕ пулсан спортсмена та çавăрса çапма пултаратпăр, — паттăрланчĕ Саша.

Черкке хыççăн черкке ĕçрĕç вĕсем. Сехечĕ çине пăхма та манчĕ арçын. Кĕленче пушансан çеç Саша кунта хăй мĕн тума килнине аса илчĕ.

— Тоня, мĕнле пурăнать ман Лидук? Ăçта вăл? Каласа пар мана тĕппипех.

Саша çумнерех шăвăнма хатĕрленнĕ Тоня ку сăмахсене илтсен йăлт сиксе тăчĕ. Çӳçне пӳрнисемпе якаткаларĕ, кĕпине тӳрлетрĕ, куçĕсене ачашшăн ялкăштарса магнитофон умне пырса тăчĕ.

— Апат çисе эрех ĕçнĕ хыççăн илемлĕ кĕвĕ итлени сывлăхшăн усăллă. Ташлар-и кăштах?

— Ташлар, Лидук. Э-э, пардон, Тоня. Эпир те маххă памастпăр.

Кĕвĕ майăн Тоня Сашăна хыттăнрах та хыттăнрах çупăрларĕ. Вăрăм чĕрнеллĕ те çепĕç пӳрнисемпе çӳçрен ачашларĕ, тутипе питĕнчен, мăйĕнчен чуптурĕ.

Çакăн пек илемлĕ хĕрарăм юратăвĕ такама та илĕртмелле, паллах. Саша та чăтса тăраймарĕ: Тоньăна пăчăртаса тытса хăй çумнелле çупăрларĕ.

Кантăкран хĕвел çути кĕрсен çеç пуçне çĕклерĕ Саша. Тăчĕ те хăй палламан пӳлĕмре выртнине асăрхарĕ. Мамăк пек çемçе минтерсем, çемçе тӳшек. Стена çинче илемлĕ кавир, сĕтел çинче, хĕл çитнине пăхмасăрах, чĕрĕ чечексем. Вĕри апачĕ те пăсланса ларать.

— Эсĕ вăрантăн-им? — пӳлĕме килсе кĕчĕ Тоня. — Тăр, апат çиер.

— Мĕнле килсе лекнĕ эпĕ кунта?

— Хăв урупах утса килтĕн. Эрех те ĕçрĕмĕр иксĕмĕр. Ӳсĕрĕлтĕн те, ăçтан-ха ман сана çĕрле хулана кăларса ярас? — Саша çумне пырса ларчĕ Тоня. — Питĕ лайăх çĕр каçрăмăр иксĕмĕр.

Саша тинех ĕнер мĕн пулса иртнине аса илчĕ. Лида пирки пĕлме килнĕччĕ вĕт-ха вăл кунта. Халĕ вара мĕн пулса тухрĕ? Тоня умĕнче те аван мар.

— Каçар мана, Тоня. Эп ӳсĕр пулнă.

— Нимех те мар, пулать ун пекки. Тăр, апат çиер. Тепĕр черкке ярса паратăп та — мухмăру та иртет акă.

Арçынсене мĕнле çавăрмалли пирки амăшĕ каланине асрах тытать Тоня. Паян ытлашши ирĕлме те, калаçма та юрамасть ун Сашăпа. Ан тив, хăйне айăплă пек туйтăр. Каçару ыйттăр. Тутлă апатпа эрех ăна татах та çывăхлантарĕ.

Саша апатне те çинĕ-çимен ларчĕ. Ĕнерхи каçшăн, хăйĕн чăрсăрлăхĕшĕн именчĕ вăл Тоньăран. Лида пирки ыйтса пĕлме те хăюлăх çитереймерĕ. Лида, тепĕр тесен, иртнĕ вăхăт. Ăна тек нихăçан та тавăраяс çук. Тоня вара акă сан умăнтах. Кирек мĕн ту унпа — хирĕç пулмĕ. Вăл ачашлама та, калаçса чуна йăпатма та пĕлет. Кирек мĕн каласан та каçарать. Лида умĕнче киревсĕр сăмах персе ярасран та асăрханмалла, ăна килĕшмен хăтланкаларăшсем тăвасран та сыхланмалла. Кашни утаса асăрханса пусмалла. Тоня вара пачах урăхла. Тем каласан та хирĕçмест вăл. Арçын тăнă çĕре апачĕ те хатĕр ун. Çакăн пек арăм çинчен ĕмĕтленмен-и-ха Саша? Лидăпа шăкăл-шăкăл пурăнса ача-пăча ӳстерессе шаннă. Вăл вара ăна темĕнле спортсменпа улăштарчĕ. Çитменнине унран вăйлăраххипе.

Тоня та çимерĕ. Куçĕсемпе ачашшăн пăхрĕ пулин те Саша çине ун ăшĕнче тăвăл кĕрлерĕ. Ун малашнехи пурнăçĕ шăп паянхи кунран килнине аванах ăнланчĕ вăл. Саша яла тухса кайсан тек ăна курасси те пулас çук. Кăна вара пачах пурнăçа кĕртме юрамасть, мĕншĕн тесен вăл паян юлашки каç çак пӳлĕмре. Иртнĕ эрнинче ăна та, ытти хĕрсем пекех, штатсене кĕскетнине пула ĕçрен хăтарчĕç. Çавна май комендант та пӳлĕме пушатма хушрĕ. Ăçта кайса пуçа чикĕ вăл? Амăшĕ патне каялла Шăмăршăна таврăнсан та ăçта ĕçе вырнаçĕ? Ялĕнче укçине те мăшкăлласа тӳлеççĕ. Мĕн вăл уйăхне алă-утмăл тенкĕ, енчен те «Распутин» эрех хăй алă тенкĕ тăрать. Кама качча тухĕ тата вăл унта? Йĕркеллисем пурте авланса пĕтнĕ, эрех ĕçсе çапкаланса çӳрекенсене вăл качча тухас çук. Мĕнле те пулсан хăй майлă çавăрмалла ун Сашăна. Лидăна ытлашши хурласан та сивĕнме пултарать. Пĕр ялсем-çке çапах та.

Сашăн чунĕ Лидăна аса илнĕçемĕн вĕчĕрхенчĕ. Ун ăшĕнче вут-çулăм алхаснă вăхăтра Лидăна спортсменĕ ыталаса хăлхинчен ăшă сăмахсем пăшăлтатать пулĕ. Сашăпа савăшнă чухне те ун çинчен çеç шухăшланă ĕнтĕ вăл, ăшĕнче ун ятне пăшăлтатса çепĕç сăмахсем каланă.

— Тоня, — хĕре аллинчен ярса тытрĕ Саша ăша çунтаракан шухăшсенчен хăпас тĕлĕшпе, — тух мана качча. Лайăх арăм пулать санран, эпĕ те сана кӳрентермĕп.

Ăшĕнче пĕрле пулма ĕмĕтленнĕ пулин те Тоня Саша тӳрех качча тухма ыйтасса шухăшламан. Тен, пĕрле çӳрекелĕпĕр, кайран куç курĕ унта — пулнă ун шухăшĕ. Çавăнпа та Саша çапла тăрук шухăшне улăштарнăшăн савăнмаллипех савăнчĕ.

— Мĕнле капла, сасартăк? Эсĕ мана юратмастăн та вĕт, — терĕ вăл саспа.

— Юратни тиркерĕ. Юратманнипе, тен, пурнăç ăнĕ.

* * *

Марья инке выльăх-чĕрлĕхе апат панă хыççăн икĕ витре шыв йăтса пӳрте кĕчĕ. Ывăлĕн пуçтарман вырăнне курсан çилли кӳтсе килнипе алăри витрисене урайне шаплаттарса лартрĕ. «Каллех пуçтарса хăварман. Миçе хут каламалла сана эп тек сан тарçу мар тесе! Вăл пур çаплах, шкул ачи пек, пуçтарăнчăкĕ те çук», — ывăлĕ килте пур пекех сасăпа ятлаçрĕ вăл.

Марья инке, хут çинчи пек каласан Мария Осиповна Ускова, хаяр, хăмăллă хĕрарăм. Ахальтен-им ăна ялта куç хыçĕнче пурте «шап-шап карчăк» тесе чĕнеççĕ.

Кирек мĕнле сăмаха та хуравсăр хăвармасть вăл. Хăй шухăшне куç умĕнче калать. Çынна йăпăлтатасси çук унăн. Çавна пулах ăна ялта чылайăшĕ килĕштермест. Анчах та кирек мĕнле çыннăнни пекех унăн та лайăх енсем чылай. Тирпейлĕхпе ялта ăна çитекенни çук тесен те йăнăш пулмĕ. Марья инке килне кĕрсен кунта тирпейлĕ те ĕçчен хĕрарăм пурăнни тӳрех курăнать. Йышлă выльăх-чĕрлĕх усрать пулин те тĕпелте хура витресем, мăшкăлтăк шывĕ, таса мар савăт-сапа курăнмаççĕ ун. Ялта чылайăшĕ кăмакана Мăнкун уявĕ умĕн çеç шуратать пулсан, Марья инке ăна çулталăкне икĕ хутчен шуратать. Инкеке лекнĕ çынна пулăшу алли тăсма та вăл яланах хатĕр. Ывăлне çеç хăй тирпейлĕхне параймарĕ. Ытти енчен ялта Сашăна çитекен те çук темелле. Ĕçсĕр пĕр самант та ларма пултарайман амăшĕ килти ĕçсене чупа-чупа пурнăçланă, пӳрте-çурта тирпейленĕ. Хăнăхса çитнĕ çавна Саша: ниепле те кил-тĕрĕшĕнче пуçтарасшăн мар. Марья инке хăй те, тепĕр енчен, ку арçын ĕçĕ мар тесе лăпланнăччĕ-ха. Анчах Саша çине пĕр тарăхнăскер ăна ятламасăр пĕр кун та пурăнаймарĕ. Çавăн пек хĕре алăран вĕçертрĕ та-ха вăл. Вĕсем мĕн ачаран туслă пулнăран Марья инке Лидăна пĕчĕклех сăнанă. Çынна ĕçне кура хаклама вĕреннĕ вăл. Пĕр ялта пурăннăран ун куçĕ умĕнче ӳсрĕ çак хĕр. Лида пĕчĕк чухне те тап-таса та тирпейлĕ çӳретчĕ, çӳçĕ-пуçĕ те ытти чылай хĕрачасен пек сапаланчăк пулман ун — вăрăм çивĕтне хĕрлĕ лентăпа çыхса çурăмĕ хыçнелле уртатчĕ. Утти те вăр-варччĕ. Ывăлĕ шăп та çав хĕре суйласа илнĕшĕн савăннăччĕ амăшĕ. Туй пулассине пĕлсен калама çук хĕпĕртенĕччĕ. Ывăлĕнчен вăрттăн туя та хатĕрленме тытăннăччĕ. Халĕ авă мĕн пулса тухрĕ-ха? Алла кĕнĕ кайăка вĕçертрĕ. Саша хăй те асапланнине сисет-ха вăл. Çавăнпа ывăлĕ умĕнче чĕлхине ытлашши ирĕке яма та хăрать.

— Анне, эпир килтĕмĕр, — пӳрт алăкне шартлаттарса хупнипе шартах сикрĕ урайĕнчи шыва типĕтекен Марья инке.

Алăк умĕнче тăракан ывăлĕпе хитре хĕре курсан пĕр хушă чĕнмесĕр тăчĕ. «Кам мурĕ пулчĕ ку? Таçта курнă пек те туйăнать», — çиçсе илчĕ пуçра шухăш.

— Мĕн чĕнместĕн тата? Авланатăп, анне. Ку, акă, ман арăм, Тоня. Вăл... — сасартăк чарăнчĕ Саша. Вăл Тоня Лида юлташĕ пулни пирки каласа парасшăнччĕ амăшне. Анчах сурана тепĕр хут тапратас мар тесе аллипе сулчĕ те Тоньăна хывăнма пулăшрĕ.

— Эсĕ мĕнле капла тăрук? Пач пĕлмен çынна çул çинчен тытса илсе кĕмерĕн пулĕ те? Çук, хам чĕрĕ чухне кун пек тума ирĕк памастăп сана! Кайса яр ăçтан илсе килтĕн çавăнта! — ывăлне хăтăрма пуçларĕ амăшĕ.

— Çук, çул çинчен тытса кĕмен эп ăна. Тоньăпа эпир тахçанах пĕр-пĕрне пĕлетпĕр.

— Тахçанах?! Хăш ял хĕрĕ вара вăл? — интересленчĕ амăшĕ.

Ывăлĕпе амăшĕ хăй пирки хирĕçнине лăпкăн итлесе тăракан Тоня пĕр вăхăт кун пек лару-тăрура хăйне мĕнле тытмалли пирки шухăшларĕ. Чĕрре кĕни хăйне сиен кӳнине ăнланать вăл.

— Ман пирки хирĕçме кирлĕ мар, Саша, — мĕскĕне печĕ хĕр. — Кун пекех пулсан эп кайма та пултаратăп.

— Çук, Тоня. Эп хам сăмахран каялла чакмастăп. Хăвалатăн пулсан тухса каятпăр Тоньăпа килтен. Районтан наборпа урăх облаçсене ĕçлеме яраççĕ тенине илтнĕччĕ эп. Трактористсем те кирлĕ унта.

Марья инкен пĕртен-пĕр ывăлне килтен ярас килмест. Тăватă ывăл çуратса та пĕри анчах сывă юлчĕ вĕт ун. Ыттисене пурне те сарамак чирĕ уйăрса илсе кайрĕ. Хĕрĕ те усал пек курăнмасть. Яла пурăнма куçса килсен сăрланма та пăрахĕ.

— Юрĕ эппин. Ман мар, сирĕн пурăнмалла. Мана пурăнса çитнĕ. Хăвăр валли апат пĕçернĕ чух ман çинчен те ан манăр çеç, — юхакан куççульне саппун аркипе шăлчĕ Марья инке.

Тепĕр кунне ял администрацине кайса хут уйăрттарчĕ çамрăк мăшăр. Ял администраци пуçлăхĕ Георгий Павлович Семенов кăшт кĕтме ыйтрĕ пулин те, çамрăк кин кĕтме шутламарĕ. «Законпа мăшăр пулман çынпа мĕнле пурăнас ман?» — шăппăн çеç ыйтрĕ вăл Георгий Павловичран. Шеллерĕç вара ăна: пĕрлешни çинчен кĕнеке çырса парса пичет лартсах çирĕплетрĕç. Тепĕр икĕ эрнерен туй кĕрлерĕ ялта. Хĕветле аппа чарăнма пĕлмесĕр пуплерĕ хăйĕн çĕнĕ тăхлачипе. Хĕрне апла та, капла та мухтарĕ. Ун шучĕпе Тоньăна çитекенни ялта çеç мар, республикăра та çук. Вăл каланă тăрăх, хĕрĕн çĕр çинче çынсем хушшинче мар, пĕлĕтре пурăнмалла. Эрехпе чĕлхи çемçелнĕ Марья инке те унран ӳксе юлмарĕ: пĕр вĕçĕмсĕр ывăлне мухтарĕ.

Тоня та савăнăçне тек ăшĕнче пытарма пултараймарĕ. Çӳхе тути хупăнма пĕлмерĕ ун, эрех ĕçнине пула тата та вăйлăрах ялкăшакан куçĕсем такама та илĕртмелле.

— Юрататăн-и эсĕ мана, савниçĕм, — мăшăрне ачашшăн ыталарĕ вăл.

— Питĕ юрататăп сана, Тонечка. Ăçта пулнă эс халиччен, манăн пĕчĕкскерĕм.

Усковсен савăнăçĕ ялти тепĕр хыпарпа пĕр килчĕ: ĕмĕрĕпех колхозра ĕçлесе пурăннă Елизавета Никоновна Павлова пенси çине тухаймасăрах вăхăтсăр вилсе кайнă. Ахаль те чĕрепе аптăраканскер, Усковсен ывăлĕ яла çĕнĕ арăмпа таврăннине илтсен урамрах кайса ӳкнĕ вăл. Хăйĕн Лидукĕ мĕнлерех асапа кĕрсе ӳкнине тӳрех ăнланнă: пурнăçĕ йывăрлансах пынă май хĕрарăм пуççăн пĕччен ача ӳстересси çăмăл мар. Тата ун пек хĕр халиччен халăхра нихăçан та хисепре пулман. Тăна кĕмесĕрех вилсе кайнă Лиза аппа. Ачисем больницăра ун умĕнче черетпе çĕр каçнине те туйман вăл. Усковсен туй шавĕ таврана саланнă чух Лиза аппан чĕри тапма чарăннă.

Чылайччен калаçтарчĕ çак икĕ хыпар ял халăхне. Вĕсем пĕр-пĕринпе çыхăннине ял-йыш ăнланчĕ. Çавăнпа та чылайăшĕ Марья инкене урамра тĕл пулсан çиллессĕн пăхса илсе иртрĕ. Сашăпа çĕнĕ кине, Тоньăна, ялта килĕштерекен пулмарĕ. Павловсен ратĕнче пурте хисеплĕ çынсем пулнă. Вăталăх хĕрĕ çапла киревсĕр ĕç тăвасса никам та ĕненмерĕ.

Усковсене çынсем хăйсенчен сивĕнни ытлашши хумхантармарĕ. «Ялта калаçмалли тепĕр хыпар тупăнсан пирĕн çинчен манĕç», — терĕ Марья инке те çамрăксене. Вĕсем малтанхи пекех пĕчĕккĕн кăштăртаткаласа пурăнчĕç, ял хушшине ытлашши тухса çӳреме пăрахрĕç. Саша çеç хăйĕн тракторне çуракине хатĕрлесе çитерес тĕллевпе кунсерен колхоз паркне утрĕ. Марья инке ялти почтăна урай çума çӳрерĕ. Тоня çеç ялта хăйне килĕшекен ĕç тупаймарĕ. Ку тĕлĕшпе халĕ ялта та хĕсĕкрех иккен. Кантурсенче пушă ĕç вырăнĕсем çук, тата ун пек учрежденисенче ĕçлеме пĕлӳ те çук унăн. Фермăсене вырнаçма та халĕ ансат мар. Çамрăксем кунта та туллиех. Хунямăшĕ хăй вырăнне почтăна вырнаçма ыйтрĕ ăна — Тоня килĕшмерĕ: лĕпĕр-лĕпĕр шыва чикмĕ вăл алăсене, чĕрнисене хуçмĕ. Колхоз уй-хирне сенĕк йăтса тухасси те илĕртмерĕ ăна. Кунĕ-кунĕпех çемçе вырăн çинче йăваланкаласа выртрĕ çамрăк кин. Упăшки ĕçрен таврăннă çĕре çӳçне-пуçне тирпейлекелесе капăр тум тăхăнса ларчĕ. Епле пулсан та упăшкине хăйĕн тарçи тумалла ун. Арçынсене юратма çеç пĕлмелле. Савма пĕлекен арăмшăн вĕсем темĕн тума та хатĕр. Тутлă апат çинчен те манма юрамасть.

Паян та Тоня яланхи пекех хăйне капăрлатнă хыççăн газ çине апат пĕçерме лартса ячĕ. Газ плити пӳртре марри тарăхтарчĕ пулин те ку таранччен тӳскелерĕ-ха вăл. Хĕлĕ те кăçал шăнса курмалăх сивĕсем кăтартмарĕ. Чăланта çакăнса тăракан сысна тушкинчен пĕр пысăк татăк касса илчĕ те кастрюле чăмтарчĕ. Упăшки юратнă апатне — хĕрлĕ кăшман яшкине — пĕçерме шухăшларĕ вăл. Ĕнерхи каçăн саманчĕсене аса илсе юрла-юрла ĕçлерĕ Тоня.

Усковсем ялти чылай çемье пек кил хуçи таврăнмасăр апат çиме лармаççĕ. Марья инке тахçанах киле таврăннă пулин те сĕтел хушшине лармарĕ. Выльăх-чĕрлĕхне каçхи апат пачĕ, килкартинче тирпейлекелерĕ, витерен навус кăларчĕ. Ĕшенсе пӳрте кĕрсен пукансем çинче, кравать пуçĕнче çакăнса тăракан япаласене курсан чунĕ тăвăлса килчĕ. Кун пек тирпейсĕрлĕхе чăтма пултараймасть вăл.

— Кин, япала çакма ятарласа шифоньер пур пирĕн, — тарăхнине палăртас мар тесе хăйне хăй лăпкăнрах тытма тăрăшрĕ хунямăшĕ, — çын килсен темĕн калĕ.

— Ман япаласем шифоньера кĕрсе пĕтмеççĕ пулсан вĕсене ăçта чикес? — парăнмарĕ кинĕ.

— Килте ларакан çынна çавăн чухлĕ япала мĕн тума кирлĕ? — чĕрре кĕмерĕ-ха хуняма. — Кирлĕ маррине арчана чиксе хур.

— Ман кирлĕ мар япала çук!

— Эппин, йĕркеллĕ хутлатса тумбочкăна чик!

— Кайран ман вĕсене утюгласа ăнтан тухмалла-и?!

— Эс киличчен пирĕн пӳртре яланах таса пулнă. Хам пӳртре сысна вити тума памастăп! — терĕ те хуняма кинĕн япалисене урайне иле-иле печĕ.

Тоня хунямăшĕ хăйĕн япалисене çĕре пенине курсан чăтаймарĕ: пĕтĕм вăйне пухса Марья инкене тĕртсе ячĕ. Лешĕ, ку кĕтмен çĕртен пулнăран, кравать çине пуçĕпе çапăнса кайса ӳкрĕ. Кăмăлĕ тулнă Тоня вăл хӳхленине те илтмĕш пулчĕ. Япалисене каялла вырăнĕсене çакса ним пулман пек юрла-юрла апат пĕçерме пуçларĕ. Кинĕ çине кӳренчĕ пулин те ывăлне пулса иртнĕ хирĕçӳ пирки шарлас мар терĕ Марья инке. Тепĕр тесен япаласем çакăнса тăнăшăнах хирĕçӳ çĕклени те аванах мар. Çамрăксен тумĕ те чылай, капăрланас та килет пулĕ.

Саша ĕçрен таврăнса çăвăнса тасалнă хыççăн мăшăрне çепĕççĕн ыталаса чуптурĕ. Кăмăллă Тоня хирĕç кулăпа çиçме те, юрату сăмахĕсем калама та манмарĕ. Çамрăксем иккĕшĕн хушшинче лайăх пулни Марья инкен кăмăлне те çавăрчĕ. Ывăлĕпе кинĕ кăвакарчăнсем пек шăкăлтатса ларнине амăшĕ ăшшăн пăхса тăнă хыççăн сĕтел çине каçхи апат хатĕрлеме пуçларĕ. Анчах çăпала илсе кастрюль хупăлчине уçнăччĕ çеç, Марья инке пырне тем ларнăн çăварне темиçе хутчен уçса-хупса илчĕ. Шалта «ишекен» мăн чăмаккана курсан ун чĕлхи çыхланса ларчĕ.

— Ара, кин, — аран сăмах хушрĕ вăл, — кашни яшка çине кун чухлĕ аш татки ярсан мĕнле хĕл каçăпăр?

Арăмĕпе киленсе ларакан ывăлĕ амăшĕн сассине илтсен ура çине тăчĕ. Вăл та кастрюле кайса пăхрĕ.

— Пăх-ха эс ăна, мĕн пысăкăш аш татки янă. Пĕр сыснапа миçе кун пурăнасшăн вăл? Çулла мĕн çиесшĕн? — аш татки çине çăпалипе тĕллерĕ амăшĕ.

— Мĕнех вара уншăн? — упăшки амăшĕ майлă пуличчен сăмах хушрĕ Тоня. — Уяв тăвар-ха пĕрре. Çулла çитсен куç курĕ унта. Уншăн мĕн халех пăшăрханмалли пур.

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн