Пурăнас килет

Валентин Урдаш | Поэма | 21 558


Паллашар, туслашар,

Юратса, йăпанса

Пĕр çын пек пурăнар.

Çăлтăроем çуннă чух,

Çурхи каç çутă чух,

Юратассăм килет,

Пурăнассăм килет...»

 

Юлташа тăнласа

Тинкереп тухăçа:

Инçетри чун савни

Куçăмран чăл! пăхать.

 

Таврăн, тет, хăвăртрах

Фашиста тĕп туса.

Ман юратăвăм, тет,

Çав-çавах тап-таса.

 

Ман юратăвăм, тет,

Нихăçан сӳнес çук.

Çĕнес çук выç тăшман

Юрату вутлă чух.

 

Йыхăрать савнă тус,

Йыхăрать вăл киле.

Таврăнассăм килет,

Юратассăм килет.

 

Таврăнассăм килет,

Юр юрлассăм килет,

Сăвăлассăм килет,

Пурăнассăм килет...

 

Виççĕмĕш çавра

Пурнăçа юратса,

Çĕршыва юратса,

Ют çĕрте юн тăкса,

Эпĕ тухрăм вутран.

Аннене макăртма,

Тăванпа тĕл пулма,

Савнирен уйрăлма

Эпĕ килтĕм ютран.

Пĕр сăмах, пĕр юмах

Хушаймарĕ анне.

 

Атте пăхрĕ пĕрмай ман енне, ман çине.

— Ан кулянччĕ, атте, ан йĕрсемччĕ, анне,

Вăрçăран эп çапла тухнипе-килнипе,

Суранланнă эпир çĕршыва савнипе,

Кĕç сыватĕ çĕршыв хăй ачин суранне.

 

«Сыватаймĕ, ачам, сан çинчи сурана,

Сан аçу суранне, сан аннӳ чĕрине.

Эс çухатрăн пулсан аллуна-уруна,

Ал-ура шăтас çук ал-ура вырăнне.

Тӳрĕрен калакан — тăванне юрайман,

Тӳррипе тӳсекен — тамакран хăраман.

 

Калаçар-ха, эппин, чĕре çуннă енне,

Тăнласам-итлесем ваттисен сăмахне.

 

Çавасем туптаса, çынсене вăратса,

Ялйыш кайĕ çуллен улăха ут çулма,

Килйышна ăсатса, кас-йышна ăсатса,

Эсĕ юлăн пĕччен кил хуралĕ пулма.

 

Çул çитсен, кĕр килсен,

Машинпа кĕрлесе,

Ялйыш тухĕ çуллен тыр акма, тыр вырма.

Эсĕ ларăн килте кунласа-çĕрлесе,—

Аллу çуккă халь сан ни вырма, ни çырма.

 

Юр ӳксен, хĕл ларсан, çуна çулĕ пулсан,

Ялйыш кайĕ каллех вăрмана-армана,

Вут пĕтсен, сивĕтсен, çиме çăкăр пĕтсен,

Ăшăтма-тăрантма. эс пĕлеймĕн мана».

 

Те ватти çитнĕрен, те сасси çĕтнĕрен,

Калаймарĕ атте хăй калас сăмахне;

Те ытла кĕтнĕрен, те салтак çитнĕрен,

Кас-йыш пăхрĕ пĕрмай ман çине, ман енне.

 

Аттене йăпатма, кас-йыша йăпатма,

Тупăнмарĕ сăмах, çаврăнмарĕ чĕлхем.

Эп çын пулăп, тесе шантарса калама

Чĕремре-чунăмра çĕкленмерĕ хĕлхем.

 

Ураран пуçласа çамкана çитиччен

Бинтсемле чĕркесен, чăтнине-тӳснине,

Чăтаймарăм пулать, тӳсеймерĕм пулать

Хам аттем сăмахне, хам аннем хуйăхне.

 

Килйыша макăртса, кас-йыша хуйхăртса,

Тухса вĕçрĕм пӳртрен, куç ан куртăр тесе,

Суранланнă куçа куçсульпе шăварса,

Сар хĕрсен-шăпчăксен сассине итлесе,

Эп çӳрерĕм хирте, эп çӳрерĕм ирччен,

Шурăмпуç киличчен, сар хĕвел тухиччен.

 

Аллăма çухатса, куçăма хăварса,

Çĕршыва, пурнăçа вилĕмрен хăтарса,

Эпĕ килтĕм киле, тăшмана çĕнтерсе,

Вилĕме çĕнтерсе, хам куна пĕтерсе.

 

Пĕчĕкрен-ачаран, çум çумланă чухне,

Çумути-талпиçен аллăма чĕпĕтсен,

Эп тăраттăм кĕрсе аппасен çывăхне,

Умăмри пиçене çумламашкан кĕтсе.

 

Аппасем-йăмăксем, эс пĕр ывăл тесе,

Ачаша-йăваша вĕрентмерĕç мана.

Хăйсем пек вăрентсе, ĕçлесе, ӳстерсе,

Сывлăх сунчĕç мана — çĕнтерме тăшмана.

— Вĕренсен-çитĕнсен, кам пулатăн, Валя? —

Теейсе вĕçĕмрен вăрçтаратчăç вĕсем,

Çитĕнмесĕр ăна кам пĕлет, кам калать, —

Ун чухне çуралман çапăнас сăвăсем.

Юрласа-калаçса,

каçма урлă каçса,

Çырлана каякан, çырларан килекен,

Чĕрене-чунăма тыткăна илекен

Пикесен уттине-тĕррине тĕрлеме,

Шухăшпа-ĕмĕтпе инçете йĕрлеме,

Çут тĕнче илемне пир çине ӳкерме,

Шухăшлаттăмччĕ эп чăн художник пулма.

Халь художник пулма

куç хăвачĕ юлман.

Чуптарса-юрттарса

(ывăнсан — уттарса),

Кĕлтене каякан, кĕлтерен килекен,

Вăйăра-улахра ашкăнма пĕлекен,

Тантăшсен-йĕкĕтсен,

Çĕмĕрт куçлă хĕрсен,

Ăрасна шухăшсем,

Ăрасна ĕмĕтсем.

Вĕренсен-çитĕнсен, шухăш пулнă пирте

Тракторист, агроном е профессор пулма,

Тантăшсем-пĕлĕшсем çулăм çунă çĕрте.

Кас-йышран, тус-йышран пĕр юлташ та çук ман.

Инçетре-инçетре çĕр çунать, çĕр йĕрет,

Тăшмана-Çĕлене Совет Çарĕ йĕрлет.

Ман ларас-и вара килĕмре пуç усса,

Пулаймасть-ши, чăнах, çынсем пек ĕç тупса?

 

Сывлăм сыпнă ирпе тĕл пулатпăр хĕрпе.

Вăл килет вĕçтерсе, лашине ĕçтерсе.

■ Страницăсем: 1 2 3 4 5 6 7

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: