Верук


— Пар-ха, кин, хам вуласа пăхам.

— Ме, анне, ме, — тет Верук кулса.

— Ман куç курмасть çав хут çине пăхма, — тет амашĕ, тăлăха юлнă шăл тунине кăтартса.

— Анне, тавай пĕрре Ваçик патне çырар.

— Пултараймастăн пуль çав, ачам!..

Хăйсем мĕн çырас килнине пĕтĕмпех çырчĕç. Шурă ĕне ула пăру пăруланине те хăвармарĕç. Ватă хура чăххи сивĕпе кашта çинчен Ӳксе вилнине çырмасăр манса хăварнă пулнă. Ăна та кайран кăвак конвертăн тепĕр енне çырса хучĕ Верук. Ара, çырмасăр. Ваçикпе кăçалхипе виçĕ çул курнăçман вĕт! Çыру çыртарассине те çын куçĕнчен пăхнипе, виçĕ çул мĕн çырас тенисене çырмасăр пурăннă. Ваçикрен ача пек юлнă вунсакăр çулхи Верук та, çирĕм çула пусса, çын пĕвне çитнĕ.

Верук, шкул ĕçне туса пынă вăхăтрах, килти ĕçсене те манмасть. Вăл шкулта та, килте те ĕлкĕрсе пырать. Юратнă çӳрен кĕсри унăн нихăçан та выçă тăмасть. Шурă ĕни те апатсăр макăрмасть. Çилтăман та нихăçан та хапха умне кĕрт хываймасть. Верук нимĕнле ĕçе те парăнмасть. Арçын ĕçĕ те, хĕрарăмăнни те Верукшăн пĕрех.

— Кин, Йăван çак хута илсе килсе пачĕ те: «Ку повестка»,— тесе хăварчĕ, — терĕ амăшĕ Верук шкултан таврăнсан.

— Пĕркунне Мĕкĕте пиччепе Якуркка çапăçнине курнăччĕ. Çавсен сучĕ пуль, — тесе тытрĕ Верук хут таткине.

Анчах ку хут суда каймалли мар, почтăна каймалли пулчĕ. Верук вăраххăн йăлтах вуласа кăларчĕ. Почтăра мĕн выртнине те пĕлет. Анчах мĕн пур ăшĕнче, мĕскер? Пĕлме хĕн. Ваçикпе мĕн те пулин пулман-ши? Ку вара Ваçикĕн япалисем мар-ши? Çавăнпа та халиччен çырмасăр пурăнчĕ пуль, тесе авăртать шухăшсене Верук хăй пуçĕнче. Çĕр каçипех Верук куç хупаймарĕ. Ваçик çинчен темĕн те шутлать. Ара, салтак вĕт! Салтакпа темĕн те пулма пултарать.

Çил ачи шăл витĕр шилесе сивĕ сывлăш сарать. Кутсăр та пуçсăр çанталăк кĕрлет. Мăръе те тискеррĕн мĕкĕрсе улать. Тухма та хăрушă. Чĕре сикет, хăрать.

Ирхине ирех Верук хыçсăр çунана çӳрек кĕсрине кӳлчĕ те юрттарчĕ сакăр çухрăмри почтăна. Каçхи çил-тăман çул çине ларман. Çавах кĕсрине юртма йывăр. Çуна кăчăртатса макăрать.

Уяр.

Сивĕ.

Çил.

Посылка. Анчах Верук уçса пăхаймасть. Киревсĕр шухăш унран тасалмасть. Тен, Ваçик вилнĕ? Тен, ку унăн япалисем?

Киле çитиччен пусмăрласа пычĕç Верука çакă шухăшсем. Чылайччен пăхса тăчĕ Верук сĕтел çине хунă посылкăна. Хăйĕн çӳхе, пĕчĕк тути хĕррине çавăрса çыртрĕ те, сӳтрĕ вăраххăн. Ваçик алли çырнă çырăва курах кайрĕ. «Эсĕ çырăва вĕреннĕшĕн хĕпĕртесе яратăп сана çак япаласене. Шутсăр хĕпĕртерĕм. Сăмахсене ытла çавăрса çырнă-çке! Хире-хирĕç тăрса калаçнă пекех, киле пырса курнă евĕрех туйăнчĕ. Анне вăрçмасть-и эсĕ шкула çӳренĕшĕн, Верук?» — тенĕ çырăвăн пĕр вырăнĕнче.

Верук ача пек хĕпĕртерĕ. Хĕпĕртемесĕр! Йӳнĕ посылка мар: пушмак, хулăн тутăр. Юратнипе çеç те мар, çырăва вĕреннĕшĕн хĕпĕртесе янă япаласем!

— Чипер ачам, — терĕ амăшĕ хăй çине хулăн тутăра пырса хурсан, ялкăшса пăхуçăн.

— Ку сана пултăр, пушмакĕ мана... — терĕ Верук амăшне кăмăллăн куçсемпе пăхса.

Сисмесĕрех Верук ликпунктран вĕренсе тухрĕ. Тĕрĕслӳре вăл пурне те тĕлĕнтерчĕ. Хăйне панă ыйтусене тавăрмасăр пĕрне те хăвармарĕ Верук.

 

* * *

Çанталăк ăшă. Тапхăр-тапхăр çеç ăшă çил вĕрсе пите ачашлать. Ыраш пуссине пуçран шăлса çĕр çумнелле таять. Çитĕннĕ ыраш ачашшăн кулса унпа йăпанать. Вăхăтра ларнă шăркине çĕр çине сапать.

Лăпсăркка хурăн çӳçĕсене усса янă, хăшпĕр пайăркасене кăтралатнă. Вĕсене хурăн çăмăллăн силлесе илет. Ун айĕнче пĕр ушкăн хĕр. Ушкăнра арăм та — пурĕ пĕр. Верук та кунтах кĕпе умĕ тĕрлет. Ваçике кĕтсе кĕпе хатĕрлет.

Юрă.

Кулă.

— Ваçик каллех çыру çырми пулчĕ-ха. Ыран кантура кайса пăхас пулĕ пĕрре, — терĕ Верук тĕррине куçарса.

— Айта пĕрле каятпăр, инке, — терĕ сарă çӳçне кăтăр каснă комсомолка Урине.

Çавăнтан вара Верук кантура çӳреме тытăнчĕ. Сарă çӳçе кăтăр каснă Урине ăна комсомол ретне тăратрĕ.

 

* * *

Унтанпа ĕнтĕ темиçе çул иртрĕ. Верукăн Ваçикĕ те тахçанах таврăннă. Халĕ вĕсен икĕ ача. Кăтра, сарă çӳçлĕ ачисем савăнтараççĕ вĕсене. Анчах нихăçан та чăрмантармаççĕ, чармаççĕ ĕçлеме. Верук — хĕрарăм-делегатка. Верук — ял канашĕн председателĕ. Ваçик — кооператив пуçлăхĕ.

Веруксен ялĕ йăлтах улшăннă. Ĕлĕк лапчăнса ларнă халăх пӲрчĕ вырăнне - çĕнĕ вулав çурчĕ. Хăрах турталлă, тевĕшсĕр выртакан пушар ураписем патĕнче, суккăр старик туя çине таянса ларнă пулсан, халĕ — çутă çĕнĕ сарай, çĕнĕ хатĕр, яланах лаша.

Хĕрлĕ сухаллă Якку лапки тахçанах пĕтнĕ. Яккăвĕ хăй те тăвар илме кооператива çӳрет.

Авалтан япăхса выртнă кивĕ пĕве те Атăл таппи пек çуталса ялкăшса выртать.

Веруксен ялĕ кăна мар, вĕсемпе юнашар ялсем те, Веруксен ялĕ ултă пусăллă уя куçнине кура, тырпула вĕсем пекех нумай пусăллă йĕркепе акса тума пуçларĕç. Верук ĕçлет. Культурăллă пурнăç сарăлса пырать.

■ Страницăсем: 1 2

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... »
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: