Электронлă вулавăш

Сурăмпуç Шĕмшеш ялĕнчен инçех мар Успек вар пур. Çак вар пуçĕнче тăвайкки. Тăвайккинче вара аякранах хыр юпа курăнса ларать. Ку юпан хăйĕн историйĕ пур иккен.

Вăл пĕр икçĕр вăтăр çул каялла пулса иртнĕ канăçсăр та пăлхавлă вăхăтсене аса илтерет. Ун чухне ку таврара сĕм вăрман кашласа ларнă. Кĕреш юмансемпе пĕрле ик-виç ытам çитейми хыр-чăрăш тӳпене кармашнă. Ялсем те хальхи пек çывăхра пулман.

Сурăмпуç Шĕмшеш ялĕ те ку вăхăтра пĕчĕк ял кăна пулнă. Ялне те Ишмень, вырăсла Ишменево тенĕ. 1700-мĕш çулта ку ял ик çĕр çул каялла пуçланса кайнă тесе шута илнĕ. Ун чухне ку вырăнта виçĕ-тăватă çемье кăна çĕр пӳртсенче пурăннă иккен. Ял ячĕ вара Ишмень ятлă чăвашпа çыхăннă. Вăл чи малтан вăрманăн хĕвеланăç енне çурçĕр енчен килсе вырнаçать. Ишмень ял ятне 1900-мĕш çулта е ХIX ĕмĕр вĕçнелле улăштарса Сурăмпуç Шĕмшеш тенĕ, мĕншĕн тесен ку ял вĕçĕнчен Сурăм шывĕ пуçланнă…

Ялăн истори палăкĕ пек упранса юлнă вырăн вăл — Пăкачав юпи. Çак юпа Е.И.Пугачев ячĕпе çыхăннă.

1774-мĕш çул. Чăваш çĕр-шывĕ хăй ирĕкĕпе вырăс патшалăхне кĕнĕренпе икçĕр çирĕм виçĕ çул çитнĕ. Çав вăхăт чăваш халăхĕ вырăс халăхĕпе пĕрле тачăрах пĕрлешнĕ, Хусан ханĕсен пусмăрĕнчен ирĕке тухса вăй илнĕ вăхăт пулнă. Вăл вăхăтра та тутар ханĕсем Сĕвепе Атăл тăрăхĕнчи вак халăхсем çине тапăнма пăрахман. Çавăн чухне вырăссемпе чăвашсем пĕрле тутар ханĕсене хирĕç кĕрешĕве тухнă. Çапах чăн-чăн ирĕклĕх пулман, крепостла йĕрке хуçаланнă. Шăпах çав вăхăтра пуçланнă та ĕнтĕ Пугачев ертсе пынă вăрçă.

Малалла