Электронлă вулавăш

Унта никам та кĕтмест.

 

Савнă тусăм пурччĕ ман,

Садри сарă кайăк пек.

Çавра кӳлле путнă, тет,

Хура çĕлен айăпне.

 

Ăна çăлма çăмăл мар,

Вăл хăрушă тыткăнра.

Çĕрĕн-кунĕн вĕрет пуль

Çав хăрушă тамăкра.

 

Çав кӳл хĕррине çитер,

Питĕме унта çăвам.

Ан тив, савăнтăр пикем,

Çăмăл пулĕ чунăма.

 

Йĕкĕт, çапла каласан,

Урхамах çине пăхать.

Леш пустав йĕнер çине

Васкарах ларма хушать.

 

Пустав йĕнер пускăчне

Хывнă шурă кĕмĕлтен.

Урхамах çине ларсан,

Пĕрех пусма ĕлкĕрен.

 

Çӳлĕ тусем, вăрмансем,

Аслă тинĕс, уй-хирсем

Куçа хупса иличчен

Хыçа юлаç вĕлтлетсе.

 

Çапла пирĕн Селентей

Виç çул утас кӳль хĕрне.

Акăш-макăш вĕçтерсе,

Персе çитет ирхине.

 

Хĕвел тухать çĕкленсе,

Кӳлĕ кĕмĕл тенкĕ пек.

Хăмăшсем те силленмеç

Ăшă лăпкă çилпеле.

 

Урхамах çинчен анса

Кӳлĕре питне çусан,

Тĕлĕнет сатур салтак

Тăрă шьвв çине пăхса:

 

Тăрă кӳлĕ варринче,

Шур акăш пек ярăнса,

Шур пĕркенчĕк айĕнче

Пике чăмса çӳрет пек.

 

Ак, хуллен вăл, ершен

Шыв çинчен çĕкленчĕ пек.

Сарă кайăк сассипе

Юрлама пикенчĕ пек:

 

«Шăпчăк юрлать, савăнать

Улма çеçки хушшинче.

Юрламасăр мĕн тăвас,

Ун мăшăрĕ çумĕнче.

 

Вутра çунать ман чĕрем

Çавра кӳлĕ варринче.

Ай, çунмасăр мĕн тăвас,

Савнă тусăм пит инçе.

 

Урăх пике тупрĕ пуль,

Ыталать пуль çав хĕре.

Ак эп çĕлен аллинче

Юлтăм ĕмĕр-ĕмĕре!..»

 

Йĕкĕт çак юрра илтсен,

Çавра кӳлле сикрĕ, тет.

Анчах пике вырăнне

Шур кăлăк çеç юлчĕ, тет.

 

Вара хăй те çавăнтах

Кӳлĕ тĕпне анчĕ, тет.

Урхамахĕ йĕкĕте

Вилĕмрен хăтарчĕ, тет.

 

Çав урхамах пĕлĕтре

Ăмăрткайăк пулнă, тет.

Шыва кĕрсен, кӳлĕре

Кӳлĕ патши пулнă, тет.

 

Сатур салтак Селентей

Хыпар илтрĕ тет ялта:

Патшин чи кĕçĕн хĕрне

Темле вăй вăрланă, тет.

 

«Кам та кам ăна тупать

Çав патша хĕрне илет.

Патша тата кĕрӳшне

Çур патшалăхне пиллет».

 

Çав хĕре тупса килме

Шухăшланă Селентей.

Тен, качча илме тивет,

Кам пĕлет çын телейне?

 

V

Çавăн пек вăл юрату.

Сиктерет вута, шыва.

Юратусăр тĕнчере

Пурнăç йӳçĕ те шывак!

 

Халь пĕччен сатур салтак,

Тăлăх кăвакарчăн пек,

Ун чăн çывăх тусĕ те

Çил çунатлă учĕ çеç.

 

Халь вăл хатĕр тĕнчене

Çавăрмашкăн пĕтĕмпех —

Пулĕ тинĕс тĕпĕнче,

Çĕр çинче те пĕлĕтре!

 

Салтак çапла шутласа

Урхамах çине ларать. —

Вĕçтер, тусăм урхамах,

Çĕр тавра хăть çаврăнар.

 

Каллех тусем, вăрмансем

Аслă тинĕс, уй-хирсем

Куçа хупса иличчен

Хыçа юлаç вĕлтлетсе.

 

Çапла вĕсем, çиçĕм пек

Ялкăшса та çутăлса,

Çиçкĕнсе çитсе кĕреç

Таçти темле хулана.

 

Вĕл-вĕл вĕçсе тăрать, тет,

Хура ялав хулара.

Патша хуйхи-суйхине

Пĕлтерет, тет, халăха.

 

Сатур салтак Селентей

Пĕлтерӳ вуларĕ, тет.

Патшан чи кĕçĕн хĕрне

Темле вăй вăрланă, тет.

 

«Кам та кам ăна тупать —

Çав патша хĕрне илет.

Патши тата кĕрӳшне

Çур патшалăхне пиллет».

 

Вăл патша патне кĕрсе

Хăй çинчен пĕлтерчĕ, тет.

«Тупсан — эп тупса килеп», —

Тесе ĕнентерчĕ, тет.

 

Салтак сăмахне илтсен,

Патша хĕпĕртерĕ, тет.

«Хĕрĕме тупса килсен,

Кĕрӳ пулан», — терĕ, тет.

 

Тата çур патшалăхăма

Сана пиллĕп терĕ, тет.

Эхерех те тупмасан,

Пуçна касăп, терĕ, тет.

 

* * *

Тăвас ĕçе килĕшсен,

Таçти-таçти çĕрсене

Патша хĕрне шырама

Тухса кайнă Селентей.

 

Выртса юлнă уй-хирсем

Вăрмансем те ту-сăртсем.

Пĕтĕм çĕре чĕтретсе

Шав вĕçтернĕ Селентей.

 

Çичĕ кун та çичĕ каç

Çиçĕм евĕр ыткăнсан,

Вĕçĕ-хĕррисĕр тинĕсе

Пырса тухнă Селентей.

 

«Сывпул, — терĕ урхамах,

Селентей çине пăхса. —

Кирлĕ чух эс чĕн хама,

Чĕн эс йывăрлăх тухсан».

 

Куçа хупса иличчен

Урхамах каять инçе.

Аслă тинĕс варринче

Селентей юлать пĕччен.

Ниçта нимĕн курăнмасть,

Ут-пӳ каять сĕрлесе.

Ашкăнаççĕ хумĕсем

Урăм-сурăм кĕрлесе.

 

1941 çулхи февралĕн 5-мĕшĕнче пуçланă.