Тĕттĕм каç
Хаяр вăрçă вăхăчĕ...
Правленирен тухса килелле кайнă май Татьяна Хурасева бригадир лаша витине кĕрсе пăхма шут тытрĕ. Вăрмантан ăшăрхаса-ĕшенсе килнĕ лашасене çийĕнчех апат пама кирлĕ мар. Уйрăмах ир шăварасран сыхланмалла. Кун пирки конюхсем пĕлеççĕ-ха. Çапах та хăв куçупа кĕрсе курсан — шанчăклăрах...
Кун çути пĕтнĕ-пĕтмен кĕрхи каç хăрăм пек хуралса ларать. Пĕр-икĕ çул маларах Татюк (ялйыш ăна яланхилле çапла чĕнет) кунашкал тĕттĕм каçсенче пĕччен çӳреме мар, пӳрт алăкне тулалла уçса пăхма та çӳçенетчĕ. Клубран çĕрлене юлса таврăннă чух вара ăна е хĕр-тантăшĕсем ăсатса яратчĕç, е...
Татюк правлени крыльцинче кăштах тытăнса тăчĕ. Ассăн сывласа илчĕ. Хăнăхнă май, пусма картлаçĕпе хăвăрт-хăвăрт анчĕ те тĕттĕмелле чăмрĕ. Унăн уринчи кĕмсĕркке атă шăннă çĕре çирĕппĕн кăна кĕрслеттерсе пырать. Инçете-инçете янраса каять çак сасă кĕрхи уçă сывлăшра. «Атте атти... йывăртарах çав вăл мана, кун каçа ывăнтарать», — пăшăрханса та мар, савăнса та мар шухăшларĕ Татюк. Пĕр çирĕм утăм кайсан, хыçалта правлени алăкĕ уçăлса хупăнни илтĕннĕ пек пулчĕ. Тен, туйăнчĕ çеç?!. Татюк кун пирки шухăшламан та пулĕччĕ-ха, анчах ăна пĕр кăлтăк аса килчĕ. Тин çеç правленире пулнă чух Куян Михалĕ ун çине яланхи пек мар, темĕнле урăхларах пăхни килĕшмерĕ. Тĕмсĕлсе пăхакан куçĕн ырă мар çути Татюкăн питне, пĕтĕм ӳтне-пĕвне çилĕмле япала пыра-пыра сĕртĕннĕн туйăнчĕ. Тен, çав сĕмсĕр куç халĕ правлени крыльцинчен Татюк ăçталла утнине сăнаса тăрать пуль?! Ахаль çын куçĕ тĕттĕмре курмасан та, Куянăн таçтине те витĕрех курма пултарĕ... Çакăн пирки шухăшласа, Татюкăн пĕтĕм çанçурăмĕ сăрăлтатса кайрĕ. «Çыпçăнать, — хăй ăссĕн мăкăртатрĕ вăл. — Пулать вĕт çав териех чун выртман çын... Унашкаллине кăмăлламастăн çеç мар, пачах тӳсейместĕн...» Мĕншĕн çапла иккенне Татюк хăй те пĕлмест, халиччен пĕлме те тăрăшман. Кăмăл туртмасть — çав туйăм кăна, хĕр чĕринче.
Лаша витинче ăна бригадăн ватă конюхĕ Палюк мучи кĕтсе илчĕ. «Мĕн тума килчĕ-ши ĕнтĕ ку çавраçил?» — шухăшларĕ чи малтан ватă çын, анчах ăна-кăна нимĕн те палăртмарĕ.
— Килех, кил, чипер хĕрĕм, — терĕ вăл, ваттисен авалхи йăлипе вашават пуланçи.
— Кĕрсе тухас терĕм-ха çула май, — сăмах хушрĕ хĕр бригадир.
Палюк мучин çак хĕре кăмăлламанни çук-ха. Тепĕр чухне Татюк, çамрăк пирки ара, кăшт «круттарах илни» те тарăхтармасть. «Çапла кирлĕ те, ахаллĕн, тилхепене пушатса ярсан, кайрĕ вара пурнăç урапи кутăн-пуçăн анаталла», — текелет мучи ун пек чух, вăрттăн куллине кĕмĕл йĕрсем кăшт çеç палăрнă хура сухалĕ ăшне шаларах пытарса. Çакăнпа пĕрлех хăй ăссĕн вăл — «Çăмарти чăххине вĕрентмелли вăхăт çитрĕ иккен», — тесе хурать. Чăннипе калас-тăк, Палюк мучи хăйĕн ĕçне тĕрĕслесе çӳренине вуçех юратмасть. Ун шучĕпе, кашни çын никам хистемесĕрех лайăх ĕçлеме тивĕç. Çакă вăл, мĕн авалтан тытăнса пырса, уншăн кулленхи йăла пулса тăнă. Нимĕнле хут çине çырăнман хăйне евĕр саккун! Çапах та çак хĕр бригадир «тĕрĕслесе çӳрени» мучие пĕртте кӳрентермест. Урăх çын пулсан...
— Вăрмантан таврăннă лашасене халех апат памарăр пуль те?..
Урăх çын пулсан, мучи, паллах, йăлт урăхла явап панă пулĕччĕ. Халь вăл сĕлĕ пӳлми çинче мăчлатса ларакан хунара илчĕ те Татюка вăрăм вите варрипе шалалла ертсе кайрĕ. Сăлăп урлă çутă çинелле пăхса тăракан лашасен тарлă çурăмĕсенчен пăс йăсăрланса хăпарать. Çăра тар шăрши сăмсана йӳçĕхтерет. Лашасем шăппăн та йăвăшшăн кĕçене-кĕçене илеççĕ. Кунĕпе йывăр ĕçре пăшăхнăскерсем, çав тӳлек сасăпа шыв ыйтаççĕ, ара...
— Ах, лашасене те çыннисем пекех йывăр лекет-çке, — хушса хурать мучи.
— Этем хăйне мĕншĕн йывăр лекнине пĕлет, кусем, янаварсем, пĕлмеççĕ, çавăнпа вĕсене тата йывăртарах пуль, — тавăрать мучие хирĕç Татюк.
— Çапла, ара, çапла... Калама чĕлхи çук... Палюк мучи, урăх сăмах тупайманçи пулса, ăшĕнче кăна шухăшлать: «Çамрăккине кура мар, — тет вăл, — ăсĕ-тăнĕ пур апăрша хĕрĕн... Сăмахĕ те чĕре патне пырать».
— Тепрер çур сехетрен утă парăр, шăварма кăштах тăхтăр.
— Çапла, ара, ăна пĕлетпĕр-ха...
— Эсĕ тем ан шутла, Палюк мучи, шанатăп эп сана. Килессе те тĕрĕслеме килмен. Пурнăç пурăнса курнă çын, эсĕ майне-шывне хăвах аван пĕлетĕн. Эпĕ... çула май çеç...
«Ăçтан сисет?.. Ăçтан? — тĕлĕнсе ыйтать мучи хăйĕнчен хăй. — Эпĕ хам ĕçе тĕрĕсленине юратмастăп-çке... Çавна та сисет имĕш апăрша хĕрĕ».
— Ырă каç пултăр, Павел Кузьмич, — терĕ Татюк, алăк патнелле утнă май.
— Лайăх тĕлĕк тĕлленмелле пултăр сана та, хĕрĕм, — хунарĕпе хĕр çулне çутатса пычĕ мучи.
Кĕçех урамра Татюкăн йывăр атти шăн тăпрана хăвăрт-хăвăрт таклаттарса пыни илтĕнсе кайрĕ. Çĕр тĕттĕм, йĕп чиксен те курăнмасть. Ялта хăй çутисем питĕ сайра, пуррисем те, унчченхи тăнăç вăхăтри пек, хавассăн ялкăшмаççĕ. Вĕсенче темĕнле чуна хурлантаракан салхулăх сисĕнет. Унччен виçĕ çул маларах кăна-ха хĕрсемпе яшсем, алла-аллăн тытăнса, çĕр нимле тĕттĕммине пăхмасăрах, çак аслă урампа савăнăçлă юрăсем шăрантарса çӳретчĕç. Халĕ пушă та салху урампа пĕччен утнă май, Татюк чĕринчи хурланчăк кăмăл ӳснĕçем ӳссе пычĕ, ĕнтĕ кăкăрта шанăçаймиех тулса çитрĕ, пыр тĕпĕнче чул пек япала хытса ларнăн туйăнчĕ.
«Кăнтăрла сисĕнмест, — шухăшларĕ Татюк. — Ĕçлетĕн... Çынсемпе калаçатăн... Хăш чух пĕр-пĕр вушартарах çынпа ятлаçса та илетĕн... Эх, çав! Мĕншĕн каç пулмалла тунă-ши? Пĕрмаях хĕвел пăхсанччĕ... Анчах... Çук çав... Каçхине йывăр... Тӳсме çук йывăр... Комсомолка-ха эпĕ... Пурпĕрех йывăр...»
Татюк сасартăк вĕриленсе кайрĕ. Унăн пыр тĕпне капланса ларнă чула кăларса ывăтас килчĕ. «Киле çитсен, выртса макăратăп та акă, йăлтах иртсе каять», — лăплантарма пăхрĕ вăл хăйне хăй çав самантрах.
Аслă урамран пăрăнса, Татюк хăйсен такăрлăкне кĕчĕ. Кунта ун умне, пĕр кĕтмен çĕртен, çĕр айĕнчен тенĕ пек, тĕксĕм мĕлке тухса тăчĕ.
— Таня, Татюк, — терĕ мĕлке питĕ шăппăн.
Çук, Татюк шикленсе ӳкмерĕ. Хăрама, тен, унăн вăхăчĕ те пулмарĕ. Анчах вăл çак тĕксĕм мĕлке кам иккенне çийĕнчех тавçăрса илчĕ те пĕтĕм чунĕпе тарăхса-чĕтресе кайрĕ.
— Сулланса çӳретĕн пулать?! — терĕ вăл хыттăнах.
— Танечка... Татюк, ан çиллен-ха, — лăплантарма пăхрĕ лешĕ. — Чипер, кăмăллă калаçар...
— Санăн çул урлă пĕрене пек выртмаллаччĕ пĕрех хут, такăнтарса ӳкермеллеччĕ!
— Ма апла калатăн, Таня? Эп сана усал тăвасшăн мар-çке... Хĕрхеннипе çеç... Сан тусу хыпарсăр çухални çинчен хут килнĕ вĕт. Мĕн кĕтетĕн тата? —çапла каласа, Куян Михалĕ Татюк умнех пырса тăчĕ, çăварĕнчен эрех| шăрши кӳлетсе çапрĕ.
— Ан калаç ун пирки хăвăн шăршлă çăварупа! — татса хучĕ Татюк. — Намăссăр этем!..
— Эсĕ сăмсуна каçăрт та, чипертерех сăмахла! Тупăннă бригадир! —сисĕнмеллех шăртланчĕ лешĕ. — Пĕлетпĕр эпир, кам явăнать сан тавра. Колхоз председателĕ хӳттинче шанчăклăрах ĕнтĕ. Çăкри те, сĕчĕ-çăвĕ те...
— Çитет! — çилĕллĕн кăшкăрчĕ Татюк. Çавăнтах пăрăнса, малалла утма тăчĕ. Куян Михалĕ ăна аллинчен çăтăрласа тытрĕ. Татюк пĕтĕм вăйĕпе каялла туртăнчĕ. Лешĕ вара ăна икĕ аллипех пилĕкĕнчен ытакласа илчĕ...
Темпе пĕтетчĕ çак тытăçу, калама йывăр. Сасартăк килсе тухнă хăрушлăха пула Татюк чĕринче темĕнле хаяр вăй-хăват вăранчĕ. Татюк икĕ аллипе Куян питне тĕревлесе, пĕтĕм шăмшакĕпе каялла хирĕнчĕ те тимĕр пек çирĕп хĕскĕчрен хăтăлчĕ. Лешĕ, каялла сулăнса кайса, çĕре кӳплетсе ӳкрĕ...
Тăкăрлăкра Татюк хăйĕн йывăр аттипе шăн çĕре хăвăрт-хăвăрт кĕрслеттерсе чупни çеç илтĕнсе юлчĕ.
Сывлăш çавăрас тесе, Татюк хăйсен хапхи умĕнче кăшт чарăнса тăчĕ. Хыçалта нимĕнле сасă та илтĕнмерĕ. Йытăсем те вĕрмеççĕ, иçмасса... Татюк пӳртелле кĕчĕ.
Пӳртре унăн пĕчĕк шăллĕсем тӳлеккĕн кăна хăшлатса çывăраççĕ. Амăшĕ çеç шăши куçĕ пек çутатакан лампа умĕнче çăм арласа ларать. Унăн сисĕмлĕ чĕри, хăй ачисен кашни утăмне туйма хăнăхнăскер, Татюкăн пăлханнă кăмăлне те çийĕнчех асăрхарĕ. Анчах хĕрне тата ытларах шуйхатас мар тесе, нимĕн те шарламарĕ. «Кайран хăех каласа парĕ-ха», — терĕ вăл.
Татюк кĕрĕк пиншакне хыврĕ те, кăмака хыçне кĕрсе, аллине супăньпе хытă лутăркаса çума тытăнчĕ. Йĕрĕнчĕк çын пырса тĕкĕннине нихçан та çуса ярас çук пек туйăнчĕ ăна малтан, анчах çав йĕрĕнĕçлĕ кăмăл ерипен сирĕлсе пычĕ. Кăмака хыçĕнчен тухса, аллине алшăлли вĕçĕпе шăлнă май, вăл мĕн те пулин сăмах хушас шутпа:
— Ирех выртнă-çке кусем, — терĕ, икĕ шăллĕ еннелле пуçне сĕлтсе.
— Мĕн шут вĕсен, апат çирĕç те çывăрма выртрĕç. Хут вĕренсе ларма — çути начар, — ӳпкелешсе илче амăшĕ. — Сан валли, хĕрĕм, кăмакара яшка пур... Хăвах кăларса çи.
Апат хыççăн Татюк тӳсеймерĕ — хăй арчи тĕпĕнче выртакан çырусене илчĕ те, çутă патнерех ларса, тепĕр хут уçкаласа пăхма тытăнчĕ. Кашни çырăвĕн кашни сăмахне ахалех лайăх пĕлет-ха Татюк. Пăхмасăрах, сăвă пек каласа кайма пултарать. Апла пулин те, виç кĕтеслĕн хуçлатнă çав паха хут татăкĕсене каллех те каллех уçа-уçа пăхас килет... Чăн малтанхи çырăвне Павăл Канашран çырнă. «Сывă пул, савнă Татюкăм, — тенĕ вăл унта, — кĕçех пирĕн пуйăс тапранса каять. Ăçта çитерĕ-ши вăл пире?.. Анчах таçта çитерсен те, эсĕ, Татюк, яланах ман чĕрере пулăн...»
Унтан Павăл Мускав çывăхĕнчи пĕр хулара çар ĕçне вĕренет. Унтан — фронт... Павăл сержантран лейтенанта çити ӳсет. Вăл «час-часах ухатана çӳретпĕр» тесе çырнинчен Татюк çакна лайăх тавçăрса илет, унăн юратнă Павăлĕ разведчик иккен... Çавăнпа Татюк колхоз правленине килекен хаçатсенче ытларах разведчиксем çинчен çырнине вулать... Ах, анчах, вуласса вулать те çав... Акă, Павăлăн юлашки çырăвĕ. Яланхи пекех, Павăл ăна лăпкă кăмăлпа çырнă: «Паянхипе пурĕ ултă «чĕлхе» тытса таврăнтăмăр, — тенĕ унта. — Ухатара çӳренĕ чух тĕл пулакан тискер кайăксене час-часах леш тĕнчене ăсататпăр... Хĕвеланăçнелле тапăнса пынăçемĕн тăван кил тата эсĕ, савнă Татюкăм, çывăхрах та çывăхрах пек туйăнатăн... Курăн акă, киле пысăк уссиллĕ генерал пулса таврăнăп...» Куна ĕнтĕ шӳтлесе çырнă-ха Павăл... Икĕ çул хушши пĕр тăтăшшăн çырусем илсе тăнă хыççăн унтанпа Павăлран пĕр хыпар та çук. Ах, нумай вăхăт иртрĕ-çке юлашни çыру илнĕренпе!.. Ултă уйăх... Павăлăн пĕччен пурăнакан амăшĕ «Сирĕн ывăлăр пĕр хыпарсăр çухалчĕ» текен хут та илчĕ...
— Çук, анне, манăн пĕртте ĕненес килмест вăл пĕтнине, — терĕ Татюк, амăшĕ еннелле пуçне çĕклесе. — Пĕрмаях куç умĕнче-çке-ха вăл...
— Кам пĕлет ĕнтĕ... Хучĕ çинче пĕтнех тесе каламан та...
— Питĕ йывăр мана, аннеçĕм. Тӳсме çук йывăр... Çыпçăнаççĕ, — Татюкăн сасси сасартăк чĕтренсе кайрĕ, таса хăмăр куçĕсем шывланчĕç.
— Кам çулăхать вара аплах? — шикленнĕ сасăпа ыйтрĕ амăшĕ.
— Пур унта, — Татюк аллине сулчĕ те куçĕпе каллех умĕнчи çырусем çине тинкерчĕ.
Акă, иртнĕ кĕркунне Павăл Днепр леш енчен янă çыру... Ăна алăра тытнă май, Татюк халĕ те юратнă тусĕн ăшă аллине туять пек... Çырури вĕри салам...
Ăçтан, епле сӳнме пултартăр-ха çав кăвар?.. «Пĕтĕм чун-чĕререн савнă Татюкăм, — тесе çырать Павăл. — Эс юратнине пĕлес мар пулсан, эпĕ çак хăрушă вăрçă тамăкĕнчи асапа тӳсеймен те пулăттăм... Окопа шыв тулать, çӳлтен пăрлă çумăр çăвать, кĕрхи сивĕ шăмă варринех витет. Çапах та чĕрене пĕртен-пĕр кăвар — юрату кăварĕ ăшăтса тăрать. Хĕлле, кĕрт ăшĕнче çĕр каçнă чухне, çав юрату хăйĕн ăшă çуначĕпе хупласа хӳтĕлет. Кăкăрта мĕнле кăмăл тулса тăнине каласа кăтартма сăмахăм та çитеймест. Çулла, тӳсме çук шăрăх чухне, санăн саламу, уçă варкăш парса, чуна уçăлтарать. Пĕлетĕн-ши эсĕ çавна, Татюкăм?.. Юрататăн-ши эс мана хальчченхи пекех?..»
Татюкăн куллен уçă сывлăшра çӳренипе пиçĕхсе хĕрелнĕ пичĕ тăрăх шултра та çутă куççулĕ шăпăртатса юхса анчĕ.
— Ан хуçăл-ха ун пекех, хĕрĕм, — терĕ амăшĕ, аллине Татюк хулпуççийĕ çине хурса. — Аçу çинчен шухăшла. Вăл текех çамрăк çын мар, виççĕмĕш çул вăрçăра çӳрет. Мĕн тăвăн-ха ĕнтĕ Павăлран хыпар çук пулсан?..
— Ах, аннеçĕм, пĕлесчĕ сан!.. — ĕсĕклесех йĕрсе ячĕ Татюк. — Кĕçĕр те, ав, хамăр тăкăрлăка пăрăнса кĕрсен, Куян Михалĕ çулăхрĕ. Пĕтнĕ вăл сан Павăлу, тет. Пĕр-пĕр çын çавнашкал калаçни Павăл инкекĕшĕн савăннă пекех туйăнать мана...
— Эккей, çав Куяншăн тарăхса ларатăн тата!..
— Вăл анчах мар çав... Сӳсленчĕк чĕлхесем колхоз председателĕ Краснов çумне хушаççĕ. Вăл та вара, пĕччен чух тĕл пулсан, кирлĕ-кирлĕ мар çĕрелле калаçса каять.
— Калаçтăр ара... Тепĕр тесен, Краснов тиркемелли çынах мар... Аманса килнĕскер, вăрçа текех каяс çук. Колхоза аванах тытса пырать... Халăх та хисеплет ăна.
— Юрĕ, çитĕ, анне! — сассине хăпартмасăр, лăпкăн çеç хуравларĕ Татюк. — Ан ыраттар ахаль те ыратакан чуна... Никам та кирлĕ мар. Куян та, авă, вăрçăран аманса килнĕ. Фронтовик тесе çӳрет. Ĕçет, нимĕн те ĕçлесшĕн мар хăй. Сухăр пек çыпçăнать. Краснов та çавăн пек çӳрес пулсан, эпĕ бригадирта ĕçлемен пулăттăм... Анчах вăл та кирлĕ мар мана... Епле ăнланасшăн мар-ха эс, аннеçĕм?..
Амăшне тем ытлашши сăмах каласа кӳрентерес мар тесе, Татюк сĕтел хушшинчен тухрĕ те алăк патĕнчи кравать çине кайса ларчĕ. Тăвăнса çитнĕ чунне лăплантараймасăр, кĕçех вăл пичĕпе минтер çине тĕршĕнчĕ, аллинчи çырусен тĕркине минтер айне чикрĕ.
— Ăнланатăп-ха сана, хĕрĕм, — йăпатасшăн пулчĕ амăшĕ. — Анчах мĕн тăвăпăр-ха ĕнтĕ санпа иксĕмĕр?! Аякрине алăпа йыхăрса илме çук. Ывăнтăн пуль кун каçиччен, хывăн та выртса çывăр.
Пӳртре питĕ шăп. Татюк амăшĕн йĕки çеç, çуллахи ыраш пуссинче лĕпĕш вĕçнĕ пек, вĕттĕн-вĕттĕн вĕтĕртетсе илет. Минтер çине ӳпне выртнă Татюкăн вăрăм çивĕчĕсем хулпуççи урлă сулăмлăн çĕрелле уртăннă. Çав икĕ çивĕт йывăрлатаççĕ пек туйăнать çамрăк хĕрĕн пуçне. Амăшĕ Татюка каллех чипер салтăнса выртма хушать.
— Аçу аттине кун каçа сĕтĕрме те вăй нумай кирлĕ, — тет вăл.
Урамран калинккене шакканă сасă илтĕнчĕ. Татюк, шартах сиксе, пуçне çĕклерĕ. Вара икĕ вăрăм çивĕт вăрт та вăрт çурăм хыçнелле ыткăнчĕç.
— Такам шаккать-и унта? — ыйтрĕ Татюк. Куçĕсем хăйĕн сасартăк темĕнле асамлă çутăпа ялкăшса çуталчĕç. Кĕтекен çутăпа, шанакан çутăпа...
— Такам шаккать-ха, хамах тухса уçам, — терĕ амăшĕ, кĕнчелине кăмака çумне сĕвентерсе.
Тепĕр самантран пӳрте Татюк амăшĕпе пĕрле Кайри касри Прасук инке кĕрсе тăчĕ.
— Ай-тур, мана çĕр хута ял кастарса çӳренĕшĕн алкумне те кĕртмелле мар-ха, — терĕ вăл, алăк урати урлă каçнă-каçманах. — Кунашкал тĕттĕм каç лайăх хуçа йыттине те урама кăлармасть. Ан ятлăрах ĕнтĕ, тур каçартăрах.
— Ятласси-мĕнĕ, çывăрманччĕ-ха. Атя, малалла ирт, — сăмах хушать Татюк амăшĕ, Прасук инке çине питĕ тĕмсĕлсе пăхса.
Анчах çав сӳс чĕлхеллĕ инкен малтанхи сăмахĕсенчен халлĕхе нимĕн те тавçăрса илме çук. Апла та, капла та явăнать ун чĕлхи. Сăмах май вăл хăйсен кӳршин Хреçтин аппан, сыснине вăрçса илет — хӳмене пĕтĕмпех аркатса тăкнă имĕш çав пилсĕр чĕрчун. Ыран кам пасара каясси, кам мĕн сутасси пирки те хыпар пĕлтерет. Пĕрне — ырлать, тепĕрне — хурлать. Юлашкинчен тин хайхи, тем сасартăк аса илнĕ пек, персе ярать: «Тур каçартăрах мана» — тет вăл. — Сӳпĕлтетсе каятăп-çке... Ватăлатăп пулмалла... Чимĕр, мĕн çăмăлпа килнĕччĕ çак эпĕ сирĕн патăра?!. Апай-турух, манса кайрăм-и вара?» — икĕ аллипе шарт та шарт çапать вăл пĕççине.
Çавăнтах пĕр самант тем аса иленçи пулнă пек туса кăтартать. Хăй сарлака питĕнчи хĕсĕк хушăксенче пытанса ларакан чее куçĕсемпе пĕрре Татюк çине, тепре амăшĕ çине йăпăрт та йăпăрт пăха-пăха илет.
Шухăшсем
I noticed that your chuvash...
I saw that your chuvash...
Тĕлĕнмелле вăйлă сăвă, çав вăхăтрах епле...
I noticed that your chuvash...
Best activator windows free download htt...
Hiring https://contractorfinder...
I noticed that your chuvash...
Hi, This is worth checking out: ...
I noticed that your chuvash...
Тĕрĕс-тĕк...